The Persona franchise, de best verkochte JRPG spin-off van Atlus’s Shin Megami Tensei saga, is een serie over tieners die demonen oproepen om bovennatuurlijke dreigingen te bestrijden…. en het is ook een introspectieve saga doordrenkt met Tarot Card symboliek en de theorieën van Carl Jung, een vroege psycholoog die wetenschappelijke psychoanalyse vermengde met mystieke symboliek. Kernelementen van de Persona-franchise – Schaduwen, Archetypen, het Collectieve Onbewuste – danken allemaal hun bestaan aan Dr. Carl Jung, die pionierde met het idee van het onbewuste, niet alleen als een bron van onderdrukte verlangens, maar ook als een bron van inspiratie en persoonlijke kracht.
Carl Jung, samen met Sigmund Freud, pionierde rond de eeuwwisseling van de 20e eeuw met de praktijk van de “Psychoanalyse”, het idee dat een psycholoog de geestelijke gezondheid van een patiënt kon versterken door middel van dialoog en gesprek. Centraal in deze school van psychologie stond het idee van het “Onbewuste”, het deel van de geest dat instincten, onderdrukte herinneringen en verlangens bevat waar de bewuste gedachten van een persoon zich niet bewust van zijn.
Freud’s theorie van het onbewuste neigde ertoe het idee in een negatief licht te zien, als de bron van primitieve instincten en duistere impulsen. Carl Jung brak uiteindelijk met Freud’s ideeën om zijn eigen school van psychoanalyse te vormen, één die sterk werd beïnvloed door zijn fascinatie voor magie en mythologie. De kern van Jungs theorieën – en het plot van de Persona-franchise – was het idee van…
“Het Collectief Onbewustzijn” van Persona: Een mentale droomwereld
Jung beweerde dat er twee vormen van onbewustzijn waren – het persoonlijke onbewuste, de instincten en verdrongen gedachten van een individu, en het “Collectieve Onbewuste,” een mentale wereld die door de hele mensheid wordt gedeeld, een bron van dromen, visioenen, en “Archetypen,” oersymbolen die overal ter wereld terugkeren in de menselijke geschiedenis, mythologie, kunst en literatuur.
De Persona-spellen beelden dit collectieve onderbewustzijn uit als een zeer letterlijke realiteit, een magische wereld die door menselijke geesten is geschapen en tot de nok toe gevuld is met archetypische monsters, goden en demonen. De helden van elke Persona-titel beschermen zichzelf in deze wereld door “Persona’s” op te roepen, geesten met een Tarot-thema die magische spreuken kunnen uitspreken.
De “Persona’s” van Persona: Facades of Power
Vanaf Persona 3 riep elk lid van de partij een enkele Persona op die de kern van hun persoonlijkheid vertegenwoordigde, terwijl de hoofdpersoon, gezegend met de kracht van de Fool Arcana, tussen verschillende Persona’s kon wisselen als iemand die van masker wisselt (letterlijk zo, in Persona 5 Royal). In de Jungiaanse psychologie zijn “Persona’s” maskers van persoonlijkheid, het archetypische “gezicht” dat mensen opzetten wanneer ze met anderen interageren. Soms kunnen deze “persona’s” versterkend werken, een manier om zich zelfverzekerder te voelen en anderen vertrouwen in te boezemen: andere keren kunnen deze “maskers” ongezonde krukken worden, die delen van iemands ware zelf onderdrukken in de vorm van een schaduw.
“De schaduwen” van Persona: Zij zijn jij, jij bent zij.
De belangrijkste antagonisten in Persona 4, de Schaduwen, zijn kakelende, geelogige duplicaten van de hoofdpersonages, emotionele wezens die geneigd zijn de duistere geheimen en gevoelens van hun ‘andere zelf’ te onthullen. Ontken de ongemakkelijke waarheden die ze delen, en ze veranderen in razende monsters. Accepteer ze, en ze veranderen in Persona’s waarmee personages kunnen vechten. Dit is een bijna perfecte weergave van wat Shadows zijn in de Jungiaanse psychologie: de goede of slechte delen van jezelf die mensen willen negeren of wegduwen. Het afwijzen van iemands Shadow kan leiden tot mentale trauma’s en een onvermogen om van fouten te leren, terwijl het accepteren van een Shadow als deel van jezelf deel uitmaakt van hoe mensen kunnen genezen en groeien.
Trouw aan de grondbeginselen van de Jungiaanse psychologie vertegenwoordigt elke hoofdschurk in de Persona-serie een negatief aspect van de menselijke psyche, een verwrongen verlangen dat moet worden bestreden en weer in balans moet worden gebracht. De verhalen in de game van tienerhelden die tegen archetypische goden en demonen vechten, staan voor de mentale strijd die in mensenharten wordt gevoerd: de strijd tegen depressie en wanhoop in Persona 3, de strijd om harde waarheden onder ogen te zien in Persona 4, of de strijd om onrechtvaardig gezag te verwerpen in Persona 5. Carl Jung noemde deze levenslange strijd “Individuatie”, de pijnlijke maar waardevolle reis om de beste, meest waarachtige versie van je eigen Zelf te worden, en de Persona-spellen laten dit perfect zien.