Med/Lat. Epicondylitis (tenniselleboog)
Laterale epicondylitis (tenniselleboog) is de meest voorkomende aandoening van de elleboog. Het is een ontstekingsaandoening die pijn veroorzaakt rond de laterale elleboog en het dorsale gebied van de onderarm. Hoewel de aandoening vaak onder de categorie peesontsteking wordt geschaard, is zij in feite het gevolg van een letsel aan de extensor musculotendineuze oorsprong aan de laterale humorale epicondylus. Bij deze aandoening kan ook sprake zijn van degeneratieve veranderingen van het annulaire ligament en/of afknelling van hypertrofisch synovium in het radiale humorale gewricht.
Wat is het?
Tenniselleboog is een scheur in de gemeenschappelijke strekpees zoals die ontspringt aan de laterale epicondylus. Deze scheuren ontstaan door mechanische overbelasting tijdens activiteiten die de peesvezels belasten. Personen van middelbare leeftijd, 35 tot 60 jaar, worden het vaakst getroffen door deze aandoening. De pijn ontwikkelt zich geleidelijk en neemt toe naargelang de activiteit. De symptomen verergeren bij het strekken van de pols tegen weerstand. Bijdragende factoren Hoewel deze aandoening meestal tenniselleboog wordt genoemd, zijn er maar weinig mensen die een racketsport beoefenen. De meest voorkomende oorzaken zijn activiteiten waarbij men met de handpalm naar beneden moet grijpen en trekken (bovenhandse houding). Soms kan het ontstaan door een directe klap op het gebied.
Diagnose
De diagnose wordt bevestigd door de consistente bevinding van goed gelokaliseerde pijn aan de laterale zijde van de elleboog die optreedt bij het strekken van de pols tegen weerstand. De diagnose mag niet worden gesteld op basis van vage, niet-specifieke pijn van de onderarm.
Niet-chirurgische behandelingsmogelijkheden
Tenniselleboog reageert meestal op niet-chirurgische behandeling. Bij de eerste behandeling moet de nadruk liggen op RUST. Oefeningen en versterking van de onderarm- en handspieren verergeren de aandoening alleen maar en bestendigen de pathologie tijdens de eerste fasen van genezing. Beroeps- en fysiotherapie zijn nuttig om de vooruitgang van de patiënt te volgen. Verschillende modaliteiten, waaronder iontoforese, kunnen helpen om de symptomen onder controle te houden. Een geschikte polsbrace en/of tenniselleboog brace helpen vaak. Benadrukt moet worden dat het vele maanden kan duren voordat deze aandoening verdwijnt. Voor de tennisspeler kunnen veranderingen in de grootte, het gewicht, de samenstelling en de stijfheid van de greep van het racket, alsmede instructie, helpen om dit letsel te voorkomen. Op de werkplek kan dit letsel worden beperkt door ergonomische evaluatie, waarbij de werknemer wordt geholpen om activiteitenpatronen te vermijden waarbij met de handen moet worden gepakt en getrokken. Helaas is het moeilijk om dit anatomische gebied volledig tot rust te brengen. Echte laterale epicondylitis zal waarschijnlijk onmiddellijk reageren op een injectie met bloed of cortisone. Hoe lang het voordeel duurt, varieert van enkele weken tot enkele maanden. De injecties kunnen tot 2-3 keer herhaald worden als er een goede respons is. Na de injecties wordt de patiënten geadviseerd een brace te dragen en de symptomen in de gaten te houden. Velen hervatten hun normale activiteiten en werk zonder beperkingen. Patiënten die reageren op een injectie met bloed of cortisone, maar daarna opnieuw klachten krijgen, staan voor de keuze de beperkingen die deze klachten met zich meebrengen te aanvaarden of een operatie te overwegen. Patiënten die op een steroïdeninjectie hebben gereageerd, hebben een uitstekende prognose om met een operatie te verbeteren.
Chirurgie & Herstel
De operatieve ingreep bestaat uit losmaken van de origo van de strekspier en gedeeltelijke resectie van de laterale epicondylus. Hypertrofisch synovium, indien aanwezig, wordt ook verwijderd. De ingreep wordt ambulant uitgevoerd onder algehele anesthesie. Na de operatie wordt de patiënt gedurende twee weken in een lange armspalk geplaatst, gevolgd door een lichte bewegingsbeperking. Vier weken na de operatie worden geleidelijk versterkende oefeningen toegevoegd. De meeste patiënten voelen zich acht tot tien weken na de operatie weer op hun gemak bij de meeste activiteiten thuis en op het werk. Recidief van laterale epicondylitis is zeldzaam, en het is zeer ongebruikelijk dat een nieuwe operatie nodig is. Het is echter niet ongewoon dat patiënten een zekere mate van musculotendineus ongemak in de onderarmregio ervaren. Het merendeel van deze pijn is waarschijnlijk secundair aan vermoeidheidszwakte door deconditionering.
Mediale Epicondylitis (Golfer’s Elbow)
Mediale epicondylitis, soms bekend als golferselleboog, verschilt niet van zijn tegenhanger aan de laterale zijde van de elleboog. Gelukkig komt het minder vaak voor en is het minder recalcitrant voor niet-operatieve behandeling. Mediale epicondylitis wordt het best behandeld met een goed georganiseerd behandelingsplan. Men mag niet vergeten dat het zes tot acht maanden duurt voor de aandoening volledig is genezen. Samenwerking en communicatie tussen de patiënt, de werkgever, de arts en de therapeut zijn noodzakelijk voor een succesvol resultaat. Chirurgie is geïndiceerd voor patiënten die hebben gereageerd op een cortisone-injectie maar terugkerende symptomen hebben. Therapie na de operatie is essentieel voor een volledig herstel. Ergonomische veranderingen op de werkplek spelen een belangrijke rol bij de preventie.