Plan Marshalla, formalnie European Recovery Program, (kwiecień 1948 – grudzień 1951), sponsorowany przez USA program mający na celu odbudowę gospodarek 17 krajów Europy Zachodniej i Południowej w celu stworzenia stabilnych warunków, w których mogłyby przetrwać instytucje demokratyczne.sponsorowany przez USA program mający na celu uzdrowienie gospodarek 17 krajów zachodniej i południowej Europy w celu stworzenia stabilnych warunków, w których mogłyby przetrwać instytucje demokratyczne.
Departament Obrony USA. Department of Defense
Contunico © ZDF Enterprises GmbH, MainzZobacz wszystkie filmy dla tego artykułu
Stany Zjednoczone obawiały się, że bieda, bezrobocie i dyslokacja w okresie po II wojnie światowej wzmacniały atrakcyjność partii komunistycznych dla wyborców w Europie Zachodniej. 5 czerwca 1947 roku, w przemówieniu na Uniwersytecie Harvarda, sekretarz stanu George C. Marshall przedstawił ideę europejskiego programu samopomocy, który miał być finansowany przez Stany Zjednoczone, mówiąc
Prawdą jest, że wymagania Europy na następne trzy lub cztery lata w zakresie zagranicznej żywności i innych podstawowych produktów – głównie z Ameryki – są tak duże, że muszą być znacznie większe niż jej obecne możliwości płatnicze, że musi mieć znaczną dodatkową pomoc lub stanąć w obliczu gospodarczego, społecznego i politycznego pogorszenia o bardzo poważnym charakterze.
Pod kierownictwem Paula G. Hoffmana, Administracja Współpracy Gospodarczej (ECA), specjalnie utworzone biuro, rozdzieliła w ciągu następnych czterech lat około 13 miliardów dolarów pomocy gospodarczej, pomagając w przywróceniu produkcji przemysłowej i rolnej, ustanowieniu stabilności finansowej i rozszerzeniu handlu. Ogromną większość pomocy stanowiły dotacje bezpośrednie, a pozostałą część – pożyczki. Aby skoordynować udział Europy, 16 krajów, pod przewodnictwem Wielkiej Brytanii i Francji, powołało Komitet Europejskiej Współpracy Gospodarczej, który miał zaproponować czteroletni program odbudowy. Organizacja ta została później zastąpiona stałą Organizacją Europejskiej Współpracy Gospodarczej (OEEC), do której ostatecznie przyjęto Niemcy Zachodnie.
Plan Marshalla był bardzo udany. Zaangażowane w niego kraje Europy Zachodniej doświadczyły w tym okresie wzrostu swoich produktów narodowych brutto o 15 do 25 procent. Plan w znacznym stopniu przyczynił się do szybkiego odnowienia zachodnioeuropejskiego przemysłu chemicznego, maszynowego i stalowego. Truman rozszerzył Plan Marshalla na słabiej rozwinięte kraje na całym świecie w ramach Programu Czterech Punktów, zainicjowanego w 1949 r.
.