13 mei is de verjaardag van de verschijning van Onze Lieve Vrouw aan drie herderskinderen in het kleine dorpje Fatima in Portugal in 1917. Zij verscheen tussen 13 mei 1917 en 13 oktober 1917 zes keer aan Lucia, 9 jaar, en haar neefje Francisco, 8 jaar, en zijn zusje Jacinta, 6 jaar.
Het verhaal van Fatima begint in 1916, toen tegen de achtergrond van de Eerste Wereldoorlog, die Europa had laten kennismaken met de gruwelijkste en machtigste vormen van oorlogsvoering ooit, en een jaar voordat de communistische revolutie Rusland en later Oost-Europa in zes decennia van onderdrukking onder militante atheïstische regeringen zou storten, een stralende gestalte verscheen aan de drie kinderen die in het veld de familieschapen hoedden. “Ik ben de Engel van de Vrede”, zei de figuur, die nog twee keer dat jaar aan hen verscheen en hen aanspoorde het lijden dat de Heer hen liet ondergaan te aanvaarden als een daad van genoegdoening voor de zonden die Hem beledigden, en voortdurend te bidden voor de bekering van de zondaars.
Toen, op de dertiende dag van de maand van Onze Lieve Vrouw, mei 1917, verscheen aan de drie kinderen een verschijning van ‘een vrouw helemaal in het wit, stralender dan de zon’, die zei: “Wees alsjeblieft niet bang voor me, ik zal jullie niets doen.” Lucia vroeg haar waar ze vandaan kwam en ze antwoordde: “Ik kom uit de hemel.” De vrouw droeg een witte mantel omzoomd met goud en hield een rozenkrans in haar hand. De vrouw vroeg hen te bidden en zich toe te wijden aan de Heilige Drie-eenheid en “elke dag de rozenkrans te bidden, om vrede in de wereld te brengen en een einde aan de oorlog.”
Zij onthulde ook dat de kinderen zouden lijden, vooral door het ongeloof van hun vrienden en families, en dat de twee jongere kinderen, Francisco en Jacinta, zeer spoedig naar de hemel zouden worden opgenomen, maar dat Lucia langer zou leven om haar boodschap en devotie tot het Onbevlekt Hart te verspreiden.
In de laatste verschijning onthulde de vrouw haar naam in antwoord op de vraag van Lucia: “Ik ben de Vrouwe van de Rozenkrans.’
Diezelfde dag waren 70.000 mensen komen opdagen om de verschijning bij te wonen, na een belofte van de vrouw dat zij de mensen zou laten zien dat de verschijningen waar waren. Zij zagen de zon drie cirkels maken en zich in een ongelooflijke zigzagbeweging door de hemel bewegen op een wijze die geen twijfel liet bestaan over de waarachtigheid van de verschijningen. In 1930 had de bisschop de verschijningen goedgekeurd en ze zijn door de Kerk als authentiek erkend.
De boodschappen die Onze Lieve Vrouw tijdens de verschijningen aan de kinderen doorgaf, betroffen de gewelddadige beproevingen die de wereld in de twintigste eeuw zouden treffen door oorlog, hongersnood en de vervolging van de Kerk en de Heilige Vader, als de wereld geen genoegdoening voor haar zonden zou geven. Zij spoorde de Kerk aan te bidden en God offers te brengen opdat de vrede over de wereld zou komen en de beproevingen zouden worden afgewend.
Onze Vrouwe van Fatima heeft drie profetische “geheimen” onthuld, waarvan de eerste twee al eerder zijn onthuld en betrekking hebben op het visioen van de hel en de zielen die daar wegkwijnen, het verzoek om een vurige devotie tot het Onbevlekt Hart van Maria, de voorspelling van de Tweede Wereldoorlog, en tenslotte de voorspelling van de immense schade die Rusland de mensheid zou berokkenen door het christelijk geloof te verlaten en het communistische totalitarisme te omhelzen. Het derde “geheim” werd pas in het jaar 2000 geopenbaard en verwees naar de vervolgingen die de mensheid in de laatste eeuw zou ondergaan: “De goeden zullen worden gemarteld; de Heilige Vader zal veel te lijden hebben; verschillende volkeren zullen worden uitgeroeid””. Het lijden van de pausen van de 20e eeuw is geïnterpreteerd als de moordaanslag op paus Johannes Paulus II in 1981, die plaatsvond op 13 mei, de 64e verjaardag van de verschijningen. De Heilige Vader schreef zijn ontsnapping aan een gewisse dood toe aan de tussenkomst van Onze Lieve Vrouw: “… het was de hand van een moeder die de kogel de weg wees en de paus in zijn stuiptrekkingen tot stilstand bracht op de drempel van de dood.”
Wat is de centrale betekenis van de boodschap van Fatima? Niets anders dan wat de Kerk altijd heeft geleerd: het is, zoals kardinaal Ratzinger, nu paus Benedictus XVI, het heeft geformuleerd, “de aansporing tot het gebed als de weg van ‘redding voor de zielen’ en, evenzo, de oproep tot boete en bekering.”
De bekendste uitspraak van de verschijning van Onze Lieve Vrouw in Fatima was misschien wel haar zelfverzekerde decalaratie dat “Mijn Onbevlekt Hart zal zegevieren”. Kardinaal Ratzinger heeft deze uitspraak als volgt geïnterpreteerd: “Het hart dat openstaat voor God, gezuiverd door de contemplatie van God, is sterker dan geweren en wapens van welke aard ook. Het fiat van Maria, het woord van haar hart, heeft de geschiedenis van de wereld veranderd, omdat het de Verlosser in de wereld heeft gebracht – omdat, dankzij haar Ja, God mens kon worden in onze wereld en dat blijft tot in alle tijden. De Boze heeft macht in deze wereld, zoals wij voortdurend zien en ervaren; hij heeft macht omdat onze vrijheid zich voortdurend van God laat afbrengen. Maar sinds God zelf een mensenhart heeft genomen en zo de menselijke vrijheid naar het goede heeft geleid, heeft de vrijheid om het kwade te kiezen niet meer het laatste woord. Vanaf dat moment is het woord dat overheerst dit: “In de wereld zult gij verdrukking hebben, maar neem je hart, Ik heb de wereld overwonnen” (Joh 16,33). De boodschap van Fatima nodigt ons uit op deze belofte te vertrouwen.