Van dierenhuiden en oude lappen tot koeienvlaaien en siliconen cups, vrouwen over de hele wereld gebruiken allerlei materialen om elke maand hun menstruatie op te vangen.
De basisbehoeften om goed met de menstruatie om te gaan, zoals toegang tot schoon water of een fatsoenlijk toilet, zijn voor miljoenen vrouwen en meisjes gewoon niet beschikbaar.
Zonder deze voorzieningen kan de menstruatie een negatieve invloed hebben op de gezondheid van vrouwen en op hun betrokkenheid bij sociale en economische activiteiten, zegt Louisa Gosling van WaterAid, dat een fotogalerij heeft gepubliceerd met details over de verschillende manieren waarop vrouwen over de hele wereld met hun menstruatie omgaan.
-
Clockwise from top left: sommige vrouwen snijden koemest op maat voor gebruik tijdens de menstruatie; anderen gebruiken mest in poedervorm in een zakje; ; een tampon; een zelfgemaakt maandverband.
“Vrouwen zouden zich geen zorgen hoeven te maken over waar ze heen zouden kunnen gaan, hoe ze hun menstruatie zouden kunnen opvangen, of dat de juiste faciliteiten – inclusief stromend water en adequate afvalverwijdering – beschikbaar zullen zijn,” aldus Gosling, die als manager kwaliteitsprogramma’s voor de liefdadigheidsinstelling voor water, sanitaire voorzieningen en hygiëne werkt.
Wereldwijd heeft een op de drie mensen geen toegang tot een fatsoenlijk eigen toilet, terwijl een op de negen geen schoon water in de buurt van zijn huis kan krijgen, volgens WaterAid. Uit een Unesco-rapport blijkt dat een op de tien meisjes in Afrika bezuiden de Sahara tijdens de maandelijkse menstruatie niet naar school gaat, terwijl sommigen gewoon helemaal van school gaan.
-
Clockwise from top left: Nyanda, een klein stukje stof dat in Malawi wordt gebruikt als maandverband; katoenen maandverband dat wordt gebruikt in Ouagadougou, Burkina Faso; een IUD; een herbruikbaar maandverband.
Of het nu gaat om het belasten van sanitaire producten, het niet bouwen van gescheiden toiletten, of het weigeren om meisjes te onderwijzen over hun reproductieve gezondheid en rechten, regeringen slagen er niet alleen niet in om de infrastructuur te bieden die vrouwen en meisjes nodig hebben om hun menstruatie te beheersen, ze negeren ook de verbanden met de gezondheid van vrouwen en hun economisch en sociaal welzijn, aldus Gosling, die benadrukt dat er veel meer moet worden gedaan.
“WaterAid roept regeringen wereldwijd op om prioriteit te geven aan goede sanitaire voorzieningen, schoon water en goede hygiëne op scholen, thuis en op het werk, en toegang tot sanitaire producten voor iedereen, om ervoor te zorgen dat vrouwen niet als gevolg van een natuurlijk proces één keer per maand worden uitgesloten van de samenleving.”
-
Munyes, 44, graaft een gat in de grond in de regio Karamoja in Oeganda. Tijdens haar menstruatie gaat ze bovenop het gat zitten om het bloed op te vangen.
Hoewel zowel India als Tanzania onlangs de “tamponbelasting” hebben afgeschaft, waarbij in sommige gevallen 12-14% belasting werd geheven op hygiëneproducten, waarschuwen campagnevoerders al lang dat de meerderheid van de vrouwen en meisjes deze producten niet gebruikt door een gebrek aan toegang, informatie en betaalbaarheid.
“Hoewel het besluit van onze regering om de belastingen op hygiëneproducten af te schaffen een moedige stap in de goede richting was, moet er nog veel meer worden gedaan”, zegt Ibrahim Kabole, de landendirecteur van WaterAid voor Tanzania.
“De helft van de bevolking heeft geen schoon water dichtbij huis en meer dan 75% heeft geen fatsoenlijk toilet, wat voor vrouwen van cruciaal belang is om hun menstruatie goed te kunnen opvangen.”
In veel landen gebruiken vrouwen tijdens hun menstruatie het vaakst stof, aldus de liefdadigheidsorganisatie. Doek is herbruikbaar en wordt door veel vrouwen gezien als een goedkopere en duurzamere methode dan maandverband. Volgens WaterAid hebben alleen al in India ongeveer 121 miljoen vrouwen de vruchtbare leeftijd: als zij allemaal slechts acht maandverbanden per maand zouden gebruiken, zou dat neerkomen op 12 miljard maandverbanden per jaar.
Sangita, 32, uit Nepal, maakt in plaats daarvan haar eigen maandverband.
“Kant-en-klaar maandverband is duur en als je het niet goed weggooit, vervuil je het milieu,” zegt ze.
“In een gemeente als de onze, waar geen plan bestaat voor het beheer van vast afval, kan dit soort maandverband ook onze waterbron verontreinigen als het niet op de juiste manier wordt weggegooid. Dus als we kijken naar de bredere impact, is zelfgemaakt maandverband veiliger.”
In Oeganda gebruikt Lepera Joyce, 23, geitenvacht om het bloed op te vangen, dat ze vervolgens privé wegspoelt met koeienhee omdat “niemand geacht wordt naar je bloed te kijken”.
“Ik begon met menstrueren toen ik ongeveer 14 jaar oud was. Sindsdien is mijn favoriete materiaal om mijn menstruatie op te vangen altijd een geitenvel geweest,” zegt ze.
“Ooit kocht ik een pak maandverband in de winkel, maar ik vond ze niet mooi, want als een vrouw hevig bloedt, kan ze meer dan drie maandverbanden op een dag gebruiken, en ze zijn duur. Bovendien zijn ze klein en absorberen ze niet al het bloed, terwijl het geitenrokje de hele dag werkt.”
Limpo, 22, uit Zambia, gebruikt koeienmest, die ze van de vlakten verzamelt. Ze droogt de deegbolletjes uit en vormt ze tot kleine stukjes. Ze kan het zich niet veroorloven maandverband te gebruiken, zegt ze.
“Ik leg de koeienvlaaien niet direct op mijn huid, ik wikkel ze in een doek en leg die mooi neer om de stroom op te vangen zonder andere kleren te bevlekken,” legt ze uit.
“Ik hou van deze methode omdat koeienvlaaien veel bloed opzuigen voordat ze helemaal doordrenkt zijn. Ik kan allerlei dingen doen zonder problemen. Eenmaal doorweekt, gooi ik het voorzichtig privé weg. Ik graaf meestal een klein gat in de grond en begraaf het. In onze cultuur is het niet toegestaan dat mannen zulke dingen zien.”
Claire, 40, uit Manchester, gebruikt maandverband, tampons en een Mooncup als ze menstrueert.
“De tampons en maandverbanden zijn gemaakt van 100% katoen, zijn parfum- en chloorvrij en biologisch afbreekbaar. De Mooncup is gemaakt van siliconen en is plastic-vrij. Je brengt de mooncup in je vagina in en dan steekt het kopje eruit, zodat je het er weer uit kunt trekken,” zegt ze.
“Mijn belangrijkste overweging is dat deze producten beter zijn voor het milieu. Ik heb een levensstijlkeuze gemaakt om minder afval te produceren. Voordat ik milieubewuster werd, gebruikte ik gewone supermarktmerken. Een bijkomend voordeel van de Mooncup is dat ik veel van de normale producten niet meer hoef te kopen, omdat de beker herbruikbaar is. Ik gebruik hem graag omdat ik hem langer in kan laten dan een tampon, het is veiliger voor het lichaam.”
