Antirrhinum był kiedyś traktowany w rodzinie Scrophulariaceae, ale badania sekwencji DNA doprowadziły do włączenia go do znacznie powiększonej rodziny Plantaginaceae, w plemieniu Antirrhineae.
ObwódEdit
Taksonomia tego rodzaju jest złożona i obecnie nie jest jeszcze w pełni rozwiązana. W szczególności dokładny podział rodzaju, zwłaszcza włączenie gatunku z Nowego Świata (Saerorhinum), jest sporny. Sytuację dodatkowo komplikuje różnorodność terminów używanych do oznaczania rang infragenerycznych, zwłaszcza gatunku ze Starego Świata, czyli Antirrhinum, sensu stricto (np. Streptosepalum, Kicksiella, Meonantha).
The USDA Plants Database rozpoznaje tylko dwa gatunki: A. majus (the garden snapdragon), jedyny gatunek naturalizowany w Ameryce Północnej, oraz A. bellidifolium (the lilac snapdragon), obecnie uważany za Anarrhinum bellidifolium (L.) Willd. Według stanu na kwiecień 2017, The Plant List (wersja 1.1) akceptuje 21 gatunków.
Powszechnie akceptowany schemat (Thompson 1988) umieszczał 36 gatunków w rodzaju w trzech sekcjach. Podczas gdy wielu botaników zaakceptowało ten szeroki podział (sensu lato), którego głównym odstępstwem od innych klasyfikacji było włączenie Saerorhinum z Nowego Świata, inni tego nie zrobili, ograniczając rodzaj do Starego Świata. (Porównanie Thompsona z wcześniejszymi systemami, zob. Oyama i Baum, tab. 1). Nowe gatunki są nadal odkrywane (zob. np. Romo et al., 1995).
W 2004 r. badania nad systematyką molekularną tej grupy i gatunków pokrewnych przeprowadzone przez Oyamę i Bauma potwierdziły, że rodzaj sensu lato opisany przez Thompsona jest monofiletyczny, pod warunkiem, że jeden gatunek (A. cyathiferum) zostanie usunięty do odrębnego rodzaju Pseudorontium, a dwa gatunki Mohavea (Mohavea confertiflora i M. breviflora) zostaną włączone. Lista gatunków podana tutaj jest zgodna z tymi wnioskami.
Jest to szeroki okręg, który obejmuje Misopates Starego Świata i Sairocarpus Nowego Świata. Natomiast wąski podział (sensu stricto) ogranicza rodzaj do monofiletycznych bylin Starego Świata o diploidalnej liczbie chromosomów 16, rozmieszczonych w basenie Morza Śródziemnego, około 25 gatunków. (Tolety 2011), zgodnie z analizą filogenetyczną Vargas et al. (2004) sugerującą, że stanowią one odrębną grupę. Zarówno Misopates jak i Sairocarpus są akceptowanymi nazwami w The Plant List, a wiele gatunków z Nowego Świata ma teraz Sairocarpus jako swoją akceptowaną nazwę, zamiast Antirrhinum. Zaproponowano, aby wiele gatunków Antirrhinum z Nowego Świata było teraz rozpatrywanych w ramach Sairocarpus, w przyszłej Flora of North America.
Podział infragenerycznyEdit
Powszechnie uważa się, że ta szeroka grupa powinna być podzielona na trzy lub cztery podgrupy, ale poziom, na którym powinno się to zrobić i dokładnie, które gatunki powinny być zgrupowane razem, pozostają niejasne. Niektórzy autorzy nadal podążają za Thompsonem, stosując duży rodzaj Antirrhinum, który jest następnie podzielony na kilka sekcji; inni traktują rodzaj Thompsona jako plemię lub podplemię i dzielą go na kilka rodzajów. Dla porównania wcześniejszych schematów patrz Mateu-Andrés i de Paco, Tabela 1 (2005)
Jeśli przyjmie się szeroki podział, jego trzy sekcje opisane przez Thompsona są następujące (dwie Starego Świata, jedna Nowego):
- Sekcja Antirrhinum: 19 gatunków Starego Świata bylin o stosunkowo dużych kwiatach, w tym gatunek typu Antirrhinum majus, głównie rodzimych dla zachodniego regionu śródziemnomorskiego z naciskiem na Półwysep Iberyjski. Chromosomy n=8. (3 podsekcje: Majora, Sicula, Hispanica)
- Sekcja Orontium: dwa gatunki, również z basenu Morza Śródziemnego. Liczba chromosomów=8. Gatunki w tej sekcji, w tym gatunek typu sekcji Antirrhinum orontium (mniejszy Snapdragon) są często traktowane w rodzaju Misopates.
- Sekcja Saerorhinum: 15 małych kwitnących gatunków z Nowego Świata, głównie rośliny jednoroczne i głównie rodzime dla Kalifornii, chociaż gatunki występują od Oregonu do Baja California Sur i tak daleko na wschód jak Utah. Tetraploidalne (n=15-16). Podobnie jak inni autorzy, Thompson umieścił A. cyathiferum w tej sekcji, ale Oyama i Baum, podążając za wcześniejszymi autorami, sugerują, że powinien on zostać przeklasyfikowany do rodzaju Pseudorontium, podczas gdy Mohavea powinna zostać włączona. Vargas et al., zdecydowanie zalecając rozdzielenie gatunków z Nowego Świata sugerują, że 14 gatunków pierwotnie uznanych przez Suttona (1988) bardziej prawidłowo należy do Sairocarpus (11 gatunków), Howelliella (1 gatunek) i Neogarrhinum (2 gatunki). Inni autorzy zaliczyliby do nich również Galvezia glabrata, Galvezia juncea, Galvezia rupicola i Galvezia speciosa. Żadna z nazw pierwotnie przypisanych do tej sekcji nie jest obecnie akceptowana (patrz Lista gatunków Antirrhinum).
SnapdragonyEdit
Choć Antirrhinum majus jest rośliną, która jest zwykle rozumiana przez termin „snapdragon”, jeśli jest używany samodzielnie, wiele innych gatunków w tym rodzaju, i w rodzinie Scrophulariaceae szerzej, mają wspólne nazwy, które zawierają słowo „snapdragon”. Takie jak Antirrhinum molle jest znany jako „dwarf snapdragon” w Wielkiej Brytanii.
GatunekEdit
EtymologiaEdit
Słowo „antirrhinum” pochodzi od greckiego ἀντίρρινον antirrhinon „cielęcy pysk”, Antirrhinum Orontium”, które z kolei pochodzi od ἀντί anti „przeciw, jak”, i ῥίς rhis „nos” (GEN ῥινόϛ rhinos); zatem być może „noselike”, być może odnoszący się do kapsułki noselike w stanie dojrzałym.