Vragen en antwoorden

Bloeien radioactieve dingen op in het donker?

Het korte antwoord op je vraag is “nee,” radioactieve dingen gloeien niet op in het donker – niet uit zichzelf in ieder geval. De straling die radioactieve materialen uitzenden is niet zichtbaar voor het menselijk oog. Er zijn echter manieren om deze onzichtbare energie “om te zetten” in zichtbaar licht. Veel stoffen zenden zichtbaar licht uit als ze worden “gestimuleerd” door de ioniserende straling van radioactief materiaal. Deze materialen staan bekend als “fluors” of “scintilators”. Door wat radioactief materiaal met zo’n fluor te mengen, kun je dus een stof maken die gloeit. Dit soort materiaal is gebruikt in zaken als de wijzerplaten van klokken, horloges en instrumenten op schepen en vliegtuigen om ze zichtbaar te maken in het donker. Daarom denken de meeste mensen aan gloeiende dingen als ze aan radioactieve materialen denken.

Het is ook mogelijk om radioactief materiaal zo te “manipuleren” dat het zichtbaar licht produceert. Dit wordt Cherenkovstraling genoemd. Dit gebeurt wanneer de straling van het radioactieve materiaal in een materiaal als glas of water terechtkomt. Omdat de lichtsnelheid in dit materiaal relatief laag is (vergeleken met de maximale lichtsnelheid in een vacuüm), reist de straling in feite sneller dan het licht in dat materiaal kan reizen, en dus straalt het licht uit terwijl het vertraagt. Maar om deze gloed werkelijk te zien, is meestal iets nodig dat zeer radioactief is, zoals de inwendige delen van een kernreactor. Zwak Cherenkov-licht kan worden gemaakt van kleinere hoeveelheden radioactiviteit. Meestal moet gevoelige apparatuur worden gebruikt om het te detecteren.

Auteur:

Keith Welch, Radialogical Controls Group (Andere antwoorden van Keith Welch)