Zarządzanie biegunką

Biegunka jest najlepiej opisana jako zbyt częste i często pilne oddawanie luźnych lub wodnistych stolców, ale nie ma idealnej definicji tego zaburzenia.
Istnieje wiele przyczyn, a biegunka może być łagodną uciążliwością lub upośledzającą dysfunkcją z konsekwencjami zagrażającymi życiu. Dlatego też, jeśli masz coś więcej niż łagodną, krótkotrwałą biegunkę, powinieneś skonsultować się z lekarzem w celu uzyskania diagnozy i specyficznego leczenia. Jeśli masz krew w stolcu, objawy odwodnienia, utratę wagi lub gorączkę, taka konsultacja jest pilna.
Ostra biegunka jest zazwyczaj krótkotrwała. W przypadku infekcji wirusowej musi ona przebiegać bezobjawowo. Antybiotyki mogą skrócić czas trwania niektórych infekcji pasożytniczych i bakteryjnych. Czasami rozpoznanie jest niemożliwe lub opóźnione, biegunka utrzymuje się podczas lub pomimo specyficznego leczenia, lub biegunka przerywana jest częścią zespołu jelita drażliwego (IBS).
Objaw biegunki może być zwykle kontrolowany do czasu opanowania choroby podstawowej. Czasami biegunka utrzymuje się pomimo najlepszych starań wszystkich osób.

Odwodnienie

Ludzie często nie doceniają odwadniającego działania biegunki, zwłaszcza jeśli wynika ona z ostrej infekcji w gorącym klimacie. Odwodnienie może być mniej zauważalne u osób starszych, które często nie odczuwają odpowiedniego pragnienia.

Utrata płynów musi być uzupełniana. W przypadku łagodnych epizodów może wystarczyć picie dodatkowej wody. Ale gdy utrata płynów jest duża, sód i potas również mogą zostać utracone, więc roztwór glukozy/soli zalecany przez Światową Organizację Zdrowia może mieć działanie naprawcze. W aptece dostępna jest handlowa wersja tego roztworu, znana jako doustna terapia zastępcza (ORT).

ORT jest szczególnie ważna dla małych dzieci i osób starszych. Ciężkie przypadki mogą wymagać podawania płynów dożylnie. W łagodnych przypadkach wystarczające mogą być zupy i soki. W przypadku niektórych ostrych chorób biegunkowych, nawodnienie jest wszystkim, co jest wymagane.

Dieta

Pomimo, że pacjent przeszedł badania, które wykluczyły przyczyny dietetyczne, powinien wiedzieć, że kilka powszechnie spożywanych substancji ma tendencję do rozluźniania stolca.

Kofeina jest obecna w kawie, herbacie i napojach typu cola. Zmniejszone spożycie kofeiny lub napoje bezkofeinowe mogą złagodzić biegunkę. (Należy pamiętać, że nagłe odstawienie kofeiny może powodować bóle głowy, dlatego należy odstawiać ją powoli.)

Sorbitol, sztuczny słodzik powszechnie występujący w niektórych konserwach, gumie do żucia i cukierkach, ma działanie przeczyszczające i również należy go unikać.

Ponieważ zdolność wchłaniania laktozy (cukru mlecznego) może być upośledzona, należy unikać produktów mlecznych do czasu poprawy biegunki.

O ile zmniejszenie ilości przyjmowanego pokarmu może być rozsądne w ostrej biegunce, ważne jest utrzymanie odżywiania, jeśli atak trwa dłużej niż kilka dni.

W przypadku ciężkiej biegunki może być konieczne unikanie przez pewien czas pokarmów stałych, utrzymanie odżywiania za pomocą płynów klarownych, to jest płynów zawierających cukry i białka, przez które przechodzi światło, takich jak soki, konserwy i galaretki. Niektóre napoje bezalkoholowe i słodkie soki mogą zawierać trudno przyswajalne cukry, które mogą nasilać biegunkę. Po ostrych infekcjach, laktoza i złożone węglowodany mogą być źle wchłaniane i należy ich unikać przez kilka dni.

Substancja wypełniająca

Psyllium (Metamucil, Fybogel, generyki) – Jedna łyżeczka psyllium dwa razy dziennie jest często zalecana przy zaparciach, więc dlaczego stosować ją przy biegunce? Odpowiedź jest taka, że ma efekt zatrzymywania wody w jelitach, który może pomóc w wypełnieniu wodnistego stolca. Niektórzy lekarze zalecają go w przypadku zmiennych nawyków jelitowych w IBS. Ma również zdolność do wiązania niektórych toksyn, które mogą być przyczyną ostrej biegunki. Oczywiście, produkty psyllium w połączeniu ze środkami przeczyszczającymi należy unikać.

Przed podjęciem jakichkolwiek leków, czy to bez recepty lub recepty, porozmawiaj z dostawcą opieki zdrowotnej lub farmaceuty o dawkowaniu, innych leków, które bierzesz, lub wszelkie inne pytania, które możesz mieć na temat leczenia. W pozostałych przypadkach należy dokładnie przestrzegać zaleceń podanych na opakowaniu leku lub na etykiecie recepty.

Leki dostępne bez recepty

Bizmut (Pepto-Bismol, leki generyczne) – Preparat ten jest czasami zalecany w przypadku biegunki podróżnych i przewlekłego mikroskopowego zapalenia jelita grubego. Ma on wiele wad. Dawka to 30ml różowego płynu co 30 minut do 8 razy dziennie. Zmienia kolor stolca na czarny i może zaburzać wchłanianie innych leków, takich jak difenoksylan (patrz poniżej) i tetracyklina. Przewlekłe, nadmierne stosowanie może powodować powikłania neurologiczne, a składnik salicylanowy leku może powodować toksyczność salicylanową.
Kodeina – Kodeina 15 mg. w połączeniu z acetaminofenem (Tylenol, generyk) jest dostępna na receptę lub bez recepty (OTC) w niektórych jurysdykcjach. Jeśli nic innego nie jest pod ręką, gdy zaatakowany z ostrą biegunką, dwie takie tabletki mogą pomóc kontrolować ostrą biegunkę, aż regularne lek przeciwbiegunkowy może być uzyskane. Uważaj, że nadużywanie kombinacji kodeiny OTC może zawierać toksyczne dawki acetaminofenu.
Loperamid (Imodium) – Najbezpieczniejszy z leków opioidowych, loperamid jest dostępny OTC w dawkach 1 i 2mg. W zależności od wieku, zalecana dawka to 2 mg po każdym luźnym wypróżnieniu do maksymalnie 16 mg/dzień. Ma on zdolność opioidów do spowolnienia tranzytu jelitowego i poprawy wchłaniania wody z jelit. Niektóre dowody sugerują, że poprawia również napięcie zwieracza odbytu. Chociaż ma najniższy potencjał uzależniający ze wszystkich opioidów, może powodować sedację, nudności i skurcze. Jest to najlepsze leczenie doraźne w przypadku łagodnych ataków biegunki, a przyjmowana zapobiegawczo może nawet pomóc w uniknięciu pilnych wyjść podczas spotkań lub innych wydarzeń.

Leki na receptę

Fosforan kodeiny (generyczny) – Zazwyczaj stosowana dawka terapeutyczna kodeiny to 30 do 60 mg, maksymalnie co cztery godziny, w zależności od potrzeb, w celu kontrolowania biegunki. Dla tego, recepta jest wymagana w większości jurysdykcji. Kodeina jest potencjalnie uzależniający, i nie nadaje się do przewlekłej biegunki. Ma działanie uspokajające i powoduje mdłości, co czyni ją drugim wyborem po loperamidzie.

Difenoksylan (Lomotil) – Ponieważ jest opiatem o pewnym potencjale uzależniającym, difenoksylan jest dostępny wyłącznie na receptę. Jest on połączony z atropiną tak, że nadmierne użycie spowoduje suchość w ustach i inne niepożądane skutki uboczne. Jest on przydatny, jeśli inne leki zawiodą.
Cholestyramina (Questran) – Cholestyramina jest sproszkowaną żywicą o plastikowym smaku, która wiąże sole żółciowe i ma działanie zatrzymujące wodę. Gdy inne metody leczenia zawiodą, może ona złagodzić niektóre przypadki biegunki. Rzadko, przewlekła biegunka występuje po usunięciu pęcherzyka żółciowego lub dolnej części jelita cienkiego (jelita krętego), a cholestyramina ma korzystne działanie. Zwykle przepisywana pacjentom z wysokim poziomem cholesterolu we krwi, jest dostępna w opakowaniach po 4mg i jest przyjmowana z wodą. Sporadycznie, bardzo mała dawka poprawi biegunkę, ale w większości przypadków, loperamid jest preferowany. Oprócz nieprzyjemnego smaku, cholestyramina może zaburzać wchłanianie niektórych leków i witamin, a także powodować reakcje nadwrażliwości. Powinna być stosowana tylko w szczególnych przypadkach za zgodą lekarza.

Jak stosować leki

Żaden lek nie jest wolny od ryzyka. Należy zwrócić się do farmaceuty lub pracownika służby zdrowia, jeśli nie jest się pewnym, ile leku należy przyjmować, jak często należy go przyjmować lub czy może wystąpić interakcja z jakimkolwiek innym przyjmowanym lekiem. Zawsze należy powiedzieć pracownikowi służby zdrowia o wszystkich przyjmowanych lekach, również tych, które wydawane są bez recepty i na receptę.

W przypadku łagodnej lub ostrej, krótkotrwałej biegunki, większość dorosłych może leczyć się za pomocą:

• Nawodnienie
• Dostosowanie diety
• Leki OTC

Jednakże, jeśli biegunka jest ciężka, przedłuża się lub towarzyszy jej krew, wysoka (101°F, 39°C) gorączka lub utrata masy ciała o 10 funtów (5 kg), należy skonsultować się z lekarzem. Szczególna czujność jest wymagana w skrajnych sytuacjach życiowych.
Powinnaś stosować leki tylko w razie potrzeby i odstawić je, gdy biegunka ustąpi. W przypadku loperamidu, należy przyjmować lek po każdym luźnym wypróżnieniu. Jeśli twoje życie towarzyskie lub sprawy biznesowe są utrudnione przez nieprzewidywalną biegunkę, loperamid można zażyć przed imprezą, aby zapobiec krępującym wycieczkom do toalety. Sedacja, silne skurcze brzucha lub inne niewyjaśnione objawy są wskazaniem do odstawienia leku i uzyskania wyjaśnienia od lekarza.
Leki przeciwbiegunkowe powinny być stosowane ostrożnie i pod nadzorem lekarza, jeśli biegunka jest ciężka. Ponieważ opóźniają one opróżnianie jelita grubego, opiaty mogą przedłużyć infekcję jelitową (zapalenie okrężnicy), a w ciężkim zapaleniu okrężnicy mogą spowodować paraliż okrężnicy z tragicznymi konsekwencjami.
Wnioski
W przypadku czegokolwiek więcej niż łagodna, krótkotrwała biegunka, konieczna jest diagnoza w celu właściwego leczenia przyczyny.
W każdym przypadku należy zapewnić odpowiednie nawodnienie. Przez krótki czas mogą wystarczyć czyste płyny, a ORT jest dostępne w każdej aptece dla bardziej długotrwałych lub ciężkich przypadków.
Silna wodnista biegunka, krwawe stolce, gorączka i utrata wagi są znakami ostrzegawczymi wymagającymi oceny lekarza i być może dożylnego podawania płynów i soli.
Czasami pomaga środek wypełniający, taki jak psyllium, ale w przypadku umiarkowanie ciężkiej ostrej biegunki należy zrezygnować z jedzenia do czasu ustąpienia biegunki lub lekarz może wydać zalecenia.
Stosowany zgodnie z zaleceniami, loperamid po luźnych wypróżnieniach jest najbezpieczniejszym lekiem OTC do zarządzania biegunką. Maksymalna zatwierdzona dawka dobowa dla dorosłych wynosi 8 mg na dobę w przypadku stosowania bez recepty i 16 mg na dobę w przypadku stosowania na receptę. Nigdy nie należy przyjmować dawek większych niż zalecane. W razie niepowodzenia należy skonsultować się z lekarzem.

Silna biegunka może zagrażać życiu, dlatego ważna jest ostrożność, zwłaszcza u osób bardzo młodych i bardzo starych.
Źródło:
Adaptacja z publikacji IFFGD #201 autorstwa W. Grant Thompson, MD, FRCPC, Emeritus Professor of Medicine, University of Ottawa, Ontario, Canada

.