Polinezyjczycy: An Oceanic People | European Explorers | Linguistic Evidence/Oral Traditions | Heyerdahl and Sharp | The Archaeological Response | Experimental Voyaging | Hokulea: The Rediscovery | Wprowadzenie
 Starożytne polinezyjskie canoe. (Dzięki uprzejmości Herba Kane’a.) |
 |
Dzięki wielodyscyplinarnym wysiłkom, ostatnio wzbogaconym o wkład współczesnych Polinezyjczyków pragnących poznać swoją przeszłość, wyłania się obraz rozwoju kultury morskiej zorientowanej na eksplorację oceanu.
Wyspy rozrzucone wzdłuż północnego wybrzeża Nowej Gwinei jako pierwsze przyciągnęły tych kajakarzy na wschód, w głąb oceanu. Do 1500 r. p.n.e. podróżnicy ci zaczęli przemieszczać się na wschód poza Nową Gwineę, najpierw wzdłuż łańcucha Wysp Salomona, a następnie do archipelagów Banks i Vanuatu. Ponieważ odległości między wyspami wzrosły z dziesiątek mil na skraju zachodniego Pacyfiku do setek mil w drodze do Polinezji, a następnie do tysięcy mil w przypadku podróży do najdalszych zakątków trójkąta polinezyjskiego, ci oceaniczni kolonizatorzy opracowali wielkie dwukadłubowe statki zdolne do przewożenia kolonistów, jak również wszystkich ich zapasów, udomowionych zwierząt i materiałów do uprawy roślin. Jak podróże stały się dłuższe, opracowali wysoce wyrafinowany system nawigacji oparty na obserwacji gwiazd, fal oceanicznych, wzorców lotu ptaków i innych naturalnych znaków, aby znaleźć drogę na otwartym oceanie. I, jak przenieśli się dalej od biotycznych centrów Azji Południowo-Wschodniej i Nowej Gwinei, znajdując florę i faunę coraz bardziej zmniejszone, opracowali przenośny system rolniczy, w którym udomowione rośliny i zwierzęta werecarried w swoich kajakach do przeszczepu na wyspach, które znaleźli.
Po dotarciu do śródoceanicznych archipelagów Fidżi, Tonga i Samoa, ci żeglarze – bezpośredni przodkowie Polinezyjczyków – byli osamotnieni na oceanie, gdyż tylko oni posiadali kajaki i umiejętności nawigacyjne potrzebne do popchnięcia tak daleko w głąb Pacyfiku. Luki między wyspami znacznie się poszerzają na wschodnim Pacyfiku, a przeważające wiatry stają się coraz mniej korzystne dla żeglugi na wschód. Niemniej jednak dowody archeologiczne wskazują, że żeglowali oni na wschód do grup Cooka, Towarzystwa i Markizów, a stamtąd przepłynęli tysiące mil otwartego oceanu, by skolonizować wyspy Hawaje na północy, Wyspę Wielkanocną na południowym wschodzie i Nową Zelandię na południowym zachodzie, kończąc w ten sposób zasiedlanie, do około 1000 r. n.e., obszaru, który dziś znamy jako Trójkąt Polinezyjski.
Kiedy żeglarze z Azji Południowo-Wschodniej wyruszyli na swoją odyseję, nie byli jeszcze rozpoznawalnymi Polinezyjczykami. Dopiero po wielu latach nauki, jak przemierzać długie dystanse i przetrwać na wysokich wyspach i atolach, które znaleźli na morzu, zorientowana na ocean kultura polinezyjska przybrała swoją klasyczną formę.
Oprócz wysoko rozwiniętej technologii żeglarskiej i nawigacyjnej, kultura ta obejmowała unikalnie oceaniczny światopogląd i strukturę społeczną dobrze przystosowaną do podróży i kolonizacji. Społeczeństwa polinezyjskie łączyła silna struktura władzy oparta na rankingu genealogicznym, która była przydatna do organizowania długich ekspedycji i zakładania kolonii na wyspach.
Podróżnicze kanoe
|
 Widok z tyłu repliki polinezyjskiego kanoe. |
Podstawową jednostką podróżniczą Polinezyjczyków było podwójne kanoe zbudowane z dwóch kadłubów połączonych poprzecznymi belkami. Dwa kadłuby dawały tej jednostce stabilność i zdolność do przenoszenia ciężkich ładunków migrujących rodzin i wszystkich ich zapasów i sprzętu, podczas gdy centralna platforma położona nad poprzecznicami zapewniała potrzebną przestrzeń roboczą, mieszkalną i magazynową. Sails made of matting drovethis ancient prekursor of the modern catamaran swiftly through the seas, and long steering paddlesenabled Polynesian mariners to keep it sailing on course.
A medium-size voyaging canoe 50 to 60 feet long could accomodate two dozen or so migrants, their food supplies, livestock,and planting materials.
.