Szczury od dawna obwinia się za rozprzestrzenianie Czarnej Śmierci w Europie w XIV wieku. W szczególności historycy spekulowali, że pchły na szczurach są odpowiedzialne za szacowane 25 milionów zgonów z powodu dżumy w latach 1347-1351.
Jednakże nowe badanie sugeruje, że szczury nie były głównymi nosicielami pcheł i wszy, które rozprzestrzeniały dżumę – to byli ludzie.
W badaniu opublikowanym w styczniu 2017 roku w Proceedings of the National Academy of Sciences, naukowcy symulowali ogniska Czarnej Śmierci w europejskich miastach, aby spróbować zrozumieć, jak rozprzestrzeniała się dżuma. W swoich symulacjach przyjrzeli się trzem możliwym modelom infekcji: szczurom, przenoszeniu drogą powietrzną oraz pchłom i kleszczom, które ludzie noszą ze sobą na ciele i ubraniach.
Pchła zarażona dżumą. (Credit: Smith Collection/Gado/Getty Images)
W większości miast model, który skupiał się na pchłach i kleszczach na ludziach, był najdokładniejszym modelem wyjaśniającym rozprzestrzenianie się choroby.Choć może to być zaskoczeniem dla większości czytelników, poprzednie badania poparły te ustalenia. Konsensus wydaje się być taki, że dżuma rozprzestrzeniała się zbyt szybko, aby szczury mogły być winowajcami.
„Byłoby mało prawdopodobne, aby rozprzestrzenić się tak szybko, jak to się stało, gdyby był przenoszony przez szczury,” Nils Stenseth, profesor na Uniwersytecie w Oslo i współautor poniedziałkowego badania, powiedział BBC News. „Musiałaby przejść przez tę dodatkową pętlę szczurów, zamiast rozprzestrzeniać się od osoby do osoby.”
Nie jest jasne, skąd w ogóle wzięło się przekonanie, że szczury rozprzestrzeniają dżumę. W końcu badacze piszą, że „istnieje niewielkie wsparcie historyczne i archeologiczne dla takiego twierdzenia.” Na przykład, gdyby szczury naprawdę były główną przyczyną zarazy, byłoby więcej archeologicznych dowodów martwych szczurów.
.