Przeżywający sepsę mogą doświadczyć szerokiego zakresu krótko- i długoterminowych skutków. Zależą one od ciężkości sepsy i długości leczenia na oddziale intensywnej terapii i w szpitalu. Podczas gdy wielu pacjentów, którzy przeżyli sepsę, prowadzi normalne życie, aż połowa z nich pozostaje z daleko idącymi problemami medycznymi, które dramatycznie wpływają na ich długoterminowe zdrowie i samopoczucie. Sepsa jest główną przyczyną ponownych przyjęć do szpitala;* badania pokazują, że 26% pacjentów, którzy przeżyli sepsę jest ponownie przyjmowanych do szpitala w ciągu 30 dni, a 48% w ciągu 180 dni.** Wśród dzieci, prawie połowa z nich, która przeszła ciężką sepsę jest ponownie hospitalizowana. Badania sugerują, że konieczna jest lepsza opieka poszpitalna, aby uniknąć ponownych przyjęć, zmniejszyć koszty opieki i poprawić powrót do zdrowia osób, które przeżyły sepsę.
Jakie są skutki sepsy?
Ci, którzy byli hospitalizowani przez dłuższy czas lub byli leczeni na oddziale intensywnej terapii (OIOM), prawdopodobnie doświadczą długotrwałych, a czasami poważnych, fizycznych i poznawczych reperkusji. Obejmują one:
- Amputacje z powodu śmierci tkanek spowodowanej przerwaniem dopływu krwi do kończyn
- Słabość mięśni
- Trudności w oddychaniu z powodu uszkodzenia płuc
- Uszkodzenie nerek wymagające dializ
- Przewlekłe zmęczenie i mniejsza ogólna odporność fizyczna
- Zmiany i zaburzenia poznawcze oraz utrata pamięci
- Napady paniki i depresja.
.
Jestem osobą, która przeżyła sepsę. Czego mogę się spodziewać?
Niektórzy pacjenci wracają do zdrowia po sepsie szybciej i pełniej niż inni, ale większość pacjentów, którzy przeżyli sepsę wymaga rehabilitacji, aby przywrócić ich do poprzedniego poziomu zdrowia, na tyle, na ile jest to możliwe. Rozpoczyna się to w szpitalu od prostych czynności, takich jak chodzenie, kąpiel i ubieranie się. Fizjoterapeuci prawdopodobnie pomogą ci w tych czynnościach i dadzą ci ćwiczenia, które pomogą wzmocnić twoje mięśnie.
Po powrocie do domu będziesz prawdopodobnie potrzebował dużo odpoczynku. Możesz być bardzo słaby i łatwo się męczyć, nawet przy rozmowach. Powszechne jest uczucie frustracji z powodu niemożności wykonywania czynności, które wcześniej wykonywałeś z łatwością, ale ważne jest, abyś odpoczywał i powoli zwiększał swoją aktywność. Jeśli cierpisz na utratę apetytu, małe posiłki w ciągu dnia i napoje odżywcze mogą pomóc dodać ci energii.
Oprócz fizycznych skutków sepsy, które mogą obejmować ból w klatce piersiowej, duszność i ból mięśni, możesz doświadczyć:
- Będąc zdenerwowanym lub płacząc z tego, co może wydawać się bez powodu
- Chcąc być sam, unikając przyjaciół i rodziny
- Szybko się starzeć
- Bojąc się o to, jak bardzo byłeś chory lub bojąc się, że znowu będziesz
- Mając trudności ze snem i mając koszmary
- Zakłócanie rzeczywistości, nie będąc pewnym, co jest prawdziwe, a co nie
- Uczucie, że nic już nie będzie takie samo
- Uczucie niepokoju
- Uczucie przygnębienia, brak motywacji lub brak radości z rzeczy, które zwykle robisz
Wiele z tych problemów ustępuje z czasem i jest normalną reakcją na ciężką chorobę i traumę. Twój szpital może posiadać kliniki lub personel, który pomaga pacjentom i ich rodzinom po wypisaniu, lub może być w stanie dostarczyć ci zasobów do dalszej pomocy podczas gdy ty zdrowiejesz.
Co mogę zrobić, aby ułatwić sobie powrót do zdrowia?
To normalne, że czujesz się niespokojny lub sfrustrowany podczas rehabilitacji. Pomocne może być:
- Postawić sobie małe, możliwe do osiągnięcia cele
- Porozmawiać z przyjaciółmi, rodziną lub pracownikiem służby zdrowia o tym, co czujesz
- Prowadzić dziennik, aby śledzić swoje postępy i zaglądać do niego, aby przypomnieć sobie o postępach, które już poczyniłeś
- Zapisać wszelkie pytania, jakie masz i zapytać o nie lekarza
- Porozmawiać z przyjaciółmi i rodziną i poprosić ich o wypełnienie wszelkich luk w pamięci na temat tego, co ci się przydarzyło.
- Często potrzeba do 18 miesięcy, zanim osoby, które przeżyły chorobę, zaczną się czuć jak normalne lub „prawie normalne” ja. Jeśli zauważysz, że zmagasz się z problemami fizycznymi lub psychicznymi i emocjonalnymi, zwróć się do specjalisty.
Wyzdrowienie po sepsie i starsi dorośli.
Badania wykazały, że starsi dorośli, którzy przeżyli ciężką sepsę, są bardziej narażeni na długoterminowe upośledzenie funkcji poznawczych i fizycznych niż osoby hospitalizowane z innych powodów. 60% starszych dorosłych hospitalizowanych z powodu ciężkiej sepsy doświadczyło pogorszenia funkcjonowania poznawczego i fizycznego, w tym utraty zdolności do chodzenia i wykonywania codziennych czynności, takich jak kąpiel czy przygotowywanie posiłków. Prawdopodobieństwo wystąpienia umiarkowanych lub ciężkich zaburzeń poznawczych było trzykrotnie wyższe u starszych osób cierpiących na sepsę niż u osób w tym samym wieku z innymi przyczynami hospitalizacji.
Wyzdrowienie po sepsie a dzieci.
Życie po sepsie może być trudne dla wielu dzieci. Odzyskanie funkcji poznawczych i fizycznych może być procesem powolnym, zależnym od ciężkości sepsy u pacjenta. Pacjenci pediatryczni z ciężką sepsą są często ponownie przyjmowani do szpitala co najmniej raz po wypisie ze szpitala.***
Rodziny dzieci przyjętych na oddział intensywnej terapii (OIT) mogą doświadczać zespołu stresu pourazowego (PTSD). Pogorszenie stanu zdrowia fizycznego jest bardziej powszechne i znaczące u rodziców i opiekunów dziecka przyjętego na oddział intensywnej terapii niż u rodzin, których dzieci są przyjmowane na oddziały ogólne.
Life after sepsis fact sheet: www.cdc.gov/sepsis/pdfs/life-after-sepsis-fact-sheet.pdf
* https://media.jamanetwork.com/news-item/sepsis-a-leading-cause-of-hospital-readmission/
** https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25746745
***https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6164000/
.