Niektóre ciała stałe mają zdolność do płynięcia lub trwałej zmiany kształtu, gdy poddane są naprężeniom pomiędzy tymi, które powodują tymczasowe odkształcenie lub zachowanie sprężyste. Ta właściwość ciał stałych nazywana jest plastycznością. W fizyce i materiałoznawstwie, plastyczność jest odkształcenie materiału przechodzącego nieodwracalne zmiany kształtu w odpowiedzi na zastosowane siły.
Na przykład, stała część metalu jest zginana lub wbijana w nowy kształt wykazuje plastyczność jako stabilne zmiany zachodzą w samym materiale.
Plastyczność w metalach jest zazwyczaj wynikiem dyslokacji. W materiałach kruchych, takich jak skała czy beton, plastyczność jest spowodowana głównie poślizgiem w mikropęknięciach. Materiały plastyczne z utwardzeniem wymagają coraz wyższych naprężeń, aby spowodować dalsze odkształcenia plastyczne.
Plastyczność w krysztale czystego metalu jest spowodowana głównie przez dwa sposoby deformacji w sieci krystalicznej: poślizg i bliźniakowanie. Większość metali wykazują większą plastyczność, gdy ciepłe niż na zimno. Ta właściwość ma znaczenie w operacjach formowania/kształtowania i wytłaczania metali. Większość metali staje się plastyczna w wyniku ogrzewania, a zatem są one kształtowane na gorąco. Obecność dyslokacji zwiększa prawdopodobieństwo poślizgu płaszczyzn.
Odkształcenia nieelastyczne skał i betonu są przede wszystkim wynikiem powstawania mikropęknięć i ruchów ślizgowych w stosunku do tych pęknięć. W podwyższonych temperaturach i ciśnieniach na zachowanie plastyczne może mieć również wpływ ruch dyslokacji w pojedynczych ziarnach w mikrostrukturze.
Przyczyny plastyczności w glebach mogą być dość złożone i silnie zależą od:
- Mikrostruktury
- Składu chemicznego
- Zawartości wody
.