Hypertrofia versus hiperplazja

Chociaż wszystkie tkanki i narządy ciała są normalnie przedmiotem wzrostu-regulujące wpływy funkcjonalnych wymagań, niektóre są potencjalnie zdolne do nieograniczonego wzrostu, podczas gdy inne nie są. To zależy od tego, czy hiperplazja ich jednostek funkcjonalnych ustaje przed dojrzałością lub może trwać przez całe życie. W pierwszym przypadku dalszy wzrost jest ograniczony przez zakres, w jakim hipertrofia może zwiększyć wydajność fizjologiczną. Niektóre z najważniejszych dla organizmu narządów (serce, mózg, nerki, płuca) nie mają zdolności do tworzenia dodatkowych jednostek strukturalnych w wieku dojrzałym i dlatego są upośledzone w kompensowaniu deprecjacji postępującego wieku. Teoretycznie, przynajmniej, inne narządy (gruczoły, tkanki odnawiające się) posiadają nieograniczoną zdolność regeneracji, ponieważ nigdy nie tracą zdolności (utajonej lub wyrażonej) do hiperplazji. W sposobie ewolucji mechanizmów wzrostu jest pewna strategia. Może być istotne, że tak zwane „hipertroficzne” narządy tracą zdolność do hiperplazji, ponieważ nie uczynienie tego mogłoby zagrozić ich regulacji wzrostu. Jeśli wielkość jest określana przez wymagania funkcjonalne, to te ostatnie nie mogą działać w sposób ciągły, aby wzrost nie przebiegał bez przerwy i nie doprowadził do nadprodukcji jednostek funkcjonalnych. Tylko tkanki odnawiające się mogą tolerować nieustanny wzrost, ponieważ pozbywają się nadmiaru struktur tak szybko, jak one powstają. Gruczoły endokrynne i egzokrynne w większości przypadków funkcjonują w sposób nieciągły i nie są zagrożone nadmierną stymulacją. Serce, płuca, nerki (i mózg?) muszą jednak pracować bez przerwy. Gdyby ich jednostki funkcjonalne zdolne do hiperplazji i jednocześnie podlegające kontroli przez funkcjonalne zapotrzebowanie, to przerost wydawałby się nieunikniony. Rezygnując z możliwości hiperplazji na rzecz konieczności ciągłego funkcjonowania, narządy te przyjęły strategię, która umożliwia im przerost w ograniczonym zakresie przy jednoczesnym efektywnym wykonywaniu pracy. Ciekawostką jest fakt, że nieograniczona proliferacja struktur biologicznych nie może występować na wszystkich poziomach organizacji. Odpowiednik raka, który jest zjawiskiem komórkowym, nie istnieje wśród cząsteczek czy organelli cytoplazmatycznych, nie wiadomo też, czy występuje na histologicznym poziomie organizacji. Nawet w narządach zbudowanych z histologicznych jednostek funkcyjnych i mających potencjał do nieograniczonej hiperplazji (np. wątroba, gruczoły zewnątrzwydzielnicze, tarczyca, jajnik), populacja jednostek funkcyjnych nigdy nie przekracza liczby potrzebnej do spełnienia fizjologicznych wymagań organizmu. Powyżej i poniżej poziomu komórki struktury nie mogą więc wymknąć się ograniczeniom wynikającym z wymogów funkcjonalnych, które kontrolują ich produkcję. Fakt, że komórki mogą czasami to zrobić, gdy stają się nowotworowe może ujawnić tyle, ile ukrywa o problemie regulacji wzrostu.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.