Dane migracyjne w Europie

Posted on

Kluczowe trendy

Pandemia COVID-.19 pandemia wpłynęła na migrację i mobilność ludzi w regionie europejskim, ponieważ państwa ograniczyły międzynarodowe, transgraniczne i wewnętrzne ruchy w celu zminimalizowania rozprzestrzeniania się i wpływu pandemii. Od połowy czerwca 2020 roku 6 procent lotnisk, 25 procent lądowych przejść granicznych i 9 procent przejść granicznych na „niebieskiej granicy” (morze, rzeka lub jezioro) było zamkniętych dla ich wjazdu i wyjazdu w Europejskim Obszarze Gospodarczym (EOG) (IOM, 2020).

Pandemia znacznie zmniejszyła liczbę nielegalnych przyjazdów do UE w ostatnich miesiącach. W kwietniu 2020 r. liczba wykryć przypadków nielegalnego przekroczenia granicy (IBC) na głównych szlakach migracyjnych Europy spadła o 85% w porównaniu z poprzednim miesiącem do około 900, co stanowi najniższą liczbę od czasu, gdy Frontex zaczął gromadzić dane dotyczące granic w 2009 r. (Frontex, 2020). Rekordowo niskie liczby wynikały głównie ze środków restrykcyjnych wdrożonych zarówno przez państwa członkowskie UE, jak i przez państwa trzecie tranzytu i wyjazdu migracyjnego.

Liczba wniosków o azyl w pierwszym kwartale 2020 r. utrzymała się na poziomie z tego samego okresu w 2019 r. i od tego czasu znacznie spadła. W kwietniu 2020 r. nastąpił duży ogromny spadek ogólnej liczby wniosków o ochronę międzynarodową złożonych w państwach członkowskich UE, kontynuując spadek, który rozpoczął się w marcu. Trwająca pandemia COVID-19 i odpowiednie środki nadzwyczajne wprowadzone przez państwa członkowskie UE, w tym zawieszenie rejestracji wniosków, miały wpływ na napływ wniosków.

Pandemia wpłynęła również na zatrudnienie i integrację migrantów, ponieważ zamknięcia i środki dystansu społecznego wywarły wpływ na procedury administracyjne dotyczące uzyskiwania zezwoleń na pobyt i pracę, naukę języka i programy integracyjne (KE, 2020). Jednocześnie kraje europejskie wdrażają pewne dobre praktyki, które wspierają migrantów w różnych obszarach integracji (Rada Europy, 2020). Ponadto pandemia uwypukliła rolę, jaką pracownicy migrujący odgrywają w reagowaniu Europy na koronawirusy; według badania przeprowadzonego przez Wspólne Centrum Badawcze Komisji Europejskiej 13 procent kluczowych pracowników to imigranci, a w większości krajów udział kluczowych pracowników spoza UE jest większy niż pracowników mobilnych z UE (WCB, 2020).

Aby uzyskać przegląd danych migracyjnych istotnych dla COVID-19, w tym danych obejmujących kraje europejskie, przejdź do nowej strony tematycznej portalu.

Ogólne tendencje

  • Migracja stała się znacznie bardziej zróżnicowana pod względem pochodzenia migrantów.
  • Zarówno na świecie, jak i w Europie większość migracji ma charakter wewnątrzkontynentalny.
  • Na całym świecie rośnie liczba uchodźców. Większość uchodźców szuka schronienia w krajach sąsiednich. Od 2015 roku, wraz z tak zwanym „kryzysem uchodźców i migrantów”, również Europa ma do czynienia z rosnącą liczbą osób ubiegających się o azyl. 2,4 mln uchodźców i osób w sytuacjach zbliżonych do uchodźstwa oraz 860 tys. osób ubiegających się o azyl (sprawy w toku) gościło w państwach członkowskich UE-27 pod koniec 2018 r.
  • Ponad 160 tys. migrantów, co do których stwierdzono, że przebywają nieregularnie w UE, powraca co roku do swoich państw pochodzenia, czy to w ramach powrotów przymusowych, czy dobrowolnych; wielu innych powraca dobrowolnie, gdy zmieniają się ich okoliczności (np. zakończenie studiów, względy rodzinne, zatrudnienie).

  • W 2019 r. IOM udzieliła pomocy w powrocie z Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) łącznie 28 256 migrantom, co stanowiło 43,6 proc. całkowitej liczby spraw. Niemcy były głównym państwem przyjmującym w EOG z największą liczbą beneficjentów objętych pomocą lub 13, 053 migrantów (IOM, 2020).

  • Konkurencja o talenty stała się globalna. W tym kontekście Europa pracuje nad szeregiem inicjatyw mających na celu przyciągnięcie większej liczby wysoko wykwalifikowanych migrantów.
  • Na półkuli zachodniej, a w szczególności w Europie, wzrosło znaczenie migracji jako problemu politycznego i społecznego.
Źródła: UNDESA International Migration Report 2019; UNHCR Global Report 2018; Standard Eurobarometer 90 Autumn 2019; Pew FactTank Wielu na całym świecie sprzeciwia się większej migracji; IOM Assisted Voluntary Return & Reintegracja 2019.
Uwaga: Powyższe trendy mają charakter ogólny i wynikają z ustaleń w kilku cytowanych źródłach.

Powrót do góry

Trendy w przeszłości i obecnie

Europa od czasów starożytnych była skrzyżowaniem ludzkich ruchów. Na przestrzeni dziejów region ten stanowił centralną część globalnych systemów migracyjnych, które jego państwa pomagały tworzyć i kształtować, głównie poprzez ekspansje merkantylistyczne i kolonialne. Europa odegrała również kluczową rolę w opracowaniu zestawu zasad i norm regulujących mobilność ludzi w regionie.

Do końca II wojny światowej większość migracji odbywała się wewnątrz i na zewnątrz Europy. Dokładniej, w XIX i pierwszej połowie XX wieku Europa była kontynentem emigracji netto, z masowym odpływem zwłaszcza wzdłuż szlaku transatlantyckiego, kanału migracyjnego, który powstał w kontekście ekspansji kolonialnej i handlu niewolnikami w poprzednich stuleciach. Od połowy XX wieku Europa systematycznie staje się regionem imigracji netto, a główne cechy kolejnych fal imigracyjnych są następujące:

1950 – 1970:

  • Wewnątrzregionalne ruchy uchodźców i przesiedleńców jako konsekwencja II wojny światowej;
  • Migracja wewnątrzregionalna, z przepływami pracowników z Europy Południowej i Irlandii do ośrodków przemysłowych Europy Zachodniej i Środkowej, często w ramach reżimu umów dwustronnych;
  • Imigracja i migracja powrotna związana z więzami kolonialnymi, wynikająca z procesu dekolonizacji i obejmująca głównie Afrykę Północną i Środkową, Azję Południową i Południowo-Wschodnią z jednej strony, a Belgię, Francję, Niderlandy i Wielką Brytanię z drugiej; oraz
  • Imigracja z Afryki Północnej i Turcji w ramach programów dla pracowników-gości wdrożonych głównie przez Austrię, Niemcy i Szwajcarię.

Lata 70-te – 90-te XX w:

  • Koniec programów guest-worker spowodował stałe osiedlanie się pracowników-imigrantów uruchamiające łączenie rodzin szczególnie z Afryki Północnej i Turcji;
  • Imigracja nisko wykwalifikowanych pracowników z Afryki Północnej, Azji i Europy Wschodniej generowana przez popyt w sektorach usług i gospodarstw domowych; oraz
  • Azylanci z Europy Wschodniej szukający schronienia w Europie Zachodniej.

Lata dziewięćdziesiąte – 2010:

  • Ugruntowanie i rozszerzenie unijnego reżimu swobodnego przepływu ułatwiło mobilność wysoko i nisko wykwalifikowanych pracowników i wygenerowało przepływy z Europy Środkowej i Wschodniej do Europy Zachodniej i Południowej;
  • Nowe fale imigracji z Afryki Północnej i Środkowej, Ameryki Łacińskiej i Azji do Europy Południowej; oraz
  • Pokój geopolityczny na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej spowodował gwałtowny wzrost liczby przyjazdów do Europy Południowej osób ubiegających się o azyl, próbujących dotrzeć do miejsc przeznaczenia w Europie Północnej (zob. też tutaj, s. 25).

Większe znaczenie migracji w agendzie politycznej UE spowodowało wezwania do dokładnych, terminowych i dostępnych danych migracyjnych, niezbędnych do informowania zarówno decydentów, jak i opinii publicznej.

W Europie gromadzony jest szeroki zakres zbiorów danych, które zapewniają, bezpośrednio lub pośrednio, zasoby i przepływy migrantów oraz pomiary kilku aspektów migracji, w tym azylu i zezwoleń na pobyt, a także wiele wskaźników społeczno-gospodarczych. Dane są dostarczane przez państwa na mocy rozporządzeń UE, jak również na zasadzie dobrowolności. Komisja Europejska (Eurostat) i agencje UE następnie zatwierdzają, konsolidują i rozpowszechniają odpowiednio oficjalne statystyki i dane operacyjne, udostępniając w ten sposób dane, które są porównywalne na poziomie europejskim.

Powrót do góry

Źródła danych

Następujące zbiory danych pokazują ogólnounijną perspektywę kwestii migracji. Niektóre z tych zbiorów danych są dostępne w Katalogu KCMD i Dynamic Data Hub (zob. poniżej).

Eurostat:

Na podstawie danych dostarczonych przez członków Europejskiego Systemu Statystycznego Eurostat rozpowszechnia ponad 250 tabel statystyk europejskich dotyczących migracji, które można pogrupować w następujący sposób: Ludność: Demografia & migracji, Prognozy ludności, Spis ludności & mieszkaniowej, Azyl & zarządzana migracja, Integracja migrantów; Zdrowie, Edukacja i szkolenia, Rynek pracy (w tym Badanie Siły Roboczej (LFS)), Dochody, włączenie społeczne i warunki życia, Młodzież, Przestępczość i wymiar sprawiedliwości w sprawach karnych, Wskaźniki jakości życia.

Tablice te zapewniają różne stopnie dezagregacji, zazwyczaj dla najbardziej powszechnych zmiennych (płeć, wiek, kraj urodzenia, kraj obywatelstwa). Pochodzą one głównie z trzech obszarów przedstawionych bardziej szczegółowo poniżej.

1. Dane dotyczące demografii ludności i migracji są gromadzone corocznie: państwa przekazują Eurostatowi swoje statystyki dotyczące ludności w dniu 1 stycznia, wraz z podziałem ludności według różnych cech. Dane dotyczące zdarzeń życiowych (narodziny, zgony) i migracji (liczba imigrantów i emigrantów w danym roku, jak również nabycie obywatelstwa) są również zgłaszane, co skutkuje bogactwem informacji na temat populacji europejskiej. Read more

Eurostat gromadzi dane demograficzne i migracyjne z krajowych urzędów statystycznych państw członkowskich UE oraz z prawie wszystkich państw członkowskich spoza UE w Europie (w tym krajów EFTA i krajów kandydujących do UE). Dane są gromadzone na poziomie krajowym i regionalnym. Na podstawie otrzymanych danych, po serii kontroli walidacyjnych, Eurostat oblicza zestaw wskaźników demograficznych i publikuje statystyki. Read more

W oparciu o dane dotyczące ludności, wydarzeń życiowych i tendencji migracyjnych Eurostat opracowuje również co trzy lata prognozy demograficzne, aby oszacować prawdopodobną przyszłą wielkość i strukturę populacji.

W przeciwieństwie do danych ze spisów powszechnych, które są zazwyczaj gromadzone co dziesięć lat, dane te są aktualizowane co roku. Kraje dostarczają dane demograficzne do Eurostatu przy kilku okazjach każdego roku, co następnie znajduje odzwierciedlenie w aktualizacjach w bazie danych Eurostatu:

  • Zbiór danych bilansu demograficznego dostarcza do Eurostatu pierwsze dane demograficzne za rok n-1 do końca czerwca roku n: na podstawie całkowitej liczby urodzeń, zgonów i migracji netto w roku n-1 szacuje się całkowitą liczbę ludności na dzień 1 stycznia roku n. Dane są dostępne w tabeli bazy danych demo_gind na początku lipca.
    • Pliki metadanych: Population change – Demographic balance and crude rates at national level
  • Populacja ogółem zwykle zamieszkała jest zbierana do końca sierpnia z państw członkowskich UE w celu realizacji określonych celów związanych z prawodawstwem UE, w szczególności ważenia kwalifikowaną większością głosów w Radzie Unii Europejskiej. Definicja ludności jest zatem w tym przypadku jednolita dla wszystkich krajów. Dane te są udostępniane do końca września w tabeli bazy danych demo_urespop.
    • Pliki metadanych: Zwykle ludność rezydująca w dniu 1 stycznia
  • Kraje dostarczają miesięczne dane dotyczące urodzeń, zgonów, imigracji i emigracji, które wystąpiły w roku (referencyjnym) do końca listopada, a następnie są publikowane w tabelach bazy danych demo_fmonth i demo_mmonth na początku grudnia.
  • Główne zbieranie danych rocznych odbywa się w ostatnim kwartale roku. Szczegółowe dane dotyczące różnych podziałów populacji, urodzeń żywych, zgonów, przepływów imigracyjnych i emigracyjnych na poziomie krajowym i regionalnym są dostarczane przez kraje do końca każdego roku n za rok n-1 i są dostępne w bazie danych Eurostatu w marcu (rok n+1), wraz ze wskaźnikami demograficznymi obliczonymi przez Eurostat na podstawie tych danych.
    • Pliki metadanych:
      • Ludność
      • Zmiana ludności – Bilans demograficzny i współczynniki surowe na poziomie regionalnym
      • Płodność
      • Śmiertelność
      • Statystyki migracji międzynarodowych
      • Nabycie i utrata obywatelstwa
      • Małżeństwa i rozwody
      • Prognozy demograficzne

Kraje mogą przesyłać aktualizacje (korekty danych historycznych) danych, które wcześniej dostarczyły, przez cały rok. W związku z tym aktualizacje w bazie danych Eurostatu mogą mieć miejsce poza czterema głównymi aktualizacjami przedstawionymi w niniejszym dokumencie.

2. Statystyki Eurostatu dotyczące azylu i zarządzanej migracji pochodzą z ministerstw spraw wewnętrznych państw członkowskich UE i EFTA oraz powiązanych agencji ds. imigracji (zob. więcej w sekcji „Metodologia” oraz w metadanych dołączonych do tabel danych).

Dane są dostarczane przez państwa członkowskie od roku referencyjnego 2008 na podstawie rozporządzenia dotyczącego statystyk z zakresu migracji (rozporządzenie (WE) nr 862/2007), z wyjątkiem danych na temat azylu dotyczących wniosków i decyzji podjętych w pierwszej instancji, w przypadku których dostępne są również dane sprzed 2008 r.

Azyl: w tym dane dotyczące osób ubiegających się o azyl, decyzji podjętych w pierwszej instancji i decyzji ostatecznych w sprawie wniosków rozpatrywanych w postępowaniu odwoławczym, przesiedleń, przyjmowania z powrotem lub przejmowania osób ubiegających się o azyl (statystyki dublińskie). Czytaj więcej

Zezwolenia na pobyt: zezwolenia na pobyt przyznane obywatelom państw spoza UE według przyczyn wydania zezwolenia, liczba ważnych zezwoleń na pobyt, liczba rezydentów długoterminowych, przyznanie Niebieskiej Karty. Read more

Statystyki dotyczące egzekwowania przepisów imigracyjnych (EIL): obywatele spoza UE, którym odmówiono wjazdu na zewnętrznych granicach UE lub co do których stwierdzono, że przebywają nielegalnie na terytorium państwa członkowskiego UE, zobowiązania do opuszczenia terytorium państwa członkowskiego, wydalenia obywateli spoza UE, których obecność była niedozwolona. Czytaj więcej

Wszystkie dane są tworzone zgodnie z praktyką krajową i dostarczane do Eurostatu zgodnie z metodologicznymi i technicznymi wskazówkami Eurostatu dla każdej części zbioru danych.

  • Zbiór danych azylowych dostarcza statystyki miesięczne (wnioski o azyl), kwartalne (decyzje w pierwszej instancji) i roczne (decyzje w ostatniej instancji, przesiedlenia i wnioski małoletnich bez opieki). Dane miesięczne i kwartalne są przesyłane w ciągu dwóch miesięcy po zakończeniu okresu odniesienia. Dane roczne są przesyłane w ciągu trzech miesięcy od końca roku odniesienia. Pliki metadanych i wytyczne dotyczące gromadzenia danych:
    • Wnioski o azyl
    • Decyzje w sprawie wniosków o azyl
  • Zbiór danych dublińskich dostarcza statystyki roczne. Dane są przesyłane w ciągu trzech miesięcy od końca roku odniesienia. Plik metadanych i wytyczne dotyczące gromadzenia danych
  • Zbiór danych dotyczących zezwolenia na pobyt (Resper) dostarcza danych rocznych. Dane są przesyłane w ciągu sześciu miesięcy od końca roku odniesienia. Plik metadanych i wytyczne dotyczące gromadzenia danych
  • Gromadzenie danych dotyczących egzekwowania przepisów imigracyjnych (EIL) dostarcza danych rocznych. Od 2018 r. kwartalne statystyki powrotów są gromadzone na zasadzie dobrowolności. Dane są przesyłane w ciągu trzech miesięcy po zakończeniu roku referencyjnego. Plik metadanych i wytyczne dotyczące gromadzenia danych

3. Dane dotyczące spisu powszechnego ludności i mieszkań stanowią istotne źródło statystyk dotyczących ludności, począwszy od najmniejszych jednostek podziału geograficznego, a skończywszy na poziomie krajowym i międzynarodowym. Dane przedstawione w niniejszym dokumencie opierają się na zbiorze europejskich przepisów statystycznych, w których zawarto kluczowe definicje statystyczne oraz określono dane i metadane, które należy opracować. Krajowe spisy powszechne przeprowadza się również zgodnie z międzynarodowymi wytycznymi i zaleceniami przygotowanymi przez Organizację Narodów Zjednoczonych we współpracy z Eurostatem. Pomaga to zapewnić porównywalność danych pochodzących ze spisów powszechnych w UE.

Spis powszechny ludności i mieszkań jest, w najszerszym znaczeniu, krajowym działaniem statystycznym mającym na celu policzenie całej ludności i zasobów mieszkaniowych danego kraju oraz zebranie informacji na temat jego głównych cech (geograficznych, demograficznych, społecznych, gospodarczych oraz cech gospodarstw domowych i rodzin).

Zasięg geograficzny danych Eurostatu zmieniał się wraz z rozszerzeniem UE, ale zawsze obejmował więcej krajów niż państwa członkowskie UE. Obecnie zakres obejmuje zasadniczo 32 kraje, tj. 27 państw członkowskich UE oraz cztery kraje Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA). Zakres czasowy zbiorów danych również może być różny, w zależności od tego, kiedy rozpoczęto dezagregację według danej zmiennej. Ponadto niektóre zbiory danych są obowiązkowe dla państw członkowskich, podczas gdy inne zbiory danych są dostarczane do Eurostatu jedynie na zasadzie dobrowolności i w konsekwencji często obejmują ograniczony podzbiór państw.

Bogactwo i ilość danych gromadzonych przez krajowe urzędy statystyczne wymagały również nowych środków przekazywania danych. W odpowiedzi na to wyzwanie opracowano nowoczesne i innowacyjne rozwiązanie techniczne do przesyłania i rozpowszechniania danych i metadanych – Census Hub.

Agencje UE:

Agencje ds. sprawiedliwości i spraw wewnętrznych wspierają instytucje UE i państwa członkowskie poprzez dostarczanie informacji i doradztwa oraz wspieranie działań operacyjnych i kształtowanie polityki w obszarze spraw wewnętrznych. Niektóre z tych agencji odgrywają rolę w różnych aspektach polityki migracyjnej UE. Otrzymują one, przetwarzają i wymieniają dane dotyczące migracji gromadzone przez państwa członkowskie oraz rozpowszechniają dane zagregowane, statystyki i sprawozdania. Odpowiednie agencje to:

  • Frontex (Europejska Agencja Straży Granicznej i Ochrony Kosztów): ponosi wspólną odpowiedzialność wraz z organami straży granicznej państw członkowskich za wdrażanie europejskiego zintegrowanego zarządzania granicami, a jej zadania obejmują monitorowanie przepływów migracyjnych. Wykaz danych i sprawozdań Frontexu (np. sprawozdania Frontex Risk Analysis Network FRAN) znajduje się na stronie >
  • EASO (Europejski Urząd Wsparcia w dziedzinie Azylu): wspiera wdrażanie wspólnego europejskiego systemu azylowego w państwach członkowskich UE, zapewniając wsparcie naukowe i techniczne, zwłaszcza tym państwom członkowskim, których systemy azylowe i systemy przyjmowania znajdują się pod szczególną presją. Aby uzyskać wykaz danych i sprawozdań EASO, zob. >
  • FRA (Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej): działa na rzecz promowania i ochrony praw człowieka w UE, również w odniesieniu do migrantów. Wykaz danych i sprawozdań Agencji Praw Podstawowych znajduje się na stronie internetowej >
  • eu-LISA (Europejska Agencja ds. Zarządzania Operacyjnego Wielkoskalowymi Systemami Informatycznymi w Przestrzeni Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości): odpowiedzialna za zarządzanie operacyjne centralnymi elementami systemu informacyjnego Schengen drugiej generacji (SIS II), wizowego systemu informacyjnego (VIS) oraz EURODAC (baza danych o odciskach palców). Wykaz danych i sprawozdań eu-LISA, zob. >
  • Europol (unijna agencja ds. współpracy w zakresie egzekwowania prawa): pomaga – za pośrednictwem utworzonego w 2016 r. europejskiego centrum ds. przemytu migrantów – koordynować reakcję państw członkowskich w przeciwdziałaniu przemytowi migrantów do UE oraz promuje współpracę policyjną/wymianę informacji, zapewniając wsparcie operacyjne i analityczne.

Inne źródła:

Centrum Wiedzy o Migracji i Demografii (KCMD) to inicjatywa Komisji Europejskiej w zakresie lepszego zarządzania wiedzą na rzecz solidnego kształtowania polityki UE. W celu wzmocnienia ogólnej reakcji Komisji na możliwości i wyzwania związane z migracją, KCMD ma być punktem odniesienia wspierającym pracę służb Komisji i państw członkowskich w zakresie migracji i kwestii pokrewnych. KCMD prowadzi dwa portale danych:

  • Katalog danych migracyjnych – spis opisów zbiorów danych udostępnionych przez organizacje międzynarodowe, instytucje i organy europejskie (zwłaszcza Komisję Europejską i agencje UE) oraz niektóre państwa członkowskie. Wiele ze zbiorów danych przedstawia dane krajowe zagregowane na poziomie europejskim, niektóre odnoszą się tylko do jednego państwa członkowskiego UE, inne zaś mają zasięg globalny. W odniesieniu do każdego zbioru danych katalog zawiera skrócony opis, link do zbioru danych oraz kluczowe informacje dotyczące metadanych (np. zakres geograficzny i czasowy oraz częstotliwość aktualizacji), stanowiące zarys głównych zalet i ograniczeń. Wysiłki w celu rozszerzenia katalogu będą kontynuowane, dodając nowe zbiory danych w miarę ich udostępniania.
  • Dynamic Data Hub – unikalne narzędzie, które daje dostęp do wielu dostępnych zbiorów danych dotyczących migracji poprzez interfejs, który pozwala użytkownikom na wizualizację szeregów czasowych i przeprowadzanie analizy danych w różnych krajach. Hub ma na celu wspieranie decydentów politycznych i przekazywanie wiedzy na temat migracji ogółowi społeczeństwa. Obecnie w portalu znajduje się ponad 50 zbiorów danych, zgromadzonych przez instytucje europejskie, agencje UE, wybrane państwa członkowskie i organizacje międzynarodowe w Europie i na świecie. Hub obejmuje wiele aspektów związanych z migracją, począwszy od danych dotyczących zasobów, przepływów, dzieci w migracji, po przymusowe wysiedlenia, wskaźniki demograficzne i społeczno-ekonomiczne. Dzięki rozwijającemu się katalogowi danych, Hub będzie z czasem wzbogacany o kolejne zestawy danych.

Europejska Sieć Migracyjna (ESM) jest oficjalną, obejmującą całą UE siecią krajowych punktów kontaktowych, która dostarcza aktualnych, obiektywnych, wiarygodnych i porównywalnych informacji na temat migracji i azylu w Europie w celu informowania o kształtowaniu polityki w UE i szerszej opinii publicznej. ESM publikuje raporty, badania i briefy polityczne z analizą rozwoju i wdrażania polityki i prawodawstwa.

Dyrekcja Generalna Komisji Europejskiej ds. Migracji i Spraw Wewnętrznych (DG HOME) publikuje roczne statystyki dotyczące wiz krótkoterminowych wydawanych przez państwa w wolnej od granic strefie Schengen.

Zestawy danych z organizacji międzynarodowych (OECD, ILO, IOM, UN OCHA, UN DESA, UNHCR, Bank Światowy, UNICEF) również dają ogólnoeuropejską perspektywę na różne aspekty związane z migracją.

Powrót na górę

Mocne strony i ograniczenia danych

Przepisy UE w dziedzinie migracji mają na celu osiągnięcie bardzo wysokiego poziomu porównywalności danych dzięki harmonizacji ustanowionej w podstawie prawnej oraz monitorowaniu przez organy UE (Eurostat) przestrzegania przepisów przez państwa członkowskie. Łatwość dostępu do danych jest kolejną mocną stroną, ponieważ statystyki krajowe można uzyskać z jednego punktu dostępu (Eurostat).

Ogólnie rzecz biorąc, dane dotyczące migracji w Europie są dobrej jakości, ale istnieją ograniczenia. Przedstawiona dalej analiza tych ograniczeń jest streszczeniem ostatniego sprawozdania KCMD. W sprawozdaniu tym przyjrzano się brakom danych migracyjnych z perspektywy kształtowania polityki UE, która często nie ogranicza się do wydarzeń w Europie, lecz ma zasięg globalny. Przedstawione poniżej ograniczenia mogą zatem odnosić się do danych o zasięgu europejskim lub światowym. W sprawozdaniu zidentyfikowano cztery główne grupy ograniczeń:

  • Luki w istniejących danych związane z terminami, jakością i dezagregacją: Prawodawstwo UE odnosi się do danych dotyczących migracji długoterminowej o okresie pobytu wynoszącym co najmniej 12 miesięcy oraz do zdarzeń związanych z imigracją i emigracją, które miały miejsce w okresie referencyjnym jednego roku kalendarzowego t, od 1 stycznia do 31 grudnia roku t. Dane te są gromadzone przez Eurostat corocznie do 31 grudnia roku t+1, jak określono w prawodawstwie, i rozpowszechniane do lutego roku t+2. Jest oczywiste, że przy takiej definicji i terminie określonym w prawodawstwie UE dane te nie mogą być dostępne wcześniej i mogą być uznane za zbyt późne dla decydentów. W prawodawstwie UE określono dezagregacje, których dostarczenie przez państwa jest obowiązkowe. Eurostat dodatkowo gromadzi zestaw tabel na zasadzie dobrowolności, ale nie wszystkie kraje je dostarczają. Na przykład statystyki dotyczące migracji nie są zdezagregowane według poszczególnych krajów poprzedniego zamieszkania w przypadku wszystkich państw członkowskich składających sprawozdania, a jedynie według szerokich grup krajów, co zgodnie z przepisami UE jest obowiązkowym sposobem przekazywania danych. W niektórych przypadkach jakość danych dotyczących emigracji może być ograniczona, ponieważ przekazywane dane liczbowe zaniżają rzeczywisty wymiar zjawiska.
  • Kwestie związane z rozpowszechnianiem danych: Istnieją różne aspekty związane ze sposobem przedstawiania danych użytkownikom, które mogą uniemożliwić pełne wykorzystanie danych. Przykłady obejmują niejasne założenia lub metodologie; dotyczy to zazwyczaj sytuacji, które są bardzo trudne do zmierzenia (na przykład wysiedlenia wewnętrzne) i w przypadku których opracowywane są doraźne metody gromadzenia danych. Inna kwestia dotyczy tego, co jest postrzegane jako ograniczona widoczność niektórych danych; w tym przypadku wyzwaniem jest zrównoważenie wymagań szerokiego grona potencjalnych użytkowników danych, którzy mogą być zainteresowani konkretnymi zestawieniami, z potrzebą zachowania wydajnej platformy rozpowszechniania, ograniczającej liczbę publikowanych tabel o tej samej treści.
  • Dane nie są gromadzone: Dane dotyczące niektórych tematów związanych z migracją nie zawsze są gromadzone lub dostępne, np. dotyczące poziomu wykształcenia uchodźców, bardziej szczegółowych informacji na temat dzieci lub wewnątrzunijnej mobilności obywateli państw trzecich.
  • Przydatne dane, które są obecnie niedostępne: Dane – nawet jeśli istnieją – nie zawsze są łatwo dostępne. Może to wynikać z warunków prawnych lub handlowych regulujących dostęp do danych, jak w przypadku danych niektórych państw członkowskich UE przechowywanych przez agencje UE lub nowych źródeł danych, takich jak dane z telefonów komórkowych lub mediów społecznościowych, obaw dotyczących prywatności lub potrzeby innowacyjnej lub pracochłonnej analizy danych, jak ma to miejsce w przypadku nowych źródeł danych i badań.

Powrót do początku

Procesy regionalne

Dane dotyczące migracji w Europie pochodzą prawie wyłącznie z danych gromadzonych na poziomie krajowym przez państwa członkowskie UE. Podstawowymi źródłami danych są spisy ludności, dane administracyjne lub badania. Państwa członkowskie publikują te dane migracyjne za pośrednictwem własnych platform rozpowszechniania danych, zazwyczaj zależnych od krajowych urzędów statystycznych lub bezpośrednio od ministerstw krajowych. Jak pokazano w lewej górnej części załączonej infografiki, użytkownicy zainteresowani ogólnokrajową perspektywą aspektu migracji mogą uzyskać dostęp do platformy z danego państwa członkowskiego.

Ponadto państwa członkowskie mogą opracowywać dane zgodnie z własnymi potrzebami w zakresie informacji politycznych, co może skutkować problemami z porównywalnością danych w poszczególnych krajach. Wszystkie te kwestie bardzo utrudniłyby stworzenie jednolitego i spójnego ogólnoeuropejskiego obrazu sytuacji migracyjnej. Taki regionalny obraz jest niezbędny do określania, wdrażania i oceny polityki UE, a także równie ważny dla innych użytkowników danych, takich jak badacze i dziennikarze.

Instytucje UE stanowią niezbędną płaszczyznę działań na rzecz wymaganej porównywalności danych w państwach członkowskich. Prawodawstwo UE, zaproponowane przez Komisję Europejską i zatwierdzone przez Parlament Europejski i Radę Unii Europejskiej, określa, jakie dane państwa członkowskie są zobowiązane przedkładać różnym instytucjom UE (Eurostatowi w przypadku danych statystycznych, EASO w przypadku danych azylowych, Frontexowi w przypadku danych dotyczących bezpieczeństwa granic zewnętrznych, eu-LISA w przypadku takich aspektów jak cyfrowe odciski palców, przestępczość transgraniczna lub dane wizowe).

W prawodawstwie opisano również wymagane podziały danych, częstotliwość i harmonogram przedkładania danych oraz przyjęte wytyczne metodologiczne dotyczące gromadzenia lub opracowywania danych. Instytucje UE przeprowadzają kontrole jakości, konsolidację i rozpowszechnianie danych. Te ramy prawne mają na celu uzyskanie wysokiej jakości, zharmonizowanych danych wyjściowych, a tym samym ułatwienie porównywania danych. Ułatwiają one również dostęp do danych poprzez zmniejszenie liczby punktów dostępu. Zostało to zobrazowane w prawej górnej części infografiki. Europa jako region posiada wysokiej jakości ogólnounijne dane migracyjne na poziomie krajowym, które są łatwo dostępne i porównywalne dzięki opartym na wynikach regulacjom UE, które skupiają się na wspólnych definicjach.

Regularny dialog stanowi podstawę wysiłków na rzecz ciągłej poprawy jakości danych, które przepływają z państw członkowskich, do instytucji UE, do użytkowników końcowych, jak opisano w poprzednim akapicie. Proces ten przebiega w różnych etapach (wyjaśnionych w dolnej części infografiki). Jednym z etapów jest dyskusja między dyrekcjami generalnymi Komisji Europejskiej odpowiedzialnymi za różne obszary polityki związane z migracją, w szczególności Dyrekcją Generalną ds. Migracji i Spraw Wewnętrznych, a Eurostatem, mająca na celu próbę zidentyfikowania potrzeb w zakresie informacji politycznych, które można by zaspokoić za pomocą nowych danych statystycznych (lub udoskonalenia istniejących danych, np. poprzez zwiększenie ich częstotliwości).

Następnym etapem jest omówienie możliwości spełnienia zidentyfikowanych wymogów statystycznych z państwami członkowskimi w ramach ustanowionych grup roboczych. Jakość danych ulega stopniowej poprawie w wyniku tego ciągłego dialogu. Poprawa ta może początkowo przybrać formę nowych danych, które państwa członkowskie dobrowolnie przekazują do Eurostatu. Ostatecznie nowe dane mogą zostać ujęte w nowym prawodawstwie UE, gwarantując bardzo wysoki poziom jakości i zgodności.

Ta strona tematyczna została opracowana jako regionalny wkład do Globalnego Portalu Danych Migracyjnych przez C. Santamarię, G. Tintori i M. Vespe z Komisji Europejskiej, Wspólnego Centrum Badawczego, przy udziale Eurostatu i Dyrekcji Generalnej Komisji Europejskiej ds. Migracji i Spraw Wewnętrznych.

Powrót na górę

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.