Rhetoric: Sztuka przekonywania
Analiza: Rozbicie całości na części w celu zbadania
W przeciwieństwie do podsumowania, analiza retoryczna nie wymaga jedynie ponownego przedstawienia pomysłów; zamiast tego musisz rozpoznać retoryczne ruchy, które autor wykonuje, próbując przekonać swoich odbiorców do zrobienia lub pomyślenia czegoś. W XXI wieku, w natłoku informacji, czasami trudno jest rozróżnić, co jest strategią retoryczną, a co zwykłą manipulacją; jednak zrozumienie retoryki i ruchów retorycznych pomoże Ci lepiej posługiwać się informacjami, które otaczają Cię na co dzień. Innymi słowy, retoryczne ruchy mogą być formą manipulacji, ale jeśli ktoś może rozpoznać te ruchy, wtedy można być bardziej krytycznym konsumentem informacji, a nie ślepo akceptując to, co czyta, widzi, słyszy, itp.
Celem analizy retorycznej jest wyjaśnienie, co dzieje się w tekście, dlaczego autor mógł zdecydować się na użycie konkretnego ruchu lub zestawu retorycznych ruchów, i jak te wybory mogą wpływać na publiczność. Tekst, który analizujesz może mieć charakter wyjaśniający, choć nie zabraknie w nim aspektów argumentacji, ponieważ musisz negocjować z tym, co autor próbuje zrobić i co ty myślisz, że autor robi. Edward P.J. Corbett zauważa, że analiza retoryczna „jest bardziej zainteresowana dziełem literackim ze względu na to, co robi, niż na to, czym jest” (qtd. w Nordqvist).
Jednym z elementów przeprowadzania analizy retorycznej jest przyjrzenie się sytuacji retorycznej tekstu. Sytuacja retoryczna to kontekst, z którego tekst jest tworzony.
- Pytania, których można użyć do zbadania sytuacji retorycznej tekstu, znajdują się w Rozdziale 6.2.
Innym elementem analizy retorycznej jest po prostu czytanie i streszczanie tekstu. Musisz być w stanie opisać podstawy tezy i główne punkty autora, zanim zaczniesz go analizować.
- Pytania, których możesz użyć do podsumowania tekstu, znajdują się w Rozdziale 5.1
Aby dokonać analizy retorycznej, połączysz sytuację retoryczną z tekstem. Wyjdziesz poza streszczanie i zamiast tego przyjrzysz się, jak autor kształtuje swój tekst w oparciu o jego kontekst. Rozwijając swoje umiejętności czytania i analizy, pozwól sobie na myślenie o tym, co czytasz, na kwestionowanie tekstu i swoich reakcji na niego. Użyj następujących pytań, aby pomóc Ci rozebrać tekst na części – rozebrać go, aby zobaczyć, jak działa:
- Czy autor skutecznie wspiera tezę lub twierdzenie? Czy punkt jest utrzymywany konsekwentnie w całym tekście, czy też błądzi w dowolnym punkcie?
- Czy dowody, których autor użył, są skuteczne dla zamierzonej publiczności? Jak zamierzona publiczność może zareagować na typy dowodów, których autor użył do poparcia tezy/ twierdzenia?
- Jakie ruchy retoryczne dostrzegasz u autora, aby pomóc mu osiągnąć jego cel? Czy istnieją wybory słów lub treści, które wydają się być wyraźnie związane z planem autora dla tekstu?
- Opisz ton w utworze. Czy jest on przyjazny? Autorytatywny? Czy poucza? Czy jest zgryźliwy lub sarkastyczny? Czy autor używa prostego języka, czy też jest on pełen żargonu? Czy język ma wydźwięk pozytywny czy negatywny? Wskaż na te aspekty tekstu, które nadają mu ton; poświęć trochę czasu na ich analizę i zastanowienie się, jak i dlaczego działają. (Dowiedz się więcej o tonie w sekcji 4.5 „Ton, głos i punkt widzenia.”)
- Czy autor jest obiektywny, czy też stara się przekonać cię do posiadania określonej opinii? Dlaczego autor stara się przekonać cię do przyjęcia tego punktu widzenia? Jeśli autor jest stronniczy, czy to przeszkadza w sposobie czytania i rozumienia tekstu?
- Czy masz wrażenie, że autor wie kim jesteś? Czy tekst wydaje się być skierowany do czytelników takich jak ty, czy do innej grupy odbiorców? Jakie założenia autor przyjmuje na temat swojej publiczności? Czy większość ludzi uzna je za rozsądne, akceptowalne, lub dokładne?
- Czy przepływ tekstu ma sens? Czy linia rozumowania jest logiczna? Czy są jakieś luki? Czy są jakieś miejsca, w których czujesz, że rozumowanie jest w jakiś sposób błędne?
- Czy autor próbuje odwołać się do twoich emocji? Czy autor używa jakichś kontrowersyjnych słów w nagłówku lub artykule? Czy wpływają one na Twoje czytanie lub Twoje zainteresowanie?
- Czy wierzysz autorowi? Czy akceptujesz jego myśli i pomysły? Dlaczego lub dlaczego nie?
Jest to również dobry pomysł, aby powrócić do Sekcji 2.3 „Jak czytać retorycznie.” Ten rozdział uzupełni pytania retoryczne wymienione powyżej i pomoże Ci jasno określić sytuację retoryczną tekstu.
Gdy już dokonasz tej podstawowej, retorycznej, krytycznej lektury Twojego tekstu, jesteś gotowy, aby zastanowić się, jak sytuacja retoryczna (Sekcja 6.2) – kontekst, z którego powstał tekst – wpływa na pewne odwołania retoryczne (Sekcja 6.4), które się w nim pojawiają.