Zonnestelsel

Inleiding:

Ons zonnestelsel bevindt zich in het Melkwegstelsel en wel in een buitenste spiraalarm. Dit is wat wij “thuis” noemen. Het zonnestelsel bestaat uit enkele grote en kleine spelers, die allemaal op elkaar inwerken.

Het zonnestelsel bestaat uit onze zon, die een ster is, en alles wat zijn zwaartekracht beïnvloedt. De planeten in ons zonnestelsel zijn Mercurius, Venus, Aarde, Mars, Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus.

Er zijn ook dwergplaneten zoals Pluto, tientallen manen en miljoenen asteroïden, kometen en meteoroïden in alle soorten en maten.

Het zonnestelsel omvat ook een gebied dat voorbij de buitenste planeet, Neptunus, ligt, de Kuipergordel genaamd, die de thuisbasis is van een ring van ijzige lichamen, waaronder de dwergplaneet Pluto.

Naast de Kuipergordel bevindt zich de Oortwolk, een enorme bolvormige schil die ons zonnestelsel 1,6 lichtjaar van ons vandaan omhult.

Hoewel we de Oortwolk nooit rechtstreeks hebben kunnen zien, wordt aangenomen dat hij bestaat uit ijzige brokken ruimtepuin die variëren van berggroot tot groter. De Oortwolk is de grens van de zwaartekracht van de zon.

Ons stelsel is “elliptisch” van vorm, wat betekent dat het de vorm heeft van een ei. De zon is het centrum van het zonnestelsel en alle planeten, manen en andere objecten draaien eromheen als gevolg van de zwaartekracht van de zon.

Zonnestelsels bevatten nogal wat verschillende soorten objecten. Onze zon is ook een ster en staat in het centrum van ons zonnestelsel, omringd door planeten, dwergplaneten, manen, asteroïden, gas, kometen, en stof. Tot op heden bevat ons zonnestelsel:

Geschiedenis van de naam:

We noemen het “zonnestelsel” zoals het is vernoemd naar onze zon, “sol” genoemd, wat Latijn is voor “zon”. De woorden “zonnestelsel” hebben betrekking op twee dingen: Elk hemellichaam dat “van de zon” is, en een verzameling van objecten die samenwerken om het geheel te vormen.

Vorming:

Wetenschappers denken dat ons zonnestelsel ongeveer 4,5 miljard jaar geleden is ontstaan. We hebben waargenomen hoe stelsels ontstaan en ze beginnen met een dichte wolk van interstellair stof en gas die een ineenstorting meemaakt.

Misschien als gevolg van de schokgolf van de explosie van een andere ster, een supernova genoemd. Wanneer de ineenstorting plaatsvindt, ontstaat een “zonnenevel”, dat is een massa wervelend, ronddraaiend materiaal.

Terwijl het ronddraait, treedt de zwaartekracht op en trekt steeds meer materiaal naar binnen, totdat de druk in het centrum zo groot wordt dat waterstofatomen zich verbinden met helium, waarbij een enorme hoeveelheid energie vrijkomt.

Die energie resulteert in de geboorte van een ster zoals onze eigen zon, en in ons geval vergaarde onze zon meer dan 99% van de beschikbare materie.

Verder uit de schijfmassa begonnen ook andere objecten samen te smelten en ze begonnen tegen elkaar te botsen, waardoor steeds grotere objecten ontstonden.

Sommige daarvan werden groot genoeg, zodat hun zwaartekracht hielp bij het vormen tot bollen, en deze werden planeten, grote manen en dwergplaneten.

Als hun eigen zwaartekracht niet sterk genoeg was, creëerden sommige van de klonters geen planeten, maar bleven vreemd gevormd en bleven in stukjes en beetjes achter die door de zwaartekracht van de zon werden beïnvloed.

Velen hiervan kwamen terecht in de asteroïdengordel, terwijl andere kleinere stukjes die overbleven veranderden in kometen, asteroïden, meteoroïden en kleine misvormde manen.

Structuur:

Wetenschappers geloven dat het vroege zonnestelsel er heel anders uitzag dan het zonnestelsel dat we vandaag de dag zien. Men denkt dat de planeten die we nu hebben zich waarschijnlijk op totaal andere plaatsen bevonden, waarbij de gasreuzen gevormd waren en dichter bij de zon draaiden.

Er is ook een goede mogelijkheid dat er veel meer objecten ronddraaiden en dat sommige misschien uit het zonnestelsel zijn geschopt, terwijl andere gewoon op bestaande objecten zijn neergestort om erdoor te worden opgeslokt.

De schikking van de planeten en lichamen in ons huidige zonnestelsel is het gevolg van miljarden jaren van veranderingen. Aangenomen wordt dat 4,5 miljard jaar geleden alle planeten zich in de huidige configuratie hebben gevestigd.

Toen ons zonnestelsel voor het eerst werd gevormd, kon door de intense hitte van de zon alleen rotsachtig materiaal overleven. Daarom zijn de planeten die het dichtst bij de zon staan de kleinere aardse planeten met rotsachtige, vaste oppervlakken: Mercurius, Venetië, de Aarde en Mars.

Zwaartekracht heeft wel degelijk invloed op ijs, vloeibaar of gas, dat zich in de buitenste regionen bevond en de zwaartekracht van de zon hield de gasreuzen Jupiter en Saturnus, en de ijsreuzen Uranus en Neptunus in stand.

Moons:

We sturen steeds meer missies en sondes de ruimte in en met elke missie leren we meer over ons zonnestelsel. We hebben ontdekt dat er meer dan 150 manen in ons zonnestelsel bekend zijn en men denkt dat er nog meer zijn die op bevestiging wachten.

Er zijn maar twee planeten die geen manen hebben: Mercurius en Venus. Het lijkt erop dat van alle planeten, de grote reuzen de meeste hebben gegrepen. Jupiter en Saturnus hebben de meeste manen, zoveel dat ze zijn vergeleken met miniatuurversies van ons eigen zonnestelsel.

Zelfs de dwergplaneet Pluto ver weg in de Kuipergordel heeft vijf eigen manen. Zijn maan Charon is verantwoordelijk voor het geven van Pluto zijn wiebelen.

Naarmate we krachtigere telescopen blijven ontwikkelen en extra ruimtevaartuigmissies uitzenden, ontdekken we dat zelfs sommige van de kleine asteroïden manen hebben. Een groep wetenschappers in 2017 ontdekte dat Florence, ook bekend als “asteroïde 3122,” twee kleine manen had.

Het bestaan van leven

Tot nu toe is ons zonnestelsel de enige locatie waarvan we weten dat het leven herbergt, en onze planeet Aarde heeft een overvloed aan leven in alle vormen en maten. Maar naarmate we sommige planeten onderzoeken, ontdekken we dat sommige manen vloeibaar water kunnen hebben, wat een van de vereisten voor leven is.

De maan van Jupiter, Europa, en de maan van Saturnus, Enceladus, hebben wereldwijd zoutwateroceanen die bestaan onder ijzige, dikke omhulsels.

Vorige definities van wat we als “bewoonbare” omgevingen beschouwden, zijn in de loop der jaren veranderd. Wij stellen dat er voor de groei en aanpassing van leven vloeibaar water, een energiebron en een bron van voedsel moet zijn.

Wetenschappers hebben echter leven op aarde ontdekt in gebieden waarvan men vroeger dacht dat ze onbewoonbaar waren. Deze levensvormen worden “extremofielen” genoemd en hebben de meningen veranderd over hoe het leven op andere werelden zou kunnen gedijen.

Ruimtebezoeken:

Als mensen hebben we ons zonnestelsel door de millennia heen bekeken, bekeken en bestudeerd. Echter, het was pas in de laatste paar eeuwen dat onze technologie en wetenschap is genoeg ontwikkeld om erachter te komen hoe dingen eigenlijk werkten.

Nu we zijn uitgebreid naar het tijdperk van robotruimtevaartuigen, leren we zo veel meer over ons zonnestelsel en verder in het heelal.

Belangrijke gebeurtenissen:

• 2003: Spitzer Space Telescope: Spitzer bevat een ultragevoelige infraroodtelescoop die wordt gebruikt om alles te bestuderen, van asteroïden en kometen, tot bijna-aarde-objecten (NEO’s), planeten en zelfs sterrenstelsels die ver weg zijn.
• 2009 Kepler Telescope: De geavanceerde telescoop ontdekte meer dan 2.600 planeten buiten ons zonnestelsel.
• 2009 Herschel Space Observatory: Een ongelooflijk aantal ontdekkingen die bijdroegen aan onze kennis van planeetwetenschappen en astronomie.
• 1992 Geotail Satelliet: Monitoring van het gebied van de magnetosfeer van de aarde dat bekend staat als het “lange staartgebied”
• 2015 DSCOVR: Het Deep Space Climate Observatory houdt veranderingen in de zonnewind in de gaten en stuurt ruimteweerwaarschuwingen naar planetaire wetenschappers voor het volgen en voorspellen van eventuele geomagnetische stormen die de aarde en onze technologieën zouden kunnen beïnvloeden.
• 1965 Surveyor Model SD-1: Ontworpen als een oefenmissie om informatie over het maanoppervlak te verzamelen die nodig zou zijn voor de toekomstige Apollo maanlandingen.
• 1966 Surveyor Model 2: Ontworpen om de lancering te testen van de gesimuleerde Surveyor maanlander ruimtevaartuig in een barycentrische baan naar de maan ter voorbereiding van toekomstige ruimtemissies.
• 1968 Pioneer 09: Vierde sonde in een serie die de interplanetaire ruimte moest blijven bestuderen vanuit een heliocentrische baan ter voorbereiding op verdere ruimtemissies.
• 1967 Pioneer 08: Derde sonde in een serie die de interplanetaire ruimte moest bestuderen vanuit een heliocentrische baan met als belangrijkste missie het verzamelen van gegevens over plasma, magnetische velden en kosmische straling ter voorbereiding van verdere ruimtemissies.

Facts about The Solar System for Kids:

• Het antwoord op “wat is een maan” is een beetje vaag: De Internationale Astronomische Unie is de organisatie die helpt te definiëren wat een planeet is en wat niet. Maar als het over manen gaat, is er geen eenvoudige definitie. Men denkt dat manen lichamen zijn die om planeten draaien, maar die uitleg dekt niet de omstandigheden waarin lichamen om dubbele planeten of asteroïden draaien.
• Asteroïden en kometen zijn overgebleven stukjes van ons zonnestelsel: Deze kleinere lichamen hebben het nooit gehaald om deel uit te maken van planeten of manen, maar wetenschappers geloven dat deze “restjes” vloeibaar water en organische stoffen naar onze aarde kunnen hebben gebracht.
• Al onze planeten bevinden zich op hetzelfde “vlak” en draaien in dezelfde richting: Als je een afbeelding ziet van alle acht planeten in ons zonnestelsel zul je merken dat ze de neiging hebben hetzelfde “pad” aan de hemel te volgen, ook wel de “ecliptica” genoemd. Ze draaien ook in dezelfde richting om onze zon. Dit is een van de redenen waarom wetenschappers geloven dat de planeten, de manen en de zon allemaal zijn ontstaan uit een ronddraaiende gecondenseerde gas- en stofwolk.
• Ons zonnestelsel ligt daar ver vandaan: Als je aan het Melkwegstelsel denkt, zie je meestal een ronddraaiend sterrenstelsel met miljarden sterren. Onze zon mag dan een van die sterren zijn, maar wij bevinden ons ver in een buitenste “arm” van het melkwegstelsel. NASA heeft aangegeven dat we ongeveer 165 quadriljoen mijl van het centrum verwijderd zijn, dat toevallig de thuisbasis is van een superzwaar zwart gat.
• Ons zonnestelsel is echt groot: Toen de Voyager 1 in 1977 werd gelanceerd, duurde het 35 jaar voordat de Voyager 1 het gebied passeerde waar de gas- en magnetische omgeving van de zon enig effect heeft. Dit was 11 miljard mi/17 miljard km van onze aarde verwijderd. Dit betekent dat ons zonnestelsel echt groot is.
• We hebben een enorme zon: Onze zon verzamelde 99,86% van de massa van ons zonnestelsel. Hieraan kun je zien hoe groot onze zon is. De zon bestaat uit waterstof en helium en dat laat zien hoeveel van deze gassen er in het heelal zijn in vergelijking met de metalen en gesteenten zoals wij die op aarde hebben.
• Ons zonnestelsel is een goed voorbeeld om exoplaneten te begrijpen: Exoplaneten staan heel ver weg en lijken zelfs met de krachtigste telescopen piepklein. Door planeten in ons zonnestelsel te onderzoeken, zoals Jupiter, die een miniatuurzonnestelsel hebben, kunnen we zien hoe superaardes buiten ons zonnestelsel mogelijk werken.

Buiten het zonnestelsel:

Ons Melkwegstelsel is een spiraalvorm die ongeveer 100.000 lichtjaar in doorsnee is. Onze zon is slechts een van de ongeveer 100 miljard sterren in de Melkweg.

De sterren staan in een spiraalvormig patroon en de Melkweg heeft vier grote “armen” die zich uitstrekken. Ons zonnestelsel bevindt zich in een van deze armen.

Het Melkwegstelsel is slechts een van de miljarden en miljarden melkwegstelsels in het heelal. De grootte van het heelal is onbekend, maar wetenschappers geloven dat het zich nog steeds naar buiten toe blijft uitbreiden.

• 

  De Zon

  Ons zonnestelsel bevindt zich in het Melkwegstelsel en wel in een buitenste spiraalarm. Dit is wat wij “thuis” noemen. Het zonnestelsel bestaat uit enkele grote en kleine spelers, die allemaal op elkaar inwerken.

• 

  De Maan

  Tot nu toe is onze Maan de enige plaats buiten onze planeet die de mens persoonlijk heeft bezocht en waar hij voet aan wal heeft gezet.

• 

  Asteroïdengordel

  De asteroïdengordel bevindt zich in het verre gebied van het zonnestelsel tussen Mars en Jupiter. Hier bevindt zich het merendeel van de planetoïden in ons zonnestelsel.

• 

  Lunaire Eclips

  Een eclips vindt plaats wanneer een hemellichaam, zoals de maan of een planeet, in de schaduw van een ander hemellichaam komt te staan. Op aarde kennen we twee soorten verduisteringen: de verduistering van de maan die maansverduistering wordt genoemd en de verduistering van de zon die zonsverduistering wordt genoemd.

• 

  Zonvlekken en zonnewind

  Onze zon is ongelooflijk actief. Hij bestaat uit de gassen waterstof en helium en het proces waarmee hij energie opwekt, heet kernfusie.

• 

  Meteorenshows

  Een meteoor verandert van naam zodra hij de dampkring van de aarde binnenkomt. Hij staat dan bekend als een “meteoroïde” of een “ruimtesteen”. Als het door de atmosfeer vliegt ontmoet het de weerstand en begint het te verhitten.

• 

  Meteorieten

  De mensheid observeert al duizenden jaren meteoren.

• 

  Asteroïden

  Asteroïden zijn voorwerpen die voornamelijk uit metalen en gesteenten bestaan.

• 

  Kometen

  In de loop van de geschiedenis hebben veel beschavingen kometen geobserveerd en waren ze er zowel ontzagwekkend als bang voor. Ze wisten niet wat het waren en sommigen dachten dat het sterren waren met “lange haren” die zouden verschijnen en mogelijk slecht nieuws zouden brengen.

• 

  Zonsverduisteringen

  Een verduistering vindt plaats wanneer een hemellichaam, zoals de maan of een planeet, zich in de schaduw van een ander hemellichaam begeeft.

• 

  Oortwolk

  Veel van de informatie over de Oortwolk is theoretisch…

• 

  Kuipergordel

  De Kuipergordel bevindt zich in de buitenste gebieden van ons zonnestelsel, net voorbij de baan van Neptunus, en wordt verondersteld materialen te zijn die zijn overgebleven bij de vorming van de planeten.