Zijn er echt 36 buitenaardse beschavingen daarbuiten? Nou, misschien.

Hoeveel intelligente buitenaardse beschavingen zijn er te vinden tussen de honderden miljarden sterren in de spiraalarmen van de Melkweg? Volgens een nieuwe berekening is het antwoord 36.

Dit getal gaat ervan uit dat het leven op aarde min of meer representatief is voor de manier waarop het leven zich overal in het heelal ontwikkelt – op een rotsachtige planeet op gepaste afstand van een geschikte ster, na ongeveer 5 miljard jaar. Als die aanname klopt, is de mensheid misschien niet helemaal alleen in het melkwegstelsel, maar zijn eventuele buren waarschijnlijk te ver weg om ooit te ontmoeten.

Verwant: 9 vreemde, wetenschappelijke excuses voor waarom mensen nog geen buitenaardse wezens hebben gevonden

Aan de andere kant is die aanname dat het leven overal op dezelfde tijdlijn zal evolueren als het leven op aarde een enorme, zei Seth Shostak, een senior astronoom bij het SETI Institute in Mountain View, Californië, die niet betrokken was bij de nieuwe studie. Dat betekent dat de schijnbare precisie van de berekeningen misleidend is.

“Als je die grote, grote aannames ontspant, kunnen die getallen alles zijn wat je maar wilt,” vertelde Shostak aan Live Science.

Verre buren

De vraag of mensen alleen in het universum zijn, is natuurlijk een complete onbekende. Maar in 1961 introduceerde astronoom Frank Drake een manier om over de kansen na te denken. Deze formule, bekend als de Drake vergelijking, is een optelsom van de variabelen die bepalen of mensen al dan niet intelligente buitenaardse wezens zullen vinden (of door hen gevonden zullen worden): De gemiddelde stervormingssnelheid per jaar in het melkwegstelsel, de fractie van die sterren met planeten, de fractie van die planeten die een ecosysteem vormen, en de nog kleinere fractie die leven ontwikkelt. Daarna komt de fractie van leven-dragende planeten die intelligent leven voortbrengen, in tegenstelling tot, laten we zeggen, buitenaardse algen. Dat wordt verder onderverdeeld in de fractie van intelligent buitenaards leven dat vanuit de ruimte waarneembare communicatie ontwikkelt (de mens past in deze categorie, omdat de mensheid al ongeveer een eeuw met radiogolven communiceert).

De laatste variabele is de gemiddelde tijdsduur die communicerende buitenaardse beschavingen hebben. De Melkweg is ongeveer 14 miljard jaar oud. Als de meeste intelligente, communicerende beschavingen hooguit een paar honderd jaar bestaan, is de kans dat aardbewoners met hun communicatie overlappen op zijn best miezerig.

De Drake-vergelijking oplossen is niet mogelijk, omdat de waarden van de meeste variabelen onbekend zijn. Maar astrofysicus Christopher Conselice van de Universiteit van Nottingham en zijn collega’s wilden een poging wagen met nieuwe gegevens over stervorming en het bestaan van exoplaneten, of planeten die buiten ons eigen zonnestelsel rond andere sterren cirkelen. Ze publiceerden hun bevindingen 15 juni in The Astrophysical Journal.

“Deze paper had een paar jaar geleden niet geschreven kunnen worden,” vertelde Conselice aan Live Science.

Gerelateerd: Gegroet, aardbewoners! 8 manieren waarop buitenaardse wezens contact met ons zouden kunnen opnemen

Het team berekende de leeftijdsverdeling van sterren in de Melkweg, op zoek naar degenen die minstens 5 miljard jaar oud zijn en vermoedelijk oud genoeg om een mensachtige beschaving te herbergen. Zij ontdekten dat 97% van de sterren in de Melkweg ouder is dan 5 miljard jaar. Ons zonnestelsel is met 4,5 miljard jaar een relatieve nieuwkomer in het melkwegstelsel, zei Conselice, dus is het logisch dat veel sterren in de Melkweg ouder zijn.

De onderzoekers berekenden vervolgens het aantal van die sterren die dicht genoeg en stabiel genoeg zijn om planetenstelsels te herbergen. Een derde van de sterren ouder dan 5 miljard jaar kwam in aanmerking. Vervolgens hebben de onderzoekers, gebruikmakend van wat astronomen nu weten over de verspreiding van exoplaneten, een schatting gemaakt van het aantal rotsachtige planeten binnen de bewoonbare zones van die sterren. Ze berekenden ook welke sterren rijk genoeg zijn aan metaal om rotsachtige planeten te hebben met het soort elementen dat je nodig zou kunnen hebben om bijvoorbeeld een radiozender te bouwen. Tenslotte stelden zij de ondergrens van de levensduur van een communicerende beschaving op 100 jaar, gebaseerd op de tijdlijn van de aarde met radiotechnologie tot nu toe.

Het resultaat? Als het leven op andere planeten hetzelfde traject volgt als op Aarde, zijn er 36 intelligente, communicerende buitenaardse beschavingen die vandaag de dag de Melkweg met de mens delen. Er is onzekerheid in deze schatting, met een bereik van vier andere beschavingen tot 211. Als buitenaardse beschavingen waarschijnlijk gelijkmatig over de Melkweg zijn verdeeld, zou onze dichtstbijzijnde buur waarschijnlijk 17.000 lichtjaar van ons verwijderd zijn.

Dat betekent dat het vrij onwaarschijnlijk is dat we met elkaar in contact komen. De onderzoekers hebben berekend dat een theoretische buitenaardse beschaving ongeveer 3.060 jaar lang detecteerbare signalen zou moeten uitzenden, voordat wij ze zouden oppikken. Dat betekent dat de mensheid (en de buitenaardse wezens) het nog 6.120 jaar zouden moeten volhouden om een tweerichtingsgesprek met zo’n beschaving tot stand te brengen.

Aannames in twijfel trekken

Er zijn optimistischer scenario’s voor een ontmoeting met ET. Als, bijvoorbeeld, het leven zich op elk willekeurig moment na 5 miljard jaar kan ontwikkelen, maar niet noodzakelijkerwijs direct na 5 miljard jaar, stijgt het aantal mogelijke beschavingen in de Melkweg tot ongeveer 928. In dat geval hoeft een beschaving slechts 1.030 jaar te communiceren om contact te maken.

Gerelateerd: 13 manieren om op intelligente buitenaardse wezens te jagen

Het probleem met deze getallen is dat de auteurs enkele lege plekken in de Drake-vergelijking hebben opgevuld met astronomische gegevens, terwijl ze een aantal van de meest gecompliceerde, controversiële variabelen zonder veel discussie hebben weggelaten, zei Shostak. Ontwikkelt leven zich echt op een rotsachtige planeet binnen de bewoonbare zone van een zonachtige ster? Daagt intelligent leven echt op, zo’n 4,5 miljard jaar later? Als een toevallige asteroïde de aarde 66 miljoen jaar geleden niet had getroffen en de dinosauriërs niet had gedood, dan zou de tijdlijn van de evolutie van intelligent leven op aarde er wel eens heel anders uit kunnen zien. Misschien wel de meest beperkende variabele, aldus Shostak, is de aanname dat een communicerende beschaving slechts een eeuw lang signalen uitzendt. Dat lijkt pessimistisch, zelfs voor de menselijke beschaving, die zijn strubbelingen heeft, maar waarschijnlijk niet zal stoppen met het gebruik van radiogolven in de komende paar maanden, zei hij.

Het antwoord op de Drake-vergelijking “hangt veel af van de waarschijnlijkheid van leven dat zich ontwikkelt op een wereld en op het ontwikkelen op een wereld en op de levensduur van intelligentie,” vertelde Shostak aan Live Science. “Dat zijn allemaal grote dingen die het antwoord met een orde van grootte kunnen veranderen.”

Conselice zei dat de berekeningen een manier zijn om het bestaan van de mensheid te begrijpen – en zijn toekomst. Als blijkt dat er meer beschavingen in het heelal zijn dan de nieuwe wiskunde voorspelt, betekent dit dat ofwel leven zich onder veel bredere omstandigheden kan ontwikkelen dan alleen op aarde, ofwel dat beschavingen veel langer leven dan de onze tot nu toe.

“Als we er veel vinden, is dat een goed teken dat onze beschaving misschien wel heel lang zal bestaan,” zei Conselice.

Aan de andere kant, als de zoektocht naar buitenaards leven niets oplevert, zou dat kunnen betekenen dat leven slechts zelden evolueert, of dat als er een beschaving ontstaat, deze de neiging heeft zichzelf snel te vernietigen. Misschien was de Melkweg een paar miljard jaar geleden relatief bruisend, maar zijn die vonken van leven sindsdien gedoofd. Uiteindelijk, zei Shostak, is er maar één manier om daar achter te komen.

“Je zult pas een paper kunnen schrijven waarin je een schatting kunt maken van hoeveel buitenaardse samenlevingen er zijn als je er een of twee vindt,” zei Shostak.

• 13 manieren om op intelligente aliens te jagen
• 7 enorme misvattingen over aliens
• Van oerknal tot heden: Snapshots van ons universum door de tijd heen

Originally published on Live Science.