“We horen zo veel over risicofactoren voor autisme tijdens de zwangerschap en de bevalling. Maar onze kinderen worden niet geboren met autisme, ze ontwikkelen het pas later. Ik begrijp het niet.”
Het antwoord “Heb je vragen?” van vandaag is van ontwikkelings-gedragskiater Paul Wang, senior vice-president medisch onderzoek van Autism Speaks.
“Wanneer begint autisme?” is een van de meest diepgaande vragen waar we in ons vakgebied mee te maken hebben. Op dit moment kan de diagnose autisme pas rond de leeftijd van 2 jaar betrouwbaar worden gesteld. Ouders merken de symptomen echter vaak al voor die tijd op. Sterker nog, analyse van videobanden van de eerste verjaardag van kinderen toont aan dat bij veel kinderen op die leeftijd al tekenen van autisme aanwezig zijn, zelfs als ouders zich pas maanden of jaren later zorgen maken.
Is het mogelijk dat autisme nog eerder begint? Onderzoek zegt ons “ja.”
Bij de meeste medische aandoeningen worden de onderliggende processen in gang gezet voordat de tekenen en symptomen ervan duidelijk worden. Denk aan artritis. De gewrichten worden afgebroken en de ontsteking begint jaren voordat de pijnen en pijn verschijnen. Bij dyslexie (leesproblemen) zijn de symptomen pas duidelijk als een kind begint te leren lezen. Maar de symptomen zijn geworteld in hersenverschillen die al veel eerder in de ontwikkeling aanwezig zijn.
Een soortgelijke keten van gebeurtenissen doet zich voor bij autisme. We weten dat toxische blootstelling tijdens de zwangerschap en complicaties in verband met de bevalling de hersenprocessen voor de geboorte en kort daarna kunnen verstoren. Mutaties in de genen die in verband worden gebracht met autisme kunnen van invloed zijn op de manier waarop de hersenen zich ontwikkelen en functioneren, en dat begint al ruim voor de geboorte.
Ook al zijn de uiterlijke symptomen van autisme misschien niet direct na de geboorte zichtbaar, de onderliggende verschillen in de hersenen stapelen zich op. Soms kunnen de hersenen compenseren om de verstoorde processen te compenseren. Uiteindelijk echter, als de verstoring voldoende ernstig was, zijn de compenserende processen niet langer voldoende, en ontstaan er symptomen.
Dit zou ook de vele gevallen van autistische regressie kunnen verklaren, waarbij een jong kind zich normaal lijkt te ontwikkelen, om vervolgens vermogens te verliezen, of terug te vallen, in autisme. Misschien is de aanvankelijke verstoring in de ontwikkeling van de hersenen blijven verergeren. Of misschien konden de compenserende processen het niet bijbenen.
Gezien hoe complex de hersenen zijn, kan het heel moeilijk zijn om verschillen in hersenontwikkeling en -functie te corrigeren die zo vroeg in het leven beginnen. Daarom moet de behandeling van autisme zo intensief zijn, en daarom zijn een vroege diagnose en behandeling zo belangrijk.
Dank u voor uw vraag. Ik hoop dat mijn antwoord enig perspectief biedt.