Het ligt zeker niet alleen
Ik erger me aan modemaskers. Ik erger me aan quarantaine-overweldigers. Ik erger me aan de zelfbenoemde agenten die sociale afstand bewaren, hoewel niet zo erg als ik me erger aan de anti-sociale afstandbezweerders. Vanmorgen, toen ik de lege dozen afbrak die voor mijn flatgebouw waren gedumpt door de verschrikkelijke 22-jarige feestmonsters die boven wonen, fantaseerde ik over hoe ik ze zou kunnen uitschelden. Tijdens zoommeldingen met vrienden is het vergelijken van recente bronnen van irritatie een ritueel geworden. Toen ik deze week “M” in mijn telefoon typte, suggereerde het behulpzaam “motherfuckers.”
Ik noem het: We hebben de irritatiefase van deze pandemie bereikt.
Of je nu angstig bent in een klinische, diagnosticeerbare mate of gewoon in gezonde verhouding tot de zenuwslopende dagelijkse realiteit van het leven door een pandemie en economische stilstand, constante zorgen laten je gegarandeerd op scherp staan. Hoe dat verhoogde gevoel van nerveuze opwinding zich manifesteert, hangt af van wie je bent, je omstandigheden of welke dag van de week het is. Maar als je hebt gemerkt dat je stemming een recente wending naar pissigheid neemt, wees er dan zeker van dat je niet alleen bent.
Emotionele “reactiviteit” is een goede indicatie van iemands gevoel van existentieel evenwicht. En prikkelbaarheid, in het bijzonder, is een kenmerk van de angstige geest.
Het lijkt misschien vreemd dat angst ons zo chagrijnig maakt, maar er is een reden dat “vechten” deel uitmaakt van de fight/flight/freeze-reactie. Vanuit een neuropsychologisch standpunt wordt algemeen aangenomen dat wanneer mensen reflexmatig reageren op een waargenomen stressor op een manier die niet in verhouding staat tot enige directe fysieke dreiging, de “primitieve” subcorticale en limbische gebieden van de hersenen het zware werk doen van het verwerken van die stressor, zonder veel hulp van de meer evolutionair verfijnde prefrontale cortex. Als reactie op deze verhoogde nerveuze opwinding – aka angst – triggert het brein emotionele reacties, waaronder woede of prikkelbaarheid.
Contra-intuïtief is dit een mechanisme dat de hersenen gebruiken om zichzelf te kalmeren, vertelde de psycholoog en auteur Kathleen Smith me: “Op het eerste gezicht lijkt een conflict geen geweldige strategie om je te kalmeren,” schreef ze in een e-mail. “Maar het is eigenlijk heel adaptief. Als ik ervan overtuigd ben dat de ander vervelend is, of fout zit, en zijn gedrag moet veranderen, dan ben ik niet het probleem. Dus ik kan een beetje kalmeren als ik tegen mezelf zeg dat Bob degene is die van gedachten moet veranderen, zich moet verontschuldigen, in therapie moet gaan, wat dan ook.”
Dus die chagrijnige homunculus die tafels in mijn hersenen omdraait als ik het zoveelste brood zuurdesem op Instagram zie, probeert me eigenlijk… te kalmeren? Ja, zegt Smith: “Het ervaren van angst als woede of prikkelbaarheid is een strategie die onze hersenen gebruiken om het leed te beheersen. In goede en slechte tijden geven we anderen de schuld of richten we ons op hun vermeende gebreken als een manier om onszelf te kalmeren.”
Hoe de irritatie te bedwingen
Maar hoe kan iemand die veroordelende, door angst gevoede reactie in toom houden? De meest voor de hand liggende oplossing is om te werken aan het aanpakken van je angst in je hoofd.
We kunnen de angst van onzekere tijden verminderen door te werken aan het accepteren van het onbekende, hoewel het niet precies de forte is van onze eigenzinnige Homosapien hersenen. De psychiater Jud Brewer, MD, beveelt een combinatie van diepe ademhaling en mindfulness aan om je zenuwstelsel te kalmeren en je in het huidige moment te gronden.
Dan zijn er nog alle andere dingen: Voel je gevoelens, zorg voor zo veel mogelijk slaap en beweging, eet goed, drink water. Vergeet niet dat alcohol en andere stemmingveranderende middelen je kwetsbaarder kunnen maken voor emotionele ups en downs. En gun jezelf een adempauze van het doemscrollen van de verschrikkingen van het nieuws van vandaag.
Je kunt er ook een punt van maken om vriendelijkheid te beoefenen in plaats van uit te halen. Als je merkt dat je op de rand van snauwen op iemand, haal diep adem en overweeg een meer productieve alternatief. Praat met iemand die je vertrouwt over wat je dwarszit, al is het maar zo simpel als: “Ik ben zo geïrriteerd door alles vandaag, en het zit me een beetje dwars.”
En houd in gedachten dat een soortgelijke destructieve homunculus ook door de hersenen van anderen raast – dus ze zijn misschien niet op hun vriendelijkste, meest tolerante best op dit moment. Voordat je reageert: luister. Probeer niet altijd gelijk te hebben. Geef mensen het voordeel van de twijfel. Het kan jullie allebei helpen; studies tonen aan dat handelen met medeleven een direct en positief effect kan hebben op het zelfbeeld, relaties met anderen en psychologisch welzijn.
Maak het jezelf ook wat gemakkelijk. Je mag je raar voelen in deze tijd van grote onmoorlijkheid, en het toegeven kan helpen. Je zult je beter voelen als je stopt met het voeden van je innerlijke chagrijn.