Aangezien 2019 door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties is uitgeroepen tot het Internationale Jaar van het Periodiek Systeem van Chemische Elementen, vieren we alles wat elementair is. In dit artikel bekijken we welk chemisch element als eerste werd ontdekt.
Oeroude chemische elementen
Er zijn eigenlijk twee antwoorden op de vraag “welk chemisch element werd als eerste ontdekt?”, omdat er een aantal elementen zijn die we al sinds de oudheid kennen. Natuurlijk werden ze niet erkend als elementen zoals we ze nu kennen, maar zwavel (S), zilver (Ag), tin (Sn), antimoon (Sb), goud (Au), koolstof (C) kwik (Hg), en lood (Pb) zijn allemaal al duizenden jaren bekende materialen.
Er zijn bijvoorbeeld bewijzen dat koper al vanaf 9000 v. Chr. werd gebruikt voor het maken van kralen en ornamenten, en gouden voorwerpen en versieringen zijn gedateerd van vóór 6000 v. Chr.
Het ‘eerste’ chemische element
Fosfor (P) was het eerste chemische element dat na de oudheid werd ontdekt door de Duitse alchemist Hennig Brand in 1669. In die tijd probeerde Brand de steen der wijzen te creëren, een legendarische alchemistische stof die metaal in goud zou kunnen veranderen. Om dit te doen, experimenteerde hij met urine door deze te verdampen om zouten te produceren. Het is nogal walgelijk dat Brand de urine liet rotten voordat hij deze tot een pasta kookte, deze pasta verhitte en de warmtedampen door water liet lopen. Hij dacht dat deze dampen dan zouden condenseren tot goud. Dat gebeurde niet.
Een bijproduct van dit grimmige experiment was echter een witte substantie die gloeide in het donker en brandde met een schitterend licht. Brand noemde het fosfor mirabilis, wat ‘wonderbaarlijke drager van licht’ betekent.
Over fosfor
Er zijn twee hoofdvormen van elementair fosfor, wit fosfor en rood fosfor. Beide zijn zo reactief dat ze nooit als vrij element worden gevonden, maar fosfor komt van nature wel voor in mineralen als fosfaat, dat in de aardkorst kan worden aangetroffen.
Fosfor wordt ook in het menselijk lichaam aangetroffen en maakt 1% van ons lichaamsgewicht uit – fosfaten zijn een bestanddeel van DNA. Tegenwoordig wordt fosfor voornamelijk industrieel gebruikt als meststof, maar ook als pesticide, additief en zenuwgas.
Disclaimer
Alle inhoud die op de blog van ReAgent.nl wordt gepubliceerd, is uitsluitend ter informatie. De blog, de auteurs, en gelieerde ondernemingen kunnen niet aansprakelijk worden gesteld voor enig ongeval, letsel of schade die deels of direct voortvloeit uit het gebruik van de verstrekte informatie. Bovendien raden wij het gebruik van chemicaliën af zonder het veiligheidsinformatieblad (MSDS) te lezen, dat kan worden verkregen bij de fabrikant. U dient ook alle veiligheidsadviezen en voorzorgsmaatregelen op te volgen die op het etiket van het product staan vermeld. Als u vragen hebt over gezondheid en veiligheid, ga dan naar HSE.gov.uk.