Verschil tussen waterpokken en gordelroos

De infectie met het varicella-zoster-virus (een vertegenwoordiger van de groep herpesvirussen) komt voor onder twee klinische vormen – waterpokken en gordelroos.

In de eerste besmetting met het virus ontwikkelt zich waterpokken. De besmettelijke agent blijft latent aanwezig in de zenuwganglia van het lichaam. Onder bepaalde omstandigheden kan het virus worden gereactiveerd en kan gordelroos worden opgewekt.

Wat is waterpokken?

Waterpokken is een van de meest voorkomende infecties bij kinderen. Alle leeftijden zijn vatbaar voor de ziekte, maar bij volwassenen is ze veel ernstiger.

Mensen zijn het enige reservoir van het varicella-zoster-virus. De overdracht van het virus vindt plaats via een lucht-druppelroute. De besmetting vindt plaats wanneer druppeltjes met het virus, gevormd door het niezen of hoesten van een besmette persoon, in de luchtwegen of de ogen van andere mensen vallen. In geval van contact met patiënten met gordelroos kan het virus worden overgedragen als besmet materiaal in de luchtwegen of het bindvlies van het oog valt. Een andere manier om de infectie over te dragen is intra-uterien tijdens de zwangerschap.

Bij contact met een patiënt met waterpokken wordt 80% van de mensen die er geen last van hebben, ziek.

Het virus komt het lichaam binnen via de luchtwegen en het bindvlies. Via hen komt het in de bloedbaan en bereikt alle weefsels en organen, inclusief de huid. Daar veroorzaakt het karakteristieke veranderingen in epitheliale en subepitheliale cellen en het ontstaan van een huiduitslag. De incubatietijd van waterpokken ligt tussen 12 en 21 dagen. De patiënten zijn het meest besmettelijk 1-2 dagen voordat de uitslag optreedt.

De symptomen van de ziekte beginnen abrupt. De temperatuur stijgt tot 39◦C en een karakteristieke huiduitslag verschijnt, beginnend bij het lijk en altijd op het behaarde deel van het hoofd. Op het gezicht is de uitslag schaars, op de handpalmen en voetzolen ontbreekt ze bijna. De uitslag gaat gepaard met sterke en aanhoudende jeuk. In het begin verschijnen er kleine roodachtige ronde vlekken op de huid. Ze worden macules genoemd. Geleidelijk aan komen ze boven de huid uit en ontwikkelen zich in papels. Na enkele uren evolueren de papels tot blaasjes – kleine belletjes gevuld met een transparante vloeibare inhoud. De blaasjes zijn gelokaliseerd op alle slijmvliezen in de mondholte, de genitaliën en het bindvlies. Na 1-2 dagen zijn de blaasjes gebarsten, de afscheiding droogt op en vormt een bruinachtige korst die na ongeveer 2 weken verdwijnt.

Na de waterpokkenziekte wordt een aanhoudende immuniteit verkregen. Herhaalde ziekte wordt bij 1% van de patiënten waargenomen.

Wat is gordelroos?

Bijna 10-20% van de patiënten, die waterpokken hebben gehad, ontwikkelen op latere leeftijd gordelroos als gevolg van een recidief van het virus. De redenen voor het terugkomen van het virus zijn meestal verminderde immuniteit en/of hernieuwde kennismaking met het virus (contact met een persoon met waterpokken).

De gordelroos gaat gepaard met zeer hevige pijn en huiduitslag. De huiduitslag tast een huidzone aan die door een bepaalde perifere zenuw wordt doorbloed.

Er kunnen zogenaamde reeds bestaande verschijnselen zijn, zoals vermoeidheid, spierpijn, branderigheid en tintelingen in het gebied van de huid, dat later door de huiduitslag zal worden aangetast. Dit kan gepaard gaan met koorts. Met of zonder voorafgaande symptomen, treedt brandende pijn op in een breed gebied van de huid van het lichaam of het gezicht (afhankelijk van de aangetaste zenuw). De pijn kan branderig, scherp of dof zijn.

Ongewoonlijk verschijnt ongeveer 1 tot 3 dagen na het begin van de pijn een karakteristieke huiduitslag. In dit stadium is de patiënt het meest aaneengesloten. Tegen de zevende dag na het begin van de ziekte zijn de blaasjes gebarsten, de afscheiding droogt op en vormt een bruinachtige korst.

In tegenstelling tot waterpokken is de uitslag van gordelroos altijd eenzijdig en bestaat alleen uit gegroepeerde blaasjes met een heldere inhoud, gelegen op een roodgekleurde ondergrond. Ze zijn gelokaliseerd op de huid die door een bepaalde zenuw wordt geïnnerveerd. De meest getroffen huidgebieden zijn die welke geïnnerveerd worden door de nervus trigeminus, nervus facialis en de intercostale zenuwen.

Mogelijke complicaties van de gordelroosinfectie zijn beschadiging van het gezichtsvermogen en het gehoor, alsmede post- gordelroos neuralgie – hevige pijn in het getroffen gebied, die nog lang aanhoudt nadat de huiduitslag is verdwenen.

De behandeling van gordelroosvirusinfectie is afhankelijk van de ernst van de ziekte. Bij lichte en matige vormen wordt een symptomatische behandeling gegeven – tegen koorts, jeuk of pijn. Ernstige vormen van de ziekte vereisen het gebruik van antivirale geneesmiddelen of immunoglobulinen.

De meeste mensen die aan gordelroos lijden zijn ouder dan 50 jaar of hebben een verzwakt immuunsysteem. Gewoonlijk treedt na gordelroos geen tweede ziekte-episode op, wat betekent dat immuniteit wordt opgebouwd. Bij patiënten met een ernstig verzwakt immuunsysteem wordt een neiging tot herhaald, meervoudig optreden van gordelroos waargenomen.

Verschil tussen waterpokken en gordelroos

Definitie

Kippenpokken: Waterpokken is een besmettelijke ziekte die wordt veroorzaakt door infectie met het varicella-zoster-virus.

Gordelroos: Gordelroos is een infectie van een zenuw en de huid eromheen, veroorzaakt door de reactivatie van het varicella-zoster-virus.

Leeftijd van de patiënten

Kippenpokken: Alle leeftijden zijn vatbaar voor waterpokken, maar het komt veel vaker voor bij kinderen.

Sintels: De gordelroos komt voor bij volwassenen.

Overdracht

Kippenpokken: De overdracht van het virus gebeurt via een lucht-druppelroute. De besmetting vindt plaats wanneer druppeltjes met het virus, gevormd door het niezen of hoesten van een besmette persoon, in de luchtwegen of de ogen van andere mensen vallen.

Huidblessures: Na waterpokken blijft de besmettelijke stof latent aanwezig in de zenuwganglia van het lichaam. Onder bepaalde omstandigheden wordt het virus gereactiveerd en ontstaat gordelroos.

Type infectie

Whoenderpokken: De waterpokken is een primaire infectie.

Ziekteverschijnselen: De gordelroos is een reactivatie van een oude infectie.

Symptomen

Kippenpokken: De symptomen van waterpokken zijn koorts en jeukende huiduitslag. De uitslag verschijnt vanaf het lijk en tast altijd het behaarde deel van het hoofd aan. Op het gezicht is de uitslag schaars, en aan de handpalmen en voetzolen ontbreekt ze bijna.

Shingles: Reeds bestaande verschijnselen zoals vermoeidheid, spierpijn, branderigheid en tintelingen in het gebied van de huid, dat later door de huiduitslag zal worden aangetast, kunnen optreden. Dit kan gepaard gaan met koorts. De gordelroos verloopt met zeer hevige pijn en huiduitslag. De huiduitslag treft een huidgebied dat wordt geïnnerveerd door een bepaalde perifere zenuw.

Uitslag

Kippenpokken: Jeukende, niet-gegroepeerde blaasjes.

Shingles: Pijnlijke, gegroepeerde blaasjes.

Complicaties

Kippenpokken: De waterpokken zijn zelden gecompliceerd.

Shingles: De gordelroos kan vaker tot complicaties leiden.

Samenvatting van Waterpokken Vs. Gordelroos

• De infectie met het varicella-zoster virus (een vertegenwoordiger van de groep herpesvirussen) komt onder twee klinische vormen voor – waterpokken en gordelroos.
• Waterpokken is een besmettelijke ziekte die wordt veroorzaakt door infectie met het varicella-zoster-virus.
• Gordelroos is een infectie van een zenuw en de huid eromheen, veroorzaakt door de reactivatie van het varicella-zoster-virus.
• Alle leeftijden zijn vatbaar voor waterpokken, maar het komt veel vaker voor bij kinderen. De gordelroos komt voor bij volwassenen.
• De overdracht van het virus bij waterpokken gebeurt via een lucht-druppelweg. De besmetting vindt plaats wanneer druppeltjes met het virus, gevormd door het niezen of hoesten van een besmette persoon, in de luchtwegen of de ogen van andere mensen vallen.
• Na waterpokken blijft de infectiekiem latent aanwezig in de zenuwganglia van het lichaam. Onder bepaalde omstandigheden wordt het virus gereactiveerd en ontstaat gordelroos.
• De waterpokken zijn een primaire infectie, de gordelroos is een reactivatie van een oude infectie.
• De waterpokkenuitslag wordt gevormd door jeukende, niet-gegroepeerde blaasjes. De gordelroosuitslag wordt gevormd door pijnlijke, gegroepeerde blaasjes.
• De waterpokken leiden zelden tot complicaties. De gordelroos kan vaker tot complicaties leiden.