The Straits Times

SINGAPORE – Het is een scène rechtstreeks uit een horrorfilm: Een reusachtig, op het land levend schaaldier klimt in het holst van de nacht in een boom, grijpt een slapende vogel en breekt zijn vleugel. Dan klimt de kokoskrab terug naar beneden naar de vogel, die op de grond is gevallen, breekt zijn andere vleugel als een twijgje en eet hem levend op.

De video van de moord, die viraal is gegaan, deed sommigen speculeren dat de krab soort was gemorphed van aaseter naar jager. Het was de eerste keer dat dergelijk roofgedrag was waargenomen bij de soort, wat speculaties voedde dat de transformatie aanzienlijke gevolgen zou kunnen hebben voor de ecosystemen waarin ze leven.

Maar andere krabbenexperts zeggen dat dit gedrag zeldzaam is voor een kokoskrab, en dat het individu in de video waarschijnlijk een opportunistische geleedpotige was die geluk had, en die waarschijnlijk zal leren van de ervaring.

Kokosnootkrabben, ook bekend als roverskrabben en onder hun wetenschappelijke naam Birgus latro – zwerven door bossen en klimmen in bomen op zoek naar noten en vruchten, zoals hun favoriet – kokosnoten. Maar omdat het aaseters zijn, voeden ze zich ook met alles wat eetbaar is, zoals aas.

Ze hebben een scherpe reukzin, en kunnen geuren op kilometers afstand waarnemen.

Zegt professor Peter Ng, programmadirecteur van Singapore’s Marine Science Research and Development Programme en een gerenommeerd krabbenexpert: “Wat mogelijk is, is dat deze krab iets aan de boom rook en omhoog klom om het te verkennen, waarschijnlijk in de verwachting van een dode vogel of iets dat aan het rotten was.

“In plaats daarvan klimt hij op een vogel… de kneep van zijn klauw is zo krachtig dat hij de vleugel van de vogel breekt. En vanaf dat moment reageert hij zoals elke aaseter dat doet.”

Prof Ng, die ook hoofd is van het Lee Kong Chian Natural History Museum, zei dat hij betwijfelt of dit iets is wat de krabben regelmatig doen, afgaande op zijn waarnemingen door zijn onderzoek naar krabben sinds de jaren negentig, inclusief reizen naar Christmas Island om kokosnootkrabben te bestuderen.

Niemand van de krabonderzoekers die hij heeft gesproken, heeft de kokoskrab ook ooit als een roofdier beschreven.

“Hier heb je een krab die geluk heeft gehad,” zei hij.

Het vreemde gedrag werd vastgelegd door assistent-professor Mark Laidre van het Dartmouth College in de Verenigde Staten, terwijl hij de reuzenkrabben bestudeerde op de afgelegen Chagos-eilanden in de Indische Oceaan.

Hij schreef in het wetenschappelijke tijdschrift Frontiers In Ecology And The Environment dat hij had waargenomen hoe de kokosnootkrab een volwassen roodvoetgent – een gewone zeevogel – midden in de nacht in maart vorig jaar aanviel en doodde.

De tent lag te slapen op een laaggelegen tak, minder dan 1 meter boven een boom, toen de krab zijn vleugel met zijn klauw greep, het bot brak en ervoor zorgde dat de tent op de grond viel.

De krab klauterde vervolgens naar beneden en greep en brak de andere vleugel van de vogel.

Binnen 20 minuten waren er nog vijf kokosnootkrabben gearriveerd voor het feestmaal.

“Terwijl de boreling verlamd lag, vochten de krabben, uiteindelijk verscheurden ze de vogel gedurende enkele uren, droegen hem weg en aten hem op,” schreef Prof. Laidre.

De kokoskrab is het grootste ongewervelde dier op het land, weegt tot 4 kg en heeft een spanwijdte van meer dan 1 m.

Deze dieren hebben de aandacht getrokken sinds de tijd van Charles Darwin, de vader van de evolutionaire biologie, die hun grootte beschreef als “monsterlijk”, en die observeerde hoe ze de bolster van kokosnoten afscheurden, en vervolgens de vrucht openbraken door er met hun zware klauwen op te slaan.

Volgens een vorig jaar gepubliceerde studie van onderzoekers van het zoölogisch laboratorium van de Okinawa Churashima Stichting, is de kracht van de kneep van de krab bijna gelijk aan de bijtkracht van een volwassen leeuw. Dit maakt het vier tot vijf keer sterker dan een menselijke beet.

In feite werd het hoofd van het lab, Shin-ichiro Oka, twee keer geknepen, en beschreef de pijn die hij voelde als een “eeuwige hel”.

De krabben staan echter niet bekend als agressief, en roofzuchtige aanvallen, zoals die op de roodvoetgenten, zijn zeldzaam.

Prof Laidre merkte in zijn artikel op dat dergelijke aanvallen mogelijk van invloed kunnen zijn op de keuze van eilanden door de roodpootgenten en andere vogelsoorten, vooral waar zij nestelen.

• FACTS OP DE COCONUT CRAB

• – De grootste ongewervelde soort op het land, en de grootste heremietkreeft op aarde (hoewel hij geen schelp nodig heeft om zich in terug te trekken). Na een kort larvenstadium in de oceaan brengen deze krabben de rest van hun leven op het land door.

  – Kan tot 4 kg wegen, en heeft een spanwijdte van meer dan 1 m.

  – Kan meer dan 60 jaar oud worden.

  – Komt voor op eilanden in de Indische en Centrale Stille Oceaan.

  – Eet graag kokosnoten en staat erom bekend dat hij met zijn klauwen de bolster afscheurt en op de vrucht slaat tot er een opening is gemaakt. Soms klimt hij in bomen terwijl hij een kokosnoot draagt en gooit hem op de grond om hem te breken.

  – Hij is smakelijk: Vanwege het dieet van de krab, zeggen degenen die het schaaldier hebben gegeten dat het vleugjes kokosnoot heeft. In sommige kringen wordt de krab als een delicatesse beschouwd, maar zijn aantallen zouden sterk zijn afgenomen.

  – Zijn knijptangen genereren een kracht van naar schatting 740 pond (3291,684 Newton) – een kracht van ongeveer 90 maal zijn eigen lichaamsgewicht. De grootste krabben oefenen een klauwkracht uit die bijna kan wedijveren met de beet van een leeuw.

  – Sommige mensen geloven dat kokosnootkrabben de overblijfselen van de Amerikaanse luchtvaartpionier Amelia Earhart hebben opgegeten nadat zij was neergestort op het eiland Nikumaroro in de westelijke Stille Oceaan.

Hij voerde onderzoek uit op drie kleine eilanden in de monding van de lagune van Diego Garcia, en ontdekte dat vogels minder kans hadden om te leven op eilanden waar kokosnootkrabben leefden, en vice versa.

Prof Ng is het ermee eens dat de kokoskrab de vogelpopulaties kan beïnvloeden, maar niet op substantiële wijze.

Hij gelooft dat zeevogels de voorkeur zullen blijven geven aan dergelijke geïsoleerde eilanden, omdat zij daar vrij zijn van behendige roofdieren als hagedissen en wezels, die door hun snelheid populaties kunnen wegvagen.

Kokoskrabben bewegen langzaam en met veel lawaai, dus het is bijna onmogelijk voor ze om een vogel te besluipen, legde hij uit.

“In dit geval was de vogel iets langzamer.”

Terwijl het lang duurt voor een hele soort om een nieuw gedrag te leren, kan een individu dit in een veel kortere tijd doen.

Dus is het waarschijnlijk dat deze specifieke krab opnieuw zal proberen in een boom te klimmen om een vogel te pakken.

“Als het na een of twee keer lukt, zal het dat dan herhaaldelijk doen als een gewoonte? Ja, dat zou kunnen,” zei Prof Ng.

Maar hij merkte op dat het onwaarschijnlijk is dat deze krab anderen zou of zou kunnen leren hetzelfde te doen, aangezien krabben waarschijnlijk niet leren door imitatie zoals hogere zoogdieren zoals primaten doen.

Prof Ng en andere onderzoekers in Singapore bestuderen momenteel de biologie van deze krabben, met inbegrip van hoe ze zijn verspreid, en hun patronen en kleuren, waarvan ze hopen dat het zal helpen bij het behoud.

Deze krabbensoort wordt tegenwoordig zeldzaam geacht, en is in de meeste regio’s beschermd, hoewel er onvoldoende gegevens zijn om hun aantallen te bevestigen.

Prof Ng heeft ze echter één keer gegeten, tientallen jaren geleden. Hij zei dat het smaakte als elke andere krab, maar met een lichte kokossmaak.

“Ik zal het nooit meer doen. Als je eenmaal met deze krabben werkt, weet je dat ze karakter hebben, en ze opeten is zo’n verspilling,” zei hij.

Het Lee Kong Chian Natural History Museum houdt vanaf 18 december een tentoonstelling, Christmas Island Red, over dieren die op het eiland zijn gevonden, waaronder de kokoskrab.