In het licht van de recente #Avagate storm op Twitter, bekijkt professor Laura Lundy hoe de rechten van kinderen in de klas moeten worden beschermd om te voorkomen dat ze worden gestraft voor dingen die ze niet hebben gedaan!
In het kort – ja. Alleen niet zoals een 11-jarig meisje uit Glasgow beweerde dat het deed. Ava’s antwoord op een schriftelijke vraag met de vraag: “ding(en) die mijn leraar beter kan doen” ging viral nadat haar vader er een foto van op Twitter had gezet. Ava’s antwoord luidde:
Geen collectieve straf gebruiken omdat het niet eerlijk is tegenover de vele mensen die niets hebben gedaan en volgens de Conventies van Genève van 1949 is het een oorlogsmisdaad.
Is het een oorlogsmisdaad? Natuurlijk niet – de extremiteit van de bewering was een van de redenen dat #Avagate de sociale media in zijn greep hield. Conflicten op school kunnen voor sommige leraren en kinderen een dagelijkse strijd lijken, maar het voldoet niet aan de juridische definitie van oorlog. Is het een schending van een Conventie van Genève? Ja, maar niet degene waar Ava een beroep op deed.
De rechten van kinderen op school vallen onder het VN-Verdrag inzake de Rechten van het Kind uit 1989. Een van de ironische aspecten van het kinderverdrag is dat kinderen geen inbreng hebben gehad bij het opstellen ervan. Als dat wel het geval was geweest, zou er waarschijnlijk een uitdrukkelijke bepaling in zijn opgenomen dat zij niet mogen worden gestraft voor dingen die zij niet hebben gedaan. Het verdrag geeft kinderen echter, naast vele andere rechten, het recht om gestraft te worden op een manier die hun waardigheid respecteert. Een kind straffen voor andermans wangedrag is aantoonbaar ook een vorm van vernederende behandeling, en zowel volwassenen als kinderen hebben het recht om daar niet aan te worden onderworpen.
Een volwassene zou niet snel een straf voor andermans wangedrag accepteren en toch verwachten wij dat kinderen zich daar zonder bezwaar aan onderwerpen. Deze “gerechtelijke dwaling” is slechts een van de vele manieren waarop wij kinderen behandelen die wij andere volwassenen nooit zouden behandelen. Of ze nu gedwongen worden voor een muur te gaan staan, persoonlijke correspondentie moeten afgeven of moeten voldoen aan een reeks vaak zinloze kledingvoorschriften, kinderen maken melding van een reeks kleine onrechtvaardigheden die ze dag in dag uit op school moeten ondergaan.
Charles Dickens had gelijk toen hij opmerkte:
In de kleine wereld waarin kinderen hun bestaan hebben, wie hen ook opvoedt, is er niets zo fijn waargenomen en zo fijn gevoeld als onrechtvaardigheid.
Ava’s verhaal op de sociale media (hoe echt het ook was) neemt een plaats in naast dat van fictieve schoolhelden als Nicholas Nickleby en Harry Potter, waarbij hun populariteit ligt in de relateerbaarheid: er kunnen er maar weinig onder ons zijn die zich niet verontwaardigd voelden (misschien nog steeds voelen?Wat ook frappant is, is het feit dat de leerkracht en de school de vraag daadwerkelijk hadden gesteld en vervolgens de antwoorden openbaar hadden gemaakt – haar vader zag het op de muur in de klas. Dat is een prijzenswaardige poging om een van de belangrijkste rechten uit het Kinderverdrag te realiseren – het recht van het kind dat zijn mening wordt gevraagd en serieus wordt genomen.
Ava’s vader benadrukte dat Ava een heel aardige juf heeft. Hulde aan haar voor het stellen van de vraag in de eerste plaats. Als een schending van de mensenrechten (hoewel geen oorlogsmisdaad) moet worden vermeden, moet Ava’s mening het nodige gewicht worden gegeven. Als dat gebeurt, zou dat de doodsteek moeten zijn voor collectieve straffen op een basisschool in Glasgow, zoals dat ook overal elders zou moeten zijn.
Ava’s vader vroeg op Twitter of ze huisarrest moest krijgen of een ijsje. De daaropvolgende tweet was een foto van Ava met niet één maar twee enorme ijshoorntjes en het bijschrift ‘de mensen hebben gesproken’. Deze waren welverdiend en mooi getimed voor de warmste dag van het jaar tot nu toe.
Het Britse publiek erkende het onrecht, Ava’s eis ongetwijfeld aanknopingspunten met soortgelijke beledigingen in hun eigen jeugd of ervaren door hun eigen kinderen. Laten we hopen dat dit geïmproviseerde openbare referendum een ommekeer teweegbrengt in het onbetwiste gebruik van collectieve straffen op school.
Laten we proberen niemand te straffen, ook kinderen niet, voor iets wat ze niet hebben gedaan.
De afgebeelde afbeelding is gebruikt met dank aan een Creative Commons-licentie.
Posted by Professor Laura Lundy
Laura Lundy is hoogleraar aan de School of Social Sciences, Education and Social Work aan Queen’s University Belfast, Haar expertise is internationale kinderrechten met een bijzondere focus op de implementatie van het VN-Verdrag inzake de Rechten van het Kind, onderwijsrechten en het recht van kinderen om deel te nemen aan de besluitvorming. Laura heeft ook veel geschreven over nationaal onderwijsrecht en socialezekerheidsrecht.