Leestijd: 4 minuten
Vorige week heeft de Indiase regering de inflatiecijfers voor de maand augustus bekendgemaakt, waarover wij in ons verslag van na deze week hebben gesproken. Eerder hebben wij ook al een uitsplitsing gemaakt van de inflatie en het belang ervan. Om ons doel om de financiële markten en het ecosysteem zo eenvoudig mogelijk te maken, te bevorderen, dachten we eraan om een onderwerp te behandelen waarover niet zo vaak wordt gesproken, meestal omdat het verkeerd wordt begrepen als ingewikkeld. Voor wat het waard is, dat is het niet! Laten we proberen de relatie tussen inflatie en rentetarieven te begrijpen en waarom u zich zorgen zou moeten maken over hun chemie (of het gebrek daaraan).
Voordat we bij de relatie tussen deze 2 belangrijke macrovariabelen komen, laten we inflatie kort begrijpen…
Inflatie – Een kort overzicht
Inflatie is, zoals u misschien al weet, de snelheid waarmee prijzen gedurende een bepaalde periode stijgen. De volgende natuurlijke vraag is echter prijzen waarvan? De prijs waarnaar hier wordt verwezen is de gemiddelde prijs van bijna alle consumptiegoederen en -diensten. Dit omvat levensmiddelen en dranken, kleding en schoeisel, brandstof en licht, enz. De overheid vergelijkt dus hoeveel een mandje van al deze goederen en diensten enige tijd geleden kostte met vandaag om tot het inflatiepercentage van die periode te komen. Een inflatie van 5% per jaar betekent dus dat als een mandje met consumptiegoederen een jaar geleden ₹100 kostte, datzelfde mandje vandaag ₹105 zal kosten. Stijgende prijzen zijn ook een teken dat de vraag naar goederen en diensten groter is dan het aanbod van goederen en diensten – wat ook betekent dat er te veel geld achter een kleiner aantal goederen aan zit… en dat veroorzaakt een prijsstijging. Omdat de vraag groter is dan het aanbod, worden verkopers dus geprikkeld om hogere prijzen te vragen, wat een stijging van de inflatiecijfers veroorzaakt.
Oké, dat was dus een korte uitleg over inflatie. Laten we nu één misvatting uit de weg ruimen… inflatie is niet altijd een slechte zaak. In feite is een nominale hoeveelheid inflatie (van ongeveer 3-5%) voor een groeiende economie een gezond teken. Het betekent dat consumenten bereid zijn geld uit te geven aan goederen en diensten in plaats van geld te sparen. En uitgeven is belangrijk voor economische groei. Te veel inflatie kan echter ook zeer fataal zijn voor de economie. Want in een omgeving met hoge inflatie vermindert de waarde van geld – gemeten aan het aantal goederen en diensten dat kan worden gekocht. Om dit te begrijpen, nemen we een voorbeeld. Stel dat één pakje chips ₹10 kost en dat je dus, als je een biljet van ₹20 bij je hebt, twee pakjes chips kunt kopen. Laten we aannemen dat de inflatie dat jaar 100% is (d.w.z. dat de prijzen in 1 jaar verdubbelen). Dat betekent dat 1 pakje chips in 1 jaar ₹20 zal kosten. Je zult dat jaar dus nog maar 1 pakje chips kunnen kopen (met ₹20, in plaats van 2 pakjes zoals je het jaar daarvoor kon kopen). Inflatie vermindert dus het aantal goederen en diensten dat u in de loop der tijd kunt kopen, en een zeer hoge inflatie kan uiterst fataal zijn voor de economie.
Inflatie en rente – de Chemie (of niet)
Dit brengt ons bij ons voornaamste discussiepunt. U ziet, we weten inmiddels dat inflatie belangrijk is, maar alleen de juiste hoeveelheid ervan. En het is de taak van de centrale bank om de inflatie in toom te houden. Hoe probeert zij dat te doen? Als u het nog niet geraden had: rentetarieven! Een van de belangrijkste instrumenten die centrale banken gebruiken om het prijsniveau (en dus de inflatie) in toom te houden, is de rente. De overheid bepaalt de referentierente op basis van hoe de inflatie in de economie zich gedraagt… Laten we eens begrijpen hoe.
Recessies worden in de eerste plaats gekenmerkt door dalende inkomens, dus dalende bestedingen en investeringen, wat uiteindelijk leidt tot een dalende groei van het BBP. Hierdoor daalt ook de inflatie – omdat de vraag zwak is. In een dergelijke situatie is het de taak van de centrale bank om in te grijpen en de economie weer op de rails te krijgen. Dit is het moment waarop de RBI zou besluiten de rente te verlagen. Laten we eens kijken hoe twee groepen mensen zich gedragen wanneer de rente wordt verlaagd – individuen zoals u en ik, en bedrijven. Welnu, voor mensen zoals u en ik geldt dat wanneer de rente wordt verlaagd, we minder geneigd zijn om te sparen. Dat komt omdat banken ons een lagere rente op ons spaargeld zullen betalen dan ze voorheen deden. Dus geven we dat geld liever uit in plaats van te sparen. Bovendien zullen bedrijven gestimuleerd worden om geld te lenen (omdat de rente is gedaald) en dat op hun beurt in hun bedrijf te investeren. Wanneer de rentevoeten dus worden verlaagd, stijgen de uitgaven en de investeringen, wat betekent dat ook de vraag naar goederen en diensten stijgt, en dat zorgt ervoor dat de inflatie stijgt tot een wenselijk niveau.
Nu, laten we zeggen dat de RBI de rentevoeten verhoogt. Als individuen zouden we liever geld sparen (omdat het rendement hoger zou zijn) en bedrijven zouden liever geen geld lenen omdat de kosten van lenen zijn gestegen. Dit zou een situatie creëren waarin uitgaven, investeringen en dus de vraag allemaal dalen. Hierdoor zou de inflatie dalen.
In een notendop…
In theorie zijn inflatie en rente dus omgekeerd evenredig – dat wil zeggen dat ze in tegengestelde richting gaan. Wanneer een economie in een recessie verkeert, verlagen centrale banken over de hele wereld de rente om bestedingen en investeringen te stimuleren, waardoor uiteindelijk de inflatie toeneemt en de economie weer op gang komt. Aan de andere kant, wanneer de inflatie erg hoog is en de economie oververhit raakt, verhogen centrale banken de rente om uitgaven en investeringen te ontmoedigen, wat helpt bij het verlagen van de inflatie – en op zijn beurt een anders oververhitte economie afkoelt.
*****
Schrijf u in voor onze wekelijkse marktanalyse
3.00.000+ beleggers lezen onze wekelijkse nieuwsbrief voor diepgaande beleggingsinzichten, de laatste marktupdates, en financieel nieuws.