Volgens een schatting die wordt geciteerd in het baanbrekende boek over de vroege drag queen cultuur, “Mother Camp,” waren er in de Verenigde Staten tegen juli 1966 ongeveer 500 regelmatig optredende drag queens. Dat was ook het jaar waarin toneellegende Jim Bailey voor het eerst het publiek versteld deed staan met zijn exacte belichaming van Judy Garland, maar Bailey zou er tegen opzien om bij de drag queen hoofdtellingen te worden gerekend. Hoewel Bailey meer dan 40 jaar lang een indrukwekkend publiek trok met zijn imitaties van vrouwelijke Hollywood-iconen, toont zijn voorkeur om als illusionist en niet als dragqueen te worden bestempeld aan hoe genuanceerd de terminologie van het travestieten is.
De term “dragqueen” komt van een samenvoeging van “drag”, dat in de theatertaal al eeuwen bestaat om te verwijzen naar mannen die zich in vrouwenkleren kleden, en “queen”, een anti-slang woord voor een verwijfde homoseksuele man. En hoewel dragqueens vandaag de dag worden geassocieerd met homobevolking, zijn niet alle mannen die drag hebben uitgevoerd homo; vaak zijn dit entertainers zoals Bailey die de voorkeur geven aan formuleringen als “vrouwelijke imitator” of “illusionist” om hun vak te beschrijven. Drag queens die alleen vrouwelijke kleding en make-up dragen tijdens optredens, maar zich buiten het toneel identificeren als man, kunnen ook ten onrechte worden bestempeld als transseksueel of travestiet, een oudere term die vandaag de dag uit de gratie is geraakt vanwege de associatie met homoseksualiteit en travestie als psychische aandoeningen. Dat gezegd hebbende, transgenders en transseksuelen die zich op en naast het podium voordoen als verschillende genders of biologische geslachten kunnen ook drag optreden.
Advertentie
Crossdressing en drag optredens bestonden als een ondergrondse cultuur voor een groot deel van de 20e eeuw, en de zichtbaarheid van dragqueens nam toe samen met die van de LGBT-gemeenschappen aan het eind van de jaren 1960. Toen in 1969 de beruchte Stonewall-rellen plaatsvonden in de door de maffia gerunde Stonewall Inn in New York, destijds een van de enige homobars in de stad, waren homoseksuele handelingen in elke staat behalve Illinois illegaal. Op 28 juni viel de politie van New York de bar binnen om homoseksuele klanten op heterdaad te arresteren, en toen de menigte besloot terug te vechten in plaats van te capituleren, stonden dragqueens en transseksuelen met hoge hakken in de frontlinie van de zesdaagse schermutseling die officieel het begin van de homobeweging in de Verenigde Staten inluidde.
Ondanks de wettelijke repressie en het sociale ostracisme begonnen de dragqueen-gemeenschappen zich in het midden van de jaren zestig formeler te organiseren. Als reactie op de sluiting van een reeks homobars door de politie richtte José Julio Sarria, de eerste openlijk homoseksuele politieke kandidaat en artiest in San Francisco, het Imperial Court System op dat de dragqueen- en homogemeenschap in het algemeen verenigde voor jaarlijkse drag-bals en andere evenementen. Er zijn nu hoofdstukken in steden in de Verenigde Staten, Canada en Mexico en ze dienen grotendeels als filantropische organisaties die HIV- en AIDS-preventie en onderzoek helpen ondersteunen.
Drag-bals zijn ook hoeksteenfestivals geworden binnen de Afro-Amerikaanse drag queen-gemeenschappen. Vergelijkbaar met een broederschap systeem, kunnen opkomende drag queens zich aansluiten bij lokale huizen onder leiding van oudere, ervaren huis “moeders” of “vaders,” die helpen de jonge leden in hun drag bezigheden en bieden morele en sociale steun, samen met onderdak als ze zijn geschopt uit hun huizen. Van tijd tot tijd nemen drag queens en kings uit verschillende huizen het tegen elkaar op tijdens bals, waar deelnemers in categorieën als Femme Queen Impersonation en Male Face tegen elkaar strijden. Jenny Livingston heeft de Afro-Amerikaanse balcultuur van Harlem vastgelegd in haar documentaire “Paris Is Burning” uit 1990, die ook een intieme blik bood op wat er nodig is om voor een nacht in een dragqueen te veranderen.