Hernia (navel/inguinaal)

Wat is een hernia?

Een hernia ontstaat wanneer een deel van de darm door een zwakke plek in de buikspieren naar buiten steekt. Onder de huid is een zachte uitstulping te zien op de plaats waar de hernia is ontstaan.

Bij zuigelingen komt de hernia meestal op een van de volgende twee plaatsen voor:

• rond de navel;

• in de liesstreek.

Een hernia die in de navelstreek ontstaat, wordt een navelbreuk genoemd.

Een hernia die in de liesstreek optreedt, wordt een liesbreuk genoemd.

Wat zijn de oorzaken van hernia’s?

Een hernia kan in de eerste maanden van het leven van een baby ontstaan door een zwakte van de buikspieren. Liesbreuken en navelbreuken komen om iets andere redenen voor.

Wat is een liesbreuk?

Als een mannelijke foetus groeit en rijpt tijdens de zwangerschap, ontwikkelen de testikels zich in de buik en dalen vervolgens af in het scrotum via een gebied dat het lieskanaal wordt genoemd. Kort na de geboorte van de baby sluit het lieskanaal zich en verhindert dat de testikels terug naar de buikholte bewegen. Als dit gebied niet volledig sluit, kan een darmlus door het verzwakte deel van de onderbuikwand in het lieskanaal terechtkomen, met een hernia als gevolg.

Weliswaar hebben vrouwen geen testikels, maar wel een lieskanaal, zodat ook in dit gebied hernia’s kunnen ontstaan. Een liesbreuk komt bij vrouwen niet zo vaak voor als bij mannen.

Wat is een navelbreuk?

Tijdens de groei en ontwikkeling van de foetus tijdens de zwangerschap ontstaat een kleine opening in de buikspieren, waardoor de navelstreng kan passeren, zodat de moeder met de baby verbonden is. Na de geboorte sluit de opening in de buikspieren zich naarmate de baby rijper wordt. Soms sluiten deze spieren niet of komen ze niet volledig samen, en is er nog steeds een kleine opening. Een deel van de darm kan door de opening tussen de buikspieren glippen en een hernia veroorzaken.

Wie loopt het risico een hernia te ontwikkelen?

Hernias komen vaker voor bij zuigelingen die een of meer van de volgende risicofactoren hebben:

• een ouder of broer die als kind een hernia heeft gehad;

• cystische fibrose;

• ontwikkelingsdysplasie van de heup;

• ongedescheiden testikels;

• anomalieën van de urethra.

Innguinale hernia’s komen in de volgende gevallen voor:

• bij 3% tot 5% van de voldragen zuigelingen;

• driemaal zo vaak bij premature zuigelingen;

• kinderen met een familiegeschiedenis van liesbreuken;

• vaker bij zuigelingen en kinderen met andere urogenitale afwijkingen;

• het vaakst in de rechter liesstreek, maar kan aan beide kanten voorkomen.

Umbilicale hernia’s komen in de volgende gevallen voor:

het vaakst bij Afro-Amerikaanse zuigelingen;

het vaakst bij premature zuigelingen.

Waarom is een hernia een probleem?

Occasioneel kan het deel van de darm dat door een hernia uitsteekt, vast komen te zitten en kan dan niet meer worden teruggebracht. Dit betekent dat het darmkanaal niet voorzichtig kan worden teruggeduwd in de buikholte. Wanneer dit gebeurt, kan de bloedtoevoer naar dat deel van de darm verloren gaan. De darm heeft een goede bloedtoevoer nodig om gezond te blijven en goed te functioneren.

Wat zijn de symptomen van een hernia?

Hernia’s komen meestal voor bij pasgeborenen, maar kunnen tot enkele weken of maanden na de geboorte onopgemerkt blijven.

Uitputting en huilen veroorzaken geen hernia’s; wel kan een verhoogde druk in de buik een hernia beter doen opvallen.

• Innguinale hernia’s verschijnen als een uitstulping of zwelling in de lies of het scrotum. De zwelling kan duidelijker zijn wanneer de baby huilt en kan afnemen of verdwijnen wanneer de baby rustiger wordt. Als de arts lichtjes op dit knobbeltje drukt terwijl de baby rustig ligt, zal het meestal krimpen of in de buik verdwijnen.

• Embilicale hernia’s verschijnen als een knobbeltje of zwelling in het navelgebied. De zwelling kan duidelijker zijn wanneer de baby huilt en kan afnemen of verdwijnen wanneer de baby rustiger wordt. Als uw arts licht op deze uitstulping drukt terwijl de baby rustig ligt, zal deze meestal krimpen of in de buik trekken.

Als de hernia niet kan krimpen, kan het deel van de darm bekneld raken in het verzwakte deel van de buikspier. Symptomen die kunnen worden waargenomen wanneer dit gebeurt, zijn onder meer de volgende:

• grote, ronde buik;

• pijn en gevoeligheid in de buik;

• overgeven;

• irriteerbaarheid;

• roodheid of verkleuring in het gebied rond de hernia;

• koorts.

De symptomen van een hernia kunnen lijken op die van andere medische aandoeningen of problemen. Raadpleeg altijd de arts van uw baby voor een diagnose.

Hoe worden hernia’s vastgesteld?

Hernia’s kunnen worden vastgesteld door een lichamelijk onderzoek door de arts van uw baby. Uw baby zal worden onderzocht om te bepalen of de hernia reduceerbaar is (in de buikholte kan worden geduwd) of niet. De arts kan een röntgenfoto of een echografie van de buik laten maken om de darm nader te onderzoeken, vooral als de hernia niet meer te verkleinen is.

Wat is de behandeling van hernia’s?

De arts van uw baby zal de specifieke behandeling bepalen op basis van het volgende:

• de zwangerschapsduur, de algemene gezondheidstoestand en de medische voorgeschiedenis van uw baby;

• het soort hernia;

• of de hernia al dan niet kan worden verkleind (in de buikholte kan worden geduwd);

• de tolerantie van uw baby voor specifieke geneesmiddelen, procedures of therapieën;

• uw mening of voorkeur.

Innguinale hernia. Een operatie is nodig om een liesbreuk te behandelen. Het zal snel na de ontdekking operatief worden hersteld, omdat de darm in het lieskanaal vast kan komen te zitten. Wanneer dit gebeurt, kan de bloedtoevoer naar de darm worden afgesneden en kan de darm worden beschadigd. Een operatie voor een liesbreuk wordt meestal gedaan voordat deze schade optreedt.

Tijdens een operatie voor een liesbreuk zal uw baby onder narcose zijn. Er wordt een kleine incisie gemaakt in het gebied van de hernia. Het darmgedeelte wordt teruggeplaatst in de buikholte. De spieren worden dan weer aan elkaar gehecht. Soms wordt gaas gebruikt om het gebied waar de spieren zijn gerepareerd te helpen versterken.

De operatie voor een hernia is meestal een vrij eenvoudige ingreep. Gezonde baby’s met een liesbreuk die operatief is gerepareerd, kunnen meestal dezelfde dag van de operatie naar huis.

Buitenbeenbreuk. Tegen de tijd dat ze één jaar oud zijn, zullen navelbreuken uit zichzelf gesloten zijn zonder operatie. Vrijwel alle navelhernia’s zullen zonder operatie gesloten zijn tegen de leeftijd van 5 jaar.

Het plaatsen van een muntje of tape over de hernia zal deze niet verhelpen.

Er zijn veel meningen over wanneer chirurgische reparatie van een navelbreuk noodzakelijk is. In het algemeen geldt dat als de hernia groter wordt naarmate men ouder wordt, als de hernia niet kan worden gereduceerd, of als de hernia na de leeftijd van 3 jaar nog steeds aanwezig is, uw arts kan voorstellen de hernia operatief te laten repareren. Overleg altijd met de arts van uw baby om te bepalen wat het beste is voor uw kind.

Tijdens een herniaoperatie zal uw baby onder narcose zijn. Er wordt een kleine incisie gemaakt in de navel. Het darmgedeelte wordt teruggeplaatst in de buikholte. De spieren worden dan weer aan elkaar gehecht. Soms wordt een stukje gaas gebruikt om het gebied waar de spieren zijn gerepareerd te helpen verstevigen.

Gezonde baby’s die een navelbreuk hebben die operatief is gerepareerd, kunnen meestal dezelfde dag van de operatie naar huis.

Wat is de prognose voor deze aandoening op de lange termijn?

Als de hernia eenmaal is gesloten, spontaan of door een operatie, is het onwaarschijnlijk dat hij terugkomt. De kans dat de hernia terugkomt, kan toenemen als de darm beschadigd is.