Zwangerschap heeft invloed op vrijwel elk deel van uw lichaam – ook op uw hart en bloedsomloopstelsel. Vanaf het eerste trimester neemt het volume van uw bloed toe om uw groeiende baby te voeden, waardoor de hoeveelheid bloed die uw hart per minuut rondpompt met 30 tot 50 procent toeneemt.
Uw hartslag gaat ook omhoog naarmate uw zwangerschap vordert, en tijdens de bevalling wordt uw hart ook nog eens extra belast.
Al deze veranderingen zijn normaal tijdens de zwangerschap, maar voor aanstaande moeders met reeds bestaande hartaandoeningen (inclusief aangeboren hartaandoeningen, dat is een afwijking of aandoening waarmee u bent geboren), kunnen de spanningen op de bloedsomloop ervoor zorgen dat uw zwangerschap met een aantal extra risico’s gepaard gaat.
Gelukkig kunnen veel vrouwen met hartaandoeningen met extra zorg en een deskundig medisch team een gezonde zwangerschap hebben.
- Wat moet ik doen als ik een hartaandoening heb en zwanger wil worden?
- Aanbevolen lectuur
- Welke hartaandoeningen kunnen problemen veroorzaken tijdens de zwangerschap?
- Welke speciale controle heb ik tijdens de zwangerschap nodig als ik een hartaandoening heb?
- Zijn er symptomen waar ik op moet letten?
- Als ik een aangeboren hartafwijking heb, loopt mijn baby dan ook het risico om er een te krijgen?
Wat moet ik doen als ik een hartaandoening heb en zwanger wil worden?
Het is belangrijk om vóór de zwangerschap een grondige controle te ondergaan bij uw OB/GYN en uw cardioloog. Uw artsen kunnen ook voorstellen dat u een afspraak maakt met een specialist in maternale foetale geneeskunde (een OB/GYN die aanstaande moeders met een hoog risico behandelt) voor verdere evaluatie.
In de meeste gevallen – vooral als u goed kunt functioneren met uw hartaandoening – zal uw medische team u het groene licht geven om zwanger te worden.
Als u enigszins beperkt bent vanwege uw hartaandoening – of als u een niet-herstelde hartafwijking hebt – willen uw artsen mogelijk aanvullende tests en behandelingen uitvoeren voordat u zwanger wordt. In zeldzame gevallen kan u worden geadviseerd om een zwangerschap helemaal te vermijden omdat het te riskant zou zijn.
Als u medicijnen voor uw hartaandoening gebruikt, moeten uw artsen alle medicijnen evalueren om te zien welke veilig zijn om tijdens de zwangerschap te blijven gebruiken. Zij kunnen u voorstellen een andere behandeling te proberen die veilig is voor de zwangerschap of die minder risico’s inhoudt voor u en uw baby.
Aanbevolen lectuur
Welke hartaandoeningen kunnen problemen veroorzaken tijdens de zwangerschap?
Sommige onderliggende hartaandoeningen bij aanstaande moeders veroorzaken weinig tot geen problemen tijdens de zwangerschap, terwijl andere veel riskanter kunnen zijn voor u en uw baby en de kans op zwangerschapscomplicaties kunnen vergroten.
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) deelt hartaandoeningen bij moeders in vier risicocategorieën in, waarbij klasse I de laagste kans op complicaties geeft en klasse IV de hoogste kans. Uw arts kan uw risicoklasse al bepalen voordat u zwanger wordt.
Eenvoudige aangeboren hartafwijkingen die met succes zijn hersteld (atriale of ventrale septumdefecten en patent ductus arteriosus, bijvoorbeeld), lichte hartklepafwijkingen en hartruis worden doorgaans als een laag risico beschouwd.
Als u een aangeboren hartaandoening hebt, loopt u een iets hoger risico op een miskraam, een vroeggeboorte of een baby met een laag geboortegewicht.
Meer ernstige hartaandoeningen kunnen zijn:
- Erge of niet herstelde misvormingen van de hartkleppen
- De meeste aritmieën (onregelmatige hartslag)
- Complexe aangeboren hartafwijkingen (waaronder Tetralogie of Fallot)
- Cardiomyopathie (verzwakte hartspier)
- Sommige vormen van het syndroom van Marfan
Zekere hartaandoeningen zouden een zwangerschap te riskant maken, en uw arts zal u waarschijnlijk afraden zwanger te worden. Deze omvatten het syndroom van Marfan met een ernstig vergrote aorta, ernstige aortastenose, ernstige pulmonale hypertensie, het syndroom van Eisenmenger en congestief hartfalen.
Welke speciale controle heb ik tijdens de zwangerschap nodig als ik een hartaandoening heb?
Naast uw regelmatige prenatale bezoeken om te controleren of uw zwangerschap gezond is en goed verloopt, moeten u en uw medisch team ervoor zorgen dat uw hartaandoening uw zwangerschap niet negatief beïnvloedt.
Hoeveel extra controle u nodig hebt, hangt af van de ernst van uw hartaandoening. Als uw hartaandoening in de lage risicocategorie valt, hoeft u uw cardioloog tijdens uw hele zwangerschap maar één of twee keer te bezoeken. Als uw aandoening ernstiger is, moet u vaker naar de cardioloog, waarschijnlijk om de twee tot vier weken.
Uw behandelaar zal een aantal onderzoeken doen om te controleren of uw hart goed werkt. Deze tests (die u waarschijnlijk al vele malen eerder hebt gehad) kunnen een echocardiogram (echo) en een elektrocardiogram (EKG) omvatten.
Routine-echografieën helpen de groei en ontwikkeling van uw baby te volgen om ervoor te zorgen dat deze op schema ligt. Gespecialiseerde echo’s (foetale echocardiogrammen) kunnen helpen om eventuele foetale hartproblemen in een vroeg stadium op te sporen. Dit wordt meestal gedaan door een specialist op het gebied van foetale geneeskunde voor moeders of een kindercardioloog.
Uw artsen zullen uw hart ook tijdens de bevalling nauwlettend in de gaten houden. Ze zullen al uw weeën bijhouden en de hartslag van uw baby nauwlettend in de gaten houden.
U kunt worden gevraagd om op uw zij te gaan liggen of rechtop te gaan zitten in plaats van plat op uw rug te bevallen. Als u een zeer hoog risico loopt, kan er zelfs een katheter in een ader of slagader worden geplaatst om uw hartfunctie beter in de gaten te houden. Als endocarditis (een infectie van de binnenkant van het hart) een probleem is, kunt u vlak voor en na de bevalling een antibioticabehandeling krijgen.
Afhankelijk van de ernst van de aandoening kan een keizersnede worden aanbevolen, of een geassisteerde vaginale bevalling met een tang of vacuüm kan worden geadviseerd om persen aan het einde van de bevalling te voorkomen. Na de bevalling kunnen sommige patiënten, afhankelijk van de ernst van uw aandoening, intensievere bewaking nodig hebben of tijdelijk op de IC moeten worden opgenomen om ervoor te zorgen dat u goed herstelt van de bevalling.
Zijn er symptomen waar ik op moet letten?
Neem contact op met uw prenatale arts als u iets ongewoons opmerkt, zelfs als u alleen maar het gevoel hebt dat er iets niet helemaal in orde is.
Bel onmiddellijk uw arts als u moeite hebt met ademhalen of kortademig bent, als u hartkloppingen of een onregelmatige pols voelt, of als u pijn op de borst hebt. Als u uw arts niet kunt bereiken, bel dan 112 of ga naar de eerste hulp.
Als ik een aangeboren hartafwijking heb, loopt mijn baby dan ook het risico om er een te krijgen?
Het is mogelijk dat u de aandoening doorgeeft aan uw baby, maar het is niet zeker. Sommige aangeboren hartafwijkingen zijn sterker genetisch bepaald dan andere. Uw baby zal nauwlettend in de gaten worden gehouden om te zien hoe zijn of haar kleine hart zich ontwikkelt.
Er is een afspraak met een genetisch consulent voordat u zwanger wordt, die u kan helpen uw risico op een kind met een aangeboren hartafwijking te bepalen.
Afhankelijk van uw specifieke hartaandoening hebt u waarschijnlijk een goede kans op een gezonde zwangerschap en baby met de juiste medische zorg en controle. Gezonde zwangerschapsgewoonten – zoals voldoende rust nemen, zo weinig mogelijk stress ervaren, goed eten en roken en alcohol vermijden – kunnen ook helpen om het risico op zwangerschapscomplicaties te verkleinen.