Coxsackievirusinfecties

• Grote tekstgrootteGrote tekstgrootteReguliere tekstgrootte

Wat zijn coxsackievirusinfecties?

Coxsackievirussen maken deel uit van de enterovirusfamilie (waartoe ook het poliovirus en het hepatitis A-virus behoren) en leven in het spijsverteringskanaal van de mens.

De virussen kunnen van persoon op persoon worden overgedragen, meestal via ongewassen handen en met uitwerpselen (poep) besmette oppervlakken, waar ze enkele dagen kunnen blijven leven.

In de meeste gevallen veroorzaken coxsackievirusinfecties griepachtige symptomen en gaan ze zonder behandeling over. Maar in sommige gevallen kunnen ze leiden tot ernstigere infecties.

Wat zijn de tekenen en symptomen van coxsackievirus infecties?

Symptomen van coxsackievirus kunnen gevarieerd zijn. Ongeveer de helft van de kinderen met een infectie heeft geen symptomen. Anderen hebben plotseling hoge koorts, hoofdpijn en spierpijn, en sommigen hebben ook keelpijn, maagklachten of misselijkheid. Een kind met een coxsackievirusinfectie heeft soms alleen een temperatuur en geen andere symptomen. Bij de meeste kinderen duurt de koorts ongeveer drie dagen en verdwijnt dan.

Welke problemen kunnen zich voordoen?

Coxsackievirus kan symptomen veroorzaken die verschillende delen van het lichaam treffen, waaronder de volgende:

• Hand-, voet- en mondziekte, een type coxsackievirussyndroom, veroorzaakt pijnlijke rode blaasjes op de tong, het tandvlees, het dak van de mond, de binnenkant van de wangen, de handpalmen en de voetzolen.

• Herpangina, een infectie van de keel, veroorzaakt blaren en zweren met een rode ring op de amandelen en het zachte gehemelte (het vlezige gedeelte achter in het monddak).
• Hemorragische conjunctivitis, een infectie die het oogwit aantast en meestal begint met oogpijn, gevolgd door roodheid en tranen van de ogen, samen met zwelling, gevoeligheid voor licht en wazig zien.

Zelden kan coxsackievirus ernstigere infecties veroorzaken die behandeling in het ziekenhuis vereisen, zoals de volgende:

• virale meningitis, een infectie van de hersenvliezen (membranen die de hersenen en het ruggenmerg omgeven)
• encefalitis, een herseninfectie
• myocarditis, een infectie van de hartspier

Moeders kunnen de infectie doorgeven aan pasgeborenen tijdens of vlak na de geboorte. Zuigelingen lopen een verhoogd risico op ernstige infecties, waaronder myocarditis, hepatitis en meningoencefalitis (een ontsteking van de hersenen en het hersenvlies). Bij pasgeborenen kunnen de symptomen binnen twee weken na de geboorte optreden.

Zijn coxsackievirusinfecties besmettelijk?

Coxsackievirus is zeer besmettelijk. De ziekte kan van mens op mens worden overgedragen via vuile handen en met uitwerpselen besmette oppervlakken. Het kan ook worden verspreid door vloeistofdruppeltjes die in de lucht worden verspreid wanneer iemand hoest of niest.

Wanneer een gemeenschap door een uitbraak wordt getroffen, is de infectie met het coxsackievirus het hoogst onder zuigelingen en kinderen jonger dan 5 jaar. Het virus verspreidt zich gemakkelijk in omgevingen met veel mensen, zoals scholen, kinderdagverblijven en zomerkampen. De hoogste mate van overdracht vindt plaats in de eerste week dat iemand ziek is.

In koudere klimaten doen uitbraken zich meestal voor in de zomer en herfst, maar in tropische gebieden komen uitbraken het hele jaar door voor.

Hoe worden coxsackievirusinfecties behandeld?

Afhankelijk van het type infectie en de symptomen die het veroorzaakt, kan een arts medicijnen voorschrijven om een kind te helpen. Omdat antibiotica alleen bacteriën behandelen, kunnen ze niet worden gebruikt om een coxsackievirusinfectie te bestrijden.

U kunt paracetamol of ibuprofen geven om kleine pijntjes en kwaaltjes te verlichten. Als de koorts langer dan 24 uur aanhoudt of als uw kind symptomen heeft van een ernstigere coxsackievirusinfectie, moet u de dokter bellen.

De meeste kinderen met een eenvoudige coxsackievirusinfectie herstellen binnen een paar dagen volledig zonder medische behandeling. Als een kind koorts heeft en geen andere symptomen, moet het in bed blijven en rustig binnenshuis spelen. Bied veel vocht aan om uitdroging te voorkomen.

Hoe lang duren coxsackievirusinfecties?

De duur van de infectie kan variëren. Kinderen die alleen koorts hebben, kunnen binnen 24 uur weer een normale temperatuur hebben, hoewel koorts meestal gemiddeld 3 dagen aanhoudt. Hand-, voet- en mondziekte duurt meestal 2 tot 3 dagen; virale meningitis kan 3 tot 7 dagen duren om te verdwijnen.

Wanneer moet ik de dokter bellen?

Bel onmiddellijk de dokter als uw kind een van deze symptomen heeft:

• koorts hoger dan 100,4 °F (38 °C) voor zuigelingen jonger dan 6 maanden en hoger dan 102 °F (38,8 °C) bij oudere kinderen
• gebrek aan eetlust
• voedingsproblemen
• overgeven
• diarree
• moeilijke ademhaling
• aanvallen
• convulsies
• ongewone slaperigheid
• pijn op de borst of in de buik
• zweertjes op de huid of in de mond
• zeer zere keel
• hevige hoofdpijn, vooral met braken, verwardheid of ongewone slaperigheid
• stijfheid in de nek
• rode, gezwollen, tranende ogen
• pijn in een of beide testikels

Kan een coxsackievirusinfectie voorkomen worden?

Er bestaat geen vaccin om coxsackievirusinfecties te voorkomen. Handen wassen is de beste bescherming. Herinner iedereen in uw gezin eraan de handen grondig en vaak te wassen, vooral na het toilet of het verschonen van de luiers van een zuigeling, voor het eten en voor het bereiden van voedsel. Gedeeld speelgoed in kinderdagverblijven en kleuterscholen moet vaak met een ontsmettingsmiddel worden schoongemaakt, omdat het virus dagenlang op deze voorwerpen kan leven.

Kinderen die ziek zijn met een coxsackievirusinfectie moeten een paar dagen uit school of crèche worden gehouden om verspreiding van de infectie te voorkomen.