Albus (Alba in zijn vrouwelijke vorm) werd door de Romeinen als cognomen gebruikt. Voorbeelden van de naam Albus voor Romeinse mannen zijn echter zeldzaam in gebruik. Er zijn geen voorbeelden van Romeinse vrouwen met de naam Alba, maar aangezien de namen van zeer weinig Romeinse vrouwen door de eeuwen heen bewaard zijn gebleven, en de familienaam al ongebruikelijk was, is dat misschien wel begrijpelijk. Het lijkt erop dat de naam al snel werd verlengd tot Albinus, zoals de mode was. Hier vinden we nog veel meer gevallen van Albinus in gebruik, en ook de vrouwelijke vorm Albina. De heilige Albina was een Romeins martelares uit de 3e eeuw, en er zijn verschillende andere Romeinse martelaressen die aan deze naam beantwoorden.
Er zijn aanwijzingen dat Alba in de Middeleeuwen weinig werd gebruikt, waarschijnlijk als vrouwelijke vorm van Albus, Alban of Albin(us), waarvan de laatste in gebruik waren dankzij de verering van de heilige Alban en de heilige Albinus. Een vrouw met de naam Alba wordt vermeld in de Assize Rolls van Norfolk in 1315, en de DMNES heeft een vermelding van een Albana in Frankrijk in 825. Over het algemeen was de naam echter zeldzaam.
Er zijn een paar voorbeelden van de naam in gebruik in de 16e eeuw, vooral geconcentreerd in en rond Kent. Dit was nog steeds het geval ten tijde van de volkstelling van 1881, toen de naam 13 keer als voornaam werd geregistreerd, voornamelijk in het zuidoosten.
Alba wordt sinds de Middeleeuwen op het hele continent als achternaam gebruikt. In Groot-Brittannië nam hij de vorm Albe of Aube aan, gebaseerd op de Franse afstammelingen van albus. In Spanje is Alba een aristocratische familienaam, behorend tot de hertogen van Alba.
Alba was de naam die aanvankelijk werd gegeven aan de dochter van Lord Byron met Claire Clairmont na de dageraad, maar toen Byron de voogdij over het kind kreeg, werd haar naam veranderd in Allegra.
De naam bleef matig gebruikt van de 16e tot en met de 20e eeuw. Geboorten in Engeland en Wales per decennium waren als volgt:
1840s: 1 geboorte
1850s: 3 geboorten
1860s: 3 geboorten
1870s: 5 geboorten
1880s: 3 geboorten
1890s: 11 geboorten
1900s: 15 geboorten
1910s: 7 geboorten
1920s: 8 geboorten
1930s: 9 geboorten
1940s: 11 geboorten
1950s: 15 geboorten
1960s: 11 geboorten
In 2003 kwam de debuutroman Time Travelers Wife van Audrey Niffenegger uit. Het werd een bestseller en won in 2006 een National Book Award in de categorie Popular Fiction Award. Het succes van het boek, en van de vervolgfilm in 2009, kan worden gezien in de opmerkelijke verandering in populariteit van de naam in Groot-Brittannië.
Een andere actuele invloed op de naam is waarschijnlijk Alba Violet Bale, dochter van de Welshe profvoetballer Gareth Bale die voor Real Madrid en het nationale team van Wales speelt. Alba Bale werd geboren in oktober 2012, maar ze kwam in de media toen Gareth voor een recordbedrag werd getransfereerd naar Real Madrid.
Meer recent heeft de jonge Alba Bale media-aandacht gekregen, toen ze op het veld verscheen na het succes van Wales in het WK van 2015.
Van 1996 tot 2006 werd Alba in Engeland en Wales net zo matig gebruikt als in de hele 20e eeuw, met een gemiddelde van tussen de 4 en 15 geboorten per jaar, en bleef ze ruim onder de top 1000.
Na 2006 begon de naam te stijgen, en in 2010 stond de naam op #773 (47 geboorten). De naam is sindsdien blijven stijgen en bereikte #378 (118 geboorten) in 2013 en #273 in 2015.
Curieus genoeg werd de naam in Schotland in het laatste deel van de 20e eeuw weinig gebruikt, en werd hij in de jaren zeventig helemaal niet geregistreerd en kregen slechts twee meisjes de naam in de jaren tachtig en vijf in de jaren negentig.
De naam werd regelmatiger gebruikt in de 21ste eeuw, met een stijging ten opzichte van 2005 toen hij op #687 stond (3 geboorten). Het is consistent en in toenemende mate elk jaar sindsdien gebruikt, met een sprong omhoog van #802 (3 geboorten) in 2010 tot #229 (19 geboorten) in 2011. Het bereikte een hoogtepunt op #155 (30 geboorten) in 2013. In 2015 stond de naam op #156 met 29 geboorten.