De thuisbasis van meer dan 2.500 stammen en etnische groepen, is een groot deel van de culturele diversiteit van India geëtst in de gevarieerde kunstvormen van de inheemse bevolking van het land.
In de loop der jaren hebben deze oude kunstvormen veranderingen ondergaan. Natuurlijke pigmenten en kleurstoffen zijn vervangen door acrylverf en inkt, en terwijl de traditionele schilderijen meestal werden gebruikt voor het versieren van muren van huizen, worden ze nu afgebeeld op doeken.
Desondanks geeft tribale en volkskunst ons vandaag de dag een glimp van het rijke erfgoed van India. Hier zijn 5 van deze kunstvormen die u moet kennen!
WARLI
Een oude stam die in de staten Gujarat en Maharashtra leeft, de Warlis staan bekend om hun rudimentaire muurschilderingen, die een lange traditie weerspiegelen die duizenden jaren teruggaat.
Geroemd om zijn eenvoudige maar unieke weergave van het leven, bevat Warli kunst geometrische vormen die mensen en dieren voorstellen. De schilderijen beelden jacht-, vis- en landbouwscènes, festivals en dansen uit.
De afbeelding van de Moedergodin als het symbool van vruchtbaarheid, evenals de “Tarpa-dans” is een veelvoorkomend thema. De tarpa, een instrument dat om beurten wordt bespeeld, staat vaak in het middelpunt, waaromheen verstrengelde mannen en vrouwen zich in een cirkel bewegen. Men gelooft dat dit lijkt op de cirkel van het leven.
De techniek van de Warli kunst is eenvoudig. Een bamboestokje wordt gebruikt als penseel, en witte verf gemaakt van rijstpasta, wordt gebruikt op een rode oker achtergrond. Soms wordt ook acrylverf gebruikt in plaats van rijstpasta, samen met koemest en gerue (rode aarde) voor de aardachtige achtergronden.
SAURA
Een jungle stam met een aparte cultuur, de Saura worden gevonden in Odisha, Jharkhand, Madhya Pradesh en Maharashtra.
Saura kunst toont de glorie van de natuur. De meeste schilderijen zijn gebaseerd op een centraal concept dat bekend staat als de ‘Levensboom’, waarvan de takken onderdak bieden aan dieren en mensen, en de prachtige relatie tussen mens en milieu uitdrukken.
Saura-schilderijen, die ikons worden genoemd, hebben een religieuze betekenis, en worden gewoonlijk gemaakt als een toewijding aan hun godheid, Idital. In de traditionele Saura-kunst worden natuurlijke kleuren gebruikt die afkomstig zijn van sisal, neem en andere kruiden en bloemen.
Saura-kunst wordt vaak verward met Warli kunst van West-India. Er zijn echter subtiele verschillen tussen de twee. Net als in de Warli zijn ook in de Saura-kunst geometrische figuren afgebeeld, maar de Saura-vormen zijn groter en langgerekter. Verder gebruiken de Saura schilderijen een visnet-benadering, waarbij eerst de rand wordt gemaakt, en dan de motieven naar binnen worden gesloten, in tegenstelling tot de Warli. Het fysieke onderscheid tussen mannen en vrouwen, dat zeer prominent is in de Warli kunst, is niet zo opvallend in de Saura kunst.
BHIL
De Bhils stammen af van de machtige boogschutter Ekalavya uit Mahabharata en zijn een van de grootste stammen in India. Zij komen voor in Madhya Pradesh, Gujarat, Rajasthan en Maharashtra.
Bhil kunst beeldt het leven van de stammen uit in levendige kleuren. Alles wat met hun leven te maken heeft wordt geschilderd – de zon, de maan, de dieren, bomen, rivieren, mythologische figuren en hun goden.
Of het nu op papier is of op de muren van hun huis, er bestaat geen twijfel over dat de Bhil-kunst het aangeboren gevoel voor esthetiek van de stam weerspiegelt. De Bhil-kunstenaars gebruiken plantaardige kleuren en plantaardige verfstoffen, zoals kumkum, haldi, kajal, rijst, mehendi en kalksteen, maar ook acrylverf.
MADHUBANI
De Madhubani- of Mithila-schilderkunst, die bekend staat om haar ingewikkelde motieven en levendige kleuren, is een Indiase kunstvorm die is ontwikkeld door vrouwen uit de regio Mithila in Noord-Bihar. Hoewel ze al honderden jaren worden beoefend, waren Madhubani-schilderijen relatief onbekend en werden ze pas in 1934 “ontdekt” toen een Britse koloniale officier ze tijdens een inspectie na een aardbeving op de muren van huizen aantrof.
Traditioneel vervaardigd tijdens speciale gelegenheden en ceremonies, tonen Madhubani-schilderijen meestal natuur- en religieuze motieven. De thema’s draaien rond godheden als Krishna, Rama, Shiva, Durga, Lakshmi, Saraswati, en objecten als de zon en de maan worden ook veel geschilderd. Men gelooft dat deze kunstvorm is ontstaan in de tijd van de Ramayana, toen koning Janak kunstenaars opdracht gaf schilderijen te maken ter gelegenheid van het huwelijk van zijn dochter Sita.
Deze schilderijen worden gemaakt met vingers, twijgen, penselen, pennen en lucifers, en natuurlijke kleurstoffen en pigmenten, zoals kurkuma, roet, koeienmest, indigo, rijstpoeder, sandelhout en roos worden nog steeds gebruikt. Een interessant kenmerk van deze kunstvorm is dat de kunstenaars ernaar streven elke mogelijke centimeter van het doek te bedekken met patronen, waarbij de gaten worden opgevuld met bloemen, dieren, vogels en geometrische ontwerpen.
GOND
De Gonds behoren tot de grootste stammen in India en hebben een geschiedenis die 1400 jaar teruggaat. Ze zijn in aanzienlijke aantallen aanwezig in Madhya Pradesh, Andhra Pradesh, Chhattisgarh en Odisha.
De Gonds schijnen te geloven in een oud geloof dat zegt dat een goed beeld geluk brengt, en het is dit geloof dat aan de basis ligt van deze kunstvorm. Om het kwaad af te wenden en geluk in te luiden, versierden de Gonds hun huizen met traditionele tatoeages en motieven.
Voor de Gond is alles nauw verbonden met de natuur, en hun kunst bevat motieven die hun geloof en rituelen, het leven in het dorp en de opmerkelijke relatie van de mens met de natuur uitbeelden. De Gond staan bekend om hun levendige kleuren en fantasierijk gebruik van lijnen en stippen. Tegenwoordig gebruiken ze natuurlijke kleuren uit aarde, planten, houtskool en koemest, maar ook acrylverf.